- Wikisun
Hittit İmperiyası, təxminən e.ə. 1600-1180 illəri arasında Orta Şərqdə, əsasən indiki Türkiyə ərazisində yerləşən qədim dövlətdir. Hittitlər, mədəniyyəti, zəngin tarixi ilə tanınır, Mesopotamiya, Misir və digər böyük müasir mədəniyyətlərlə əlaqələr qurmuşdur. Coğrafiya Hittit İmperiyasının paytaxtı Hattuşaş (bugünkü Boğazkale, Türkiyə) olmuşdur. Bu imperiya, Anadolu bölgəsinin böyük hissəsini əhatə edirdi və cənubda Misir ilə, şərqdə Asur və Mezopotamiya ilə əlaqə saxlayırdı. Dil Hittitlər, indiki Türkiyənin mərkəzi və şimal bölgələrində yaşayan bir xalq idi və Hittit dili (qədim Anadolu dili) ənənəvi olaraq onlar tərəfindən istifadə edilirdi. Hittit dili, Hind-Avropa dil ailəsinə mənsubdur və bir çox digər qədim dillərlə müqayisə olunduqda böyük əhəmiyyət kəsb edir. İqtisadiyyat Hittitlər, ticarət, kənd təsərrüfatı və metallurgiya sahələrində inkişaf etmişdilər. Onlar xüsusilə qızıl, gümüş, dəmir və dəmir silah istehsalında irəliləmişdilər. Hittitlər həmçinin, qışda yaşamaq üçün uyğun olan evlər tikir, suvarma sistemi qururdular. Hərbi güc döyüş texnologiyası Hittitlər, döyüşlərində dəmir döyüş alətləri və döyüş arabalarından istifadə edirdilər. Hittitlər, xüsusilə döyüş arabaları ilə məşhur idilər. Bu arabalar, hərbi döyüşlərdə Hittit İmperiyasının üstünlüyünü təmin edirdi. Mədəniyyət Hittit İmperiyasının incəsənəti çox zəngin idi və onlar memarlıq, heykəltəraşlıq, daş üzərində yazılar və metal işləmə sahələrində bacarıqlı idilər. Hittitlər çox zaman tanrıları və ilahələri təsvir edirdilər, və bu təsvirlər qədim abidələrdə saxlanmışdır. Din Hittit dini çoxlu tanrılar və ruhlar ətrafında dövr edirdi. Hittitlər, Misir və Mesopotamiya mədəniyyətlərindən təsirlənərək, öz çoxsaylı tanrı və ilahə panteonunu qurmuşdular. Ən məşhur tanrılarından biri, böyük bir tanrı olan Teshub idi. Böyük dövr Hittitlər, xüsusilə II. Suppiluliuma dövründə böyük bir güc qazandılar. Bu dövrdə Hittitlər, böyük bir imperiya yaradır və çoxlu əraziləri ələ keçirirlər. Onlar həmçinin, Misir ilə məşhur Kadeş Döyüşünü etdilər və bu döyüş, ən qədim diplomatik müqavilələrdən birinin imzalanmasına səbəb oldu. Süqut Hittit İmperiyası, e.ə. 1180-ci illərdə başlayan "Dəniz Xalqları"nın hücumları və daxili qarşıdurmalar səbəbindən zəiflədi və sonradan dağılmağa başladı. Bu dövr, Hittit İmperiyasının tarixi ərzində baş verən bir çox dəyişiklikləri və çətinlikləri əks etdirir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hittites
https://www.worldhistory.org/hittite/
https://simple.wikipedia.org/wiki/Hittites
https://www.britannica.com/topic/Hittite
https://www.cappadociahistory.com/post/hittite-empire
https://www.history.org.uk/podcasts/categories/439/podcast/679/the-hittites-the-hittite-empire-1650-1190-bc
https://smarthistory.org/hittites-introduction/
https://www.britannica.com/place/Anatolia/The-rise-and-fall-of-the-Hittites
https://www.britannica.com/summary/Hittite
https://www.britannica.com/topic/Luwian
https://global.oup.com/academic/product/hittite-texts-and-greek-religion-9780199593279?cc=us&lang=en&
https://www.nationalgeographic.com/history/history-magazine/article/hittite-fast-war-chariots-threatened-egypt
https://africame.factsanddetails.com/article/entry-979.html
https://bmcr.brynmawr.edu/1999/1999.04.18/
https://discovery.ucl.ac.uk/id/eprint/10186390/1/OHANE3_oso-9780190687601-chapter-30.pdf
https://www.khanacademy.org/humanities/world-history/world-history-beginnings/ancient-egypt-hittites/a/the-hittites
https://www.asor.org/resources/photo-collection/maps/mid000015
https://courses.lumenlearning.com/atd-herkimer-westerncivilization/chapter/the-hittites/
Tarix : 29 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.