Howard Georgi - Elementar hissəciklər fizikasında nəzəri araşdırmaları ilə tanınan amerikalı fizik. O, xüsusilə Böyük Birləşmə Nəzəriyyəsi (Grand Unified Theory - GUT) sahəsindəki fundamental işləri ilə məşhurdur. GUT modeli, elektromaqnit, zəif və güclü nüvə qarşılıqlı təsirlərini vahid bir nəzəriyyə altında birləşdirmək məqsədi daşıyan fiziklərin ən mühüm tədqiqat sahələrindən biridir. Erkən həyatı və təhsili Howard Georgi 6 yanvar 1947-ci ildə San Bernardino, Kaliforniyada anadan olmuşdur. O, elmə olan marağını erkən yaşlardan göstərmiş və 1967-ci ildə Harvard Universitetində bakalavr dərəcəsini tamamlamışdır. Daha sonra eyni universitetdə doktorluq təhsilini alaraq 1971-ci ildə fizika üzrə PhD dərəcəsinə layiq görülmüşdür. Onun akademik rəhbəri məşhur nəzəri fizik Sidney Coleman idi. Georgi, Harvard Universitetində akademik karyerasını davam etdirmiş və burada professor kimi fəaliyyət göstərmişdir. O, həm elmi araşdırmaları, həm də pedaqoji fəaliyyətləri ilə tanınan bir alimdir və bir çox tələbəyə rəhbərlik etmişdir. Böyük birləşmə nəzəriyyəsi və nəzəri fizikaya töhfələri Howard Georgi, 1974-cü ildə Sheldon Glashow ilə birlikdə Böyük Birləşmə Nəzəriyyəsini (GUT) təklif edən fiziklərdən biri olmuşdur. Onların təqdim etdiyi SU(5) modeli, elektromaqnit, zəif və güclü nüvə qüvvələrinin yüksək enerjilərdə vahid bir qüvvəyə çevrilə biləcəyini irəli sürürdü. Bu nəzəriyyə, Standart Modeldən daha geniş bir çərçivə təqdim edərək, hissəcik fizikasında mühüm bir addım oldu. Georgi və GUT modeli GUT-un əsas ideyası: Hazırda tanıdığımız fundamental qarşılıqlı təsirlərin (elektromaqnit, zəif və güclü nüvə qüvvələri) çox yüksək enerjilərdə vahid bir qüvvə kimi təsvir edilə biləcəyini irəli sürür. SU(5) Modeli: Bu model, protonun parçalanmasını proqnozlaşdırırdı. Lakin təcrübələrdə proton parçalanmasının müşahidə olunmaması bu nəzəriyyəyə ciddi məhdudiyyətlər qoydu və fiziklər digər alternativ modellər üzərində işləməyə başladılar. SO(10) Modeli: Georgi daha sonra daha böyük bir qrup olan SO(10) nəzəriyyəsinə də töhfə verdi. SO(10) modeli, neutrino kütlələrini izah etmək baxımından üstünlüklərə malikdir və müasir hissəcik fizikası üçün əhəmiyyətli nəzəri çərçivələrdən biri hesab edilir. Müasir fizikaya təsiri və tələbələrinin yetişməsində rolu Howard Georgi, elmi araşdırmaları ilə yanaşı, mükəmməl bir pedaqoq kimi də tanınır. O, Harvard Universitetində uzun illər professor kimi dərs demiş və hissəcik fizikası sahəsində çox sayda tələbənin yetişməsinə töhfə vermişdir. Onun tələbələri arasında məşhur fiziklər də yer alır və onlar öz sahələrində uğur qazanmış alimlərdir. Bütün bu tədqiqatlarla yanaşı, Georgi alimlər yetişdirməyə və elmə töhfə verməyə davam edən fəal bir alimdir. Onun nəzəriyyələri və elmi araşdırmaları, gələcəkdə hissəcik fizikası sahəsində yeni kəşflərə yol açmağa davam edəcək. Əsas nailiyyətləri: Böyük Birləşmə Nəzəriyyəsinin (GUT) SU(5) modelini təklif etmişdir. SO(10) modeli ilə hissəciklərin daha geniş çərçivədə təsvirini vermişdir. Texniki rənglilik və Higgs bozonu alternativlərini araşdırmışdır. "Unparticles" nəzəriyyəsini təklif etmişdir. Harvard Universitetində pedaqoji fəaliyyət göstərmiş və çox sayda fizik yetişdirmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Howard_Georgi
https://www.physics.harvard.edu/people/facpages/georgi
https://www.nasonline.org/directory-entry/howard-georgi-gwlzlk/
https://www.amacad.org/person/howard-georgi
https://www.aip.org/history-programs/niels-bohr-library/oral-histories/44877
https://hetg.physics.harvard.edu/people/howard-georgi
https://www.genealogy.math.ndsu.nodak.edu/id.php?id=105712
Tarix : 23 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
