Henry Howard, Surrey Qrafı (1517–1547) – İngilis şairi və hərbçi. O, İngilis sonet formasının inkişafında mühüm rol oynamış və blank verse (qafiyəsiz beyt) üslubunun erkən nümunələrini təqdim etmişdir. Surrey, həmçinin İngiltərənin aristokratiyasında nüfuzlu bir şəxsiyyət olmaqla yanaşı, hərbi sahədə də fəaliyyət göstərmişdir. Həyatı və karyerası Henry Howard 1517-ci ildə anadan olmuş və İngiltərənin ən nüfuzlu ailələrindən birinə mənsub olmuşdur. Onun atası Norfolk Dersi Tomas Howard idi. Howard, uşaqlıq illərində yaxşı təhsil almış və erkən yaşlarında kral sarayında fəaliyyət göstərmişdir. Howard, 1540-cı illərdə kral VIII Henri dövründə hərbi xidmətlər göstərmişdir. O, xüsusilə Fransaya qarşı aparılan müharibələrdə iştirak etmiş və İngilis ordusunda mühüm vəzifələrdə olmuşdur. Ancaq sonradan siyasi intriqaların qurbanı olmuş və xəyanət ittihamı ilə həbs edilmişdir. Ədəbiyyatdakı rolu Surrey, İngilis poeziyasının inkişafında böyük rol oynamış və xüsusilə sonet janrına mühüm töhfələr vermişdir. O, dostu Thomas Wyatt ilə birlikdə İngilis sonetinin əsasını qoymuş və Petrarkanın poetik üslubunu İngilis ədəbiyyatına uyğunlaşdırmışdır. Wyattdan fərqli olaraq, Surrey sonet formasında yeni dəyişikliklər etmiş və sonralar Shakespeare soneti kimi tanınacaq formanın yaranmasına səbəb olmuşdur. Surrey həmçinin qafiyəsiz beytlər (blank verse) yazaraq, sonralar John Milton və William Shakespeare kimi şairlər üçün ilham mənbəyi olmuşdur. Onun şeirləri emosional dərinliyi və saray həyatı ilə bağlı incə müşahidələri ilə seçilir. Siyasi ittihamlar və edamı 1546-cı ildə Henry Howard xəyanət ittihamı ilə həbs edilmişdir. Onun kral sarayında güc əldə etməyə çalışdığı və öz soyunu Tudor sülaləsindən üstün tutduğu iddia edilirdi. Bu ittihamlar əsasında o, 1547-ci ildə edam edilmişdir. Onun ölümü Tudor İngiltərəsindəki siyasi gərginliklərin və saray intriqalarının bir nümunəsi kimi tarixə düşmüşdür. Ölümü və irsi Henry Howard, cəmi 30 yaşında ikən edam edilsə də, onun poetik irsi uzun illər ərzində yaşamışdır. Onun şeirləri Wyattın əsərləri ilə birlikdə 1557-ci ildə "Tottel's Miscellany" adlı antologiyada çap olunmuşdur. Onun yenilikçi poeziya texnikası və sonet forması İngilis ədəbiyyatının inkişafında əhəmiyyətli rol oynamışdır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Henry_Howard,_Earl_of_Surrey
https://www.britannica.com/biography/Henry-Howard-Earl-of-Surrey
https://www.poetryfoundation.org/poets/henry-howard
https://simple.wikipedia.org/wiki/Henry_Howard,_Earl_of_Surrey
https://www.npg.org.uk/collections/search/portrait/mw07933/Henry-Howard-Earl-of-Surrey
https://www.luminarium.org/renlit/henrybio.htm
https://www.nationalgalleries.org/art-and-artists/40000
Tarix : 21 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
