Hubert Reeves (1932–2023) - Kanadalı astrofizik, alim və məşhur elmin təbliğatçısı. O, ulduzların təkamülü, kosmologiya və kainatın kimyəvi tərkibi haqqında fundamental tədqiqatlar aparmışdır. Eyni zamanda, o, elmə olan sevgisini geniş auditoriyalara çatdırmaq üçün kitablar yazmış və populyar elmi fəaliyyətlərdə iştirak etmişdir. Gəncliyi və təhsili Hubert Reeves 13 iyul 1932-ci ildə Kanada, Kvebekdə anadan olmuşdur. O, erkən yaşlarından riyaziyyat və fizika ilə maraqlanmış və təhsilini aşağıdakı universitetlərdə almışdır: Monreal Universitetində fizika üzrə bakalavr dərəcəsini aldı. McGill Universitetində magistr dərəcəsini tamamladı. 1960-cı ildə Kornell Universitetində doktorluq dissertasiyasını müdafiə etdi. Doktorluq dərəcəsini qazandıqdan sonra NASA-da və müxtəlif beynəlxalq tədqiqat institutlarında çalışmışdır. Elmi nailiyyətləri Hubert Reeves nəzəri astrofizika və kosmologiya sahələrində mühüm töhfələr vermişdir. Onun əsas tədqiqat sahələri bunlardır: Ulduzların kimyəvi təkamülü və nüklosintez O, ulduzların daxilində baş verən nüvə reaksiyalarını öyrənərək, kainatdakı kimyəvi elementlərin necə yarandığını izah edən nəzəriyyələr üzərində çalışmışdır. Onun araşdırmaları böyük partlayışdan sonra maddənin necə formalaşdığına dair elmi anlayışı dərinləşdirmişdir. Kosmik şüalar və ulduzların fəaliyyəti Reeves kosmik şüaların mənşəyi və onların Yerə təsiri barədə araşdırmalar aparmışdır. Onun işləri ulduz partlayışlarının (supernovaların) kosmik elementlərin yaranmasında mühüm rol oynadığını göstərmişdir. Astrobiologiya və kainatdakı həyatın mənşəyi O, bioloji elementlərin kosmosda necə əmələ gəldiyini və həyatın başlanğıcı ilə bağlı nəzəriyyələri öyrənmişdir. Karbon və digər əsas elementlərin kosmik mənşəyi haqqında vacib tədqiqatlar aparmışdır. Elmin populyarlaşdırılması və ekoloji fəaliyyətlər Hubert Reeves alim kimi fəaliyyətini yalnız elmi araşdırmalarla məhdudlaşdırmamış, həm də elmi bilikləri cəmiyyətə çatdırmaq üçün çalışmışdır. O, bir çox televiziya proqramlarında çıxış etmiş və elmə dair populyar kitablar yazmışdır. Astronomiya və kainatın yaranışı haqqında kitabları geniş oxucu kütləsi tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır. Bəzi məşhur kitabları: - "Patience in the Blue" – Kainatın yaranışı və təkamülü haqqında yazılmış əsərdir. - "The Universe Explained to My Grandchildren" – Astronomiyanı sadə və anlaşıqlı dildə izah edən kitabdır. - "Chronicles of the Cosmos" – Kosmosun sirrlərini və elm tarixini izah edir. Bundan əlavə, ekoloji problemlər haqqında da maarifləndirmə işləri aparmış və ətraf mühitin qorunması üçün aktiv fəaliyyət göstərmişdir. Mükafatlar və tanınma Hubert Reeves elmi və populyar elmi fəaliyyətlərinə görə bir çox mükafatlarla təltif olunmuşdur: Kanada Ordeni (Kanadanın ən yüksək mükafatlarından biri). Fransa Fəxri Legion ordeni. Elmi kommunikasiyaya verdiyi töhfələrə görə müxtəlif mükafatlar. Vəfatı və irsi Hubert Reeves 13 oktyabr 2023-cü ildə, 91 yaşında vəfat etmişdir. Onun kosmos və kainat haqqında biliklərimizi artırmaq üçün etdiyi araşdırmalar və elmin populyarlaşdırılması istiqamətində apardığı işlər müasir astrofizikaya mühüm töhfələr vermişdir. O, təkcə böyük alim deyil, həm də elmə sevgisi və bilikləri hamıya çatdırmaq istəyi ilə yadda qalan bir şəxsiyyət olmuşdur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hubert_Reeves
https://www.thecanadianencyclopedia.ca/en/article/hubert-reeves
https://www.wikidata.org/wiki/Q1356355
https://www.imdb.com/name/nm0716208/
https://iucn.org/news/202310/memoriam-hubert-reeves-1932-2023
https://www.imdb.com/name/nm0716208/bio/
https://www.nature.com/articles/s41550-023-02156-w
Tarix : 25 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
