Herbert Saul Wilf (1931-2012) - Kombinatorika və alqoritmik riyaziyyat sahələrində mühüm töhfələr vermiş amerikalı riyaziyyatçı. O, kombinatorikanın inkişafında əsas fiqurlardan biri olmuş və kompüter dəstəkli riyazi metodları tətbiq edərək yeni yanaşmalar irəli sürmüşdür. Erkən həyatı və təhsili Wilf 1931-ci ildə ABŞ-ın Nyu York şəhərində anadan olmuşdur. O, Massachusetts Texnologiya İnstitutunda (MIT) bakalavr təhsilini almış və daha sonra Kolumbiya Universitetində doktorluq dərəcəsini tamamlamışdır. Onun elmi karyerası riyazi analizdən başlayaraq, sonradan kombinatorika sahəsinə yönəlmişdir. Elmi nailiyyətləri Wilf, əsasən kombinatorika, generativ funksiyalar və alqoritmik riyaziyyat sahələrində işləri ilə tanınır. Onun əsas töhfələrinə aşağıdakılar daxildir: Wilf-Zeilberger (WZ) metodu: Doron Zeilberger ilə birlikdə riyazi induksiya və məcburedici sübutlar üçün effektiv bir metod hazırlamışdır. Bu metod, sonsuz cəmlərin və sıra ifadələrinin avtomatik sübutu üçün istifadə olunur. Generativ funksiyalar və kombinatorika: O, kombinatorikanın alqoritmik aspektlərini inkişaf etdirmiş və riyazi obyektlərin sayılmasını asanlaşdıran yeni metodlar irəli sürmüşdür. Qraf nəzəriyyəsi və asimptotik analiz sahəsində mühüm tədqiqatlar aparmışdır. Wilf həmçinin bir neçə fundamental riyaziyyat kitabının müəllifi olmuşdur, bunlardan biri "Generatingfunctionology" adlı məşhur kitabdır. Bu kitab kombinatorikanın əsas anlayışlarını izah edən mühüm dərs vəsaitlərindən biridir. Mükafatları və tanınma Wilf riyaziyyat sahəsindəki nailiyyətlərinə görə müxtəlif mükafatlarla təltif edilmişdir: 1998 Leroy P. Steele mükafatı riyaziyyat təhsilinə verdiyi töhfələrə görə 1996 Euler Mükafatı kombinatorikanın inkişafına görə İrsi və son illəri Wilf, həyatının böyük hissəsini Pensilvaniya Universitetində professor kimi fəaliyyət göstərərək keçirmişdir. O, həm riyaziyyatçıları, həm də kompüter alimlərini kombinatorikanın yeni metodları ilə tanış etmiş və bu sahədə yeni tədqiqatların əsasını qoymuşdur. 2012-ci ildə vəfat edən Wilf, riyaziyyata verdiyi töhfələrlə tanınan, innovativ yanaşmaları ilə yadda qalan bir alim kimi tarixə düşmüşdür. Onun işləri bu gün də kombinatorika və alqoritmik riyaziyyat sahəsində böyük təsir gücünə malikdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Herbert_Wilf
https://www2.math.upenn.edu/~wilf/
https://scholar.google.com/citations?user=B9SZnJ0AAAAJ&hl=en
https://www.ams.org/notices/201504/rnoti-p346.pdf
https://www.combinatorics.org/ojs/index.php/eljc/article/view/v4i2i1/html
https://www2.math.upenn.edu/~wilf/AeqB.html
https://www.goodreads.com/author/list/578079.Herbert_S_Wilf
Tarix : 11 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
