Houshang Golshiri - İranın tanınmış yazıçısı, tənqidçisi və müasir fars ədəbiyyatının görkəmli simalarından biri. Ümumi məlumat O, fars nəsrində modernist üslubu və dərin psixoloji təhlilləri ilə məşhurdur. Golshiri “Shazdeh Ehtejab” (Şahzadə Ehtecab) adlı romanı ilə geniş tanınıb və bu əsər İranın ən mühüm ədəbi nailiyyətlərindən biri hesab olunur. O, həmçinin İran Yazıçılar Assosiasiyasının qurucularından biri olmuş və senzura ilə mübarizə aparmışdır. Həyatı Houshang Golshiri 1938-ci il martın 23-də İranın İsfahan şəhərində anadan olmuşdur. Atası kasıb dülgər, anası evdar qadın idi. O, uşaqlığını Abadan şəhərində keçirmiş və İsfahan Universitetində fars ədəbiyyatı üzrə təhsil almışdır (1955-1959). Universitetdə oxuyarkən siyasi fəaliyyətlərə qoşulmuş və bir neçə dəfə həbs olunmuşdur. 1960-cı illərdən etibarən tamamilə yazıçılığa yönəlmiş və İsfahanda müəllimlik etmişdir. 1979-cu il İran İnqilabından sonra yeni rejimin senzura siyasətinə qarşı çıxmış, bu səbəbdən əsərlərinin nəşri çətinləşmişdir. Golshiri 2000-ci il iyun ayının 5-də Tehranda sətəlcəmdən vəfat etmiş və Beheşt-e Zahra qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. Yaradıcılığı Golshiri fars ədəbiyyatında modernist və eksperimental üslubu ilə fərqlənir. Onun əsərləri çox vaxt İranın monarxiya dövründəki sosial tənəzzülünü, fərdin daxili konfliktlərini və totalitar rejimlərin təzyiqlərini əks etdirir. İlk qısa hekayə toplusu “Mesl-e hamishe” (Həmişəki kimi) 1968-ci ildə nəş", "Şahzadə Ehtejab” adlı romanında Qacar sülaləsinin son şahzadəsinin həyatını təsvir edir və onun psixoloji dərinliyi ilə seçilir. Golshiri həmçinin “Jong-e Esfahan” adlı ədəbi dərgini qurmuş və gənc yazarları dəstəkləmişdir. O, ədəbiyyatın azadlıq və müqavimət vasitəsi olduğuna inanırdı. Əsərləri Houshang Golshiri çoxsaylı roman, qısa hekayə və tənqid əsərləri yazmışdır. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri bunlardır: “Shazdeh Ehtejab” – “Şahzadə Ehtecab” (1969) – tarixi-psixoloji roman. “Mesl-e hamishe” – “Həmişəki kimi” (1968) – qısa hekayə toplusu. “Fathnameh-ye mogholan” – “Moğolların Fəthnaməsi” (1978) – tarixi roman. “Ayeneh-hā-ye dar-dar” – “Qapılı Güzgülər” (1991) – postmodern roman. “Krishtal” – “Kristal” (1989) – qısa hekayə toplusu. Mükafatlar və tanınma Golshiri həyatında İranda rəsmi mükafatlar almasa da, onun əsərləri beynəlxalq səviyyədə tanınıb. “Shazdeh Ehtejab” romanı 1974-cü ildə eyniadlı filmə çevrilmiş və Berlin Film Festivalında mükafat qazanmışdır. Ölümündən sonra 2001-ci ildə İran Yazıçılar Assosiasiyası onun şərəfinə “Houshang Golshiri Award” təsis etmişdir. Əsərləri ingilis, fransız və alman dillərinə tərcümə olunmuşdur. Şəxsi həyatı Golshiri 1975-ci ildə yazıçı və tərcüməçi Farzaneh Taheri ilə evlənmişdir. Cütlüyün övladı olmamışdır. O, həyatının böyük hissəsini Tehranda keçirmiş və siyasi fəaliyyətləri səbəbindən bir neçə dəfə həbsə düşmüşdür. Golshiri siqaret çəkən biri idi və sağlamlıq problemləri ilə üzləşmişdi. Mirası Houshang Golshiri fars ədəbiyyatında modernizmin və psixoloji dərinliyin simvolu kimi qalır. Onun əsərləri İranın sosial və siyasi tarixini əks etdirir və senzura ilə mübarizənin ədəbi nümunəsi hesab olunur. Golshiri gənc İran yazarlarına ilham vermiş və İran Yazıçılar Assosiasiyasının azadlıq mübarizəsində önəmli rol oynamışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Houshang_Golshiri
https://www.goodreads.com/author/show/5615767.Houshang_Golshiri
https://www.golshirifoundation.com/english/golshiri/biography.html
https://www.theguardian.com/news/2000/jun/20/guardianobituaries.books
https://denabooks.com/book-author/golshiri-houshang/
https://www.iranicaonline.org/articles/golsiri-husang
https://www.goodreads.com/book/show/13010907
Tarix : 13 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
