Huldrych Zwingli (1484–1531) - İsveçrə Reformasiyasının aparıcı simalarından biri və Protestant Reformasiyasının mühüm liderlərindən biri idi. O, İsveçrədə Reformasiya hərəkatının başlanğıcını qoymuş və Katolik Kilsəsinə qarşı mübarizə aparmışdır. Zwingli, teologiya, kilsə islahatları və siyasi fəaliyyətləri ilə tanınır. Həyatı Huldrych Zwingli 1484-cü ildə İsveçrənin Vildhaus şəhərində anadan olmuşdur. O, erkən yaşlarından təhsilə böyük maraq göstərmiş və Vyanada, Bazeldə və başqa şəhərlərdə təhsil almışdır. Zwingli, teologiya və humanitar elmlər üzrə təhsilini başa vurduqdan sonra Katolik kilsəsində keşiş kimi fəaliyyət göstərmişdir. Lakin sonradan o, Katolik Kilsəsinin təlimləri ilə razılaşmadığını bildirmiş və Reformasiya hərəkatına qoşulmuşdur. Reformasiya fəaliyyəti Huldrych Zwingli, İsveçrədə Reformasiya hərəkatının başlanğıcını qoymuşdur. O, 1519-cu ildə Zürix şəhərində baş keşiş təyin edilmiş və burada kilsə islahatlarını həyata keçirməyə başlamışdır. Zwingli, Katolik Kilsəsinin təlimlərinə qarşı çıxaraq, İncilin mərkəzi rolunu vurğulamışdır. Onun əsas məqsədi kilsəni İncilin təlimlərinə uyğun şəkildə islah etmək idi. Zwingli, kilsə islahatları çərçivəsində aşağıdakı dəyişiklikləri tətbiq etmişdir: İbadətlərin sadələşdirilməsi: Zwingli, Katolik Kilsəsinin mürəkkəb ayinlərini sadələşdirmiş və ibadətləri İncilin təlimlərinə uyğunlaşdırmışdır. Kilsə mülkiyyətinin ləğvi: Zwingli, kilsə mülkiyyətinin ləğv edilməsini və kilsə varlıqlarının ictimai ehtiyaclara xərclənməsini təklif etmişdir. Keşişlərin evlənməsinə icazə: Zwingli, keşişlərin evlənməsinə icazə vermiş və özü də evlənmişdir. Teoloji görüşləri Huldrych Zwingli, Martin Lüter kimi digər reformatorlarla bəzi bənzərliklərə malik olsa da, onun teoloji görüşlərində fərqliliklər də var idi. Zwingli, xüsusilə Müqəddəs Kommuniya (Evxaristiya) məsələsində Lüter ilə fikir ayrılığına düşmüşdür. Zwingli, Evxaristiya ayininin simvolik bir məna daşıdığını, Lüter isə onun həqiqi bir təbiətə malik olduğunu iddia edirdi. Siyasi fəaliyyəti Huldrych Zwingli, yalnız dini deyil, həm də siyasi fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. O, İsveçrə konfederasiyasında dini islahatların tətbiqi üçün siyasi dəstək axtarmışdır. Zwingli, Zürix şəhərindəki islahatların digər kantonlara da yayılmasını təşviq etmişdir. Lakin onun siyasi fəaliyyəti müəyyən münaqişələrə səbəb olmuş və nəticədə Kappel müharibələri zamanı 1531-ci ildə həlak olmuşdur. İrsi Huldrych Zwingli, İsveçrə Reformasiyasının və ümumilikdə Protestant Reformasiyasının mühüm simalarından biridir. Onun təlimləri və islahatları Zürix və digər İsveçrə kantonlarında davam etdirilmişdir. Zwingli, həmçinin Kalvinizm kimi digər protestant cərəyanlarının inkişafına da təsir göstərmişdir.
https://dwightgingrich.com/ecclesiology-of-reformers-3-huldrych-zwingli/
https://www.britannica.com/biography/Huldrych-Zwingli/Zwinglis-theses
https://um-insight.net/perspectives/huldrych-zwingli%E2%80%99s-guide-to-religious-deconstruction/
https://www.zuerich.com/en/huldrych-zwingli
https://www.myswitzerland.com/en/experiences/birthplace-of-huldrych-zwingli/
https://www.worldhistory.org/Huldrych_Zwingli/
https://sciendo.com/article/10.1515/perc-2017-0021
https://museeprotestant.org/en/notice/ulrich-zwingli-1484-1531/
https://christianhistoryinstitute.org/magazine/article/urban-reformation-the-life-and-thought-of-zwingli
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
