Haynts Frenkel-Konrat - Amerikalı biokimyaçı və viroloqdur, 29 iyul 1910-cu ildə anadan olub və 10 aprel 1999-cu ildə vəfat edib. O, virusların genetik materialının öz-özünə yığılması və yoluxuculuğu ilə bağlı təməlqoyma tədqiqatları ilə tanınır. Ən məşhur işi tütün mozaika virusunun (TMV) RNT və zülal örtüyünü ayırıb yenidən birləşdirməsi olub, bu da nuklein turşularının genetik məlumat daşıyıcısı olduğunu sübut edib. Bu kəşf molekulyar biologiyanın inkişafında böyük rol oynayıb. Erkən həyat və təhsil Haynts Frenkel-Konrat 29 iyul 1910-cu ildə Almaniyanın Breslau şəhərində (indiki Polşanın Vrotslav şəhəri) yəhudi ailəsində anadan olub. Atası Lüdviq Frenkel-Konrat tanınmış ginekoloq, anası Hilda Konrat isə evdar qadın idi. Ailəsi elmi və intellektual mühitə malik idi, bu da onun təhsilinə təsir edib. 1928-ci ildə Breslau Universitetində tibb təhsilinə başlayıb və 1933-cü ildə doktorluq dərəcəsi alıb. Lakin nasist rejiminin yüksəlişi səbəbindən 1936-cı ildə Avstriyaya, oradan da ABŞ-a köçüb. ABŞ-da biokimya üzrə tədqiqatlara yönəlib və Kolumbiya Universitetində əlavə təhsil alıb. Karyera Frenkel-Konrat karyerasına 1930-cu illərin sonlarında Rokfeller Tibbi Tədqiqatlar İnstitutunda (indiki Rokfeller Universiteti) başlayıb. 1951-ci ildə Kaliforniya Universitetinə (Berkli) keçib və burada Virus Laboratoriyasında işləyib. 1955-ci ildə Wendell Stanley ilə birgə tütün mozaika virusunu tədqiq edərək onun RNT-sini və zülal qabığını ayırıb. Daha sonra bu komponentləri laboratoriyada yenidən birləşdirib və nəticədə yoluxucu virus əldə edib. Bu təcrübə RNT-nin genetik məlumatın daşıyıcısı olduğunu və zülalın struktur rol oynadığını sübut edib, molekulyar biologiyada yeni bir dövr açıb. O, həmçinin virusların kimyəvi tərkibi və öz-özünə yığılma mexanizmləri üzərində işləyib. 1960-cı illərdə RNT-nin replikasiyası və mutasiyaları ilə bağlı tədqiqatlar aparıb, bu da sonradan DNT və RNT arasındakı əlaqələrin anlaşılmasında kömək edib. Frenkel-Konrat 1973-cü ildə professor emeritus statusu alıb, lakin təqaüdə çıxsa da laboratoriya işlərini davam etdirib. Onun tədqiqatları 1985-ci ildə ABŞ Milli Elm Medalı ilə təltif olunub. Şəxsi həyat və miras Frenkel-Konrat 1943-cü ildə Marta Konrat ilə evlənib və onların üç övladı olub. Sakit və dərin düşüncəli bir şəxsiyyət olub, musiqi və təbiətlə vaxt keçirməyi sevirdi. ABŞ-da yaşayarkən alman mədəniyyətini qoruyub, eyni zamanda Amerikanın elmi icmasına tam inteqrasiya edib. Onun mirası virusologiya və molekulyar biologiyada qoyduğu təməldir—TMV təcrübəsi genetik materialın funksiyasını anlamaqda dönüş nöqtəsi olub. Frenkel-Konratın işi müasir biotexnologiya və gen mühəndisliyinin əsasını qoyan tədqiqatlar sırasındadır. 1999-cu ildə Kaliforniyada vəfat edib.

İstinadlar

https://www.britannica.com/biography/Heinz-L-Fraenkel-Conrat

http://texts.cdlib.org/view?docId=hb267nb0r3&chunk.id=div00019&brand=oac4&doc.view=entire_text

https://www.oxfordreference.com/display/10.1093/oi/authority.20110803095831979

https://digitalcommons.bard.edu/dsls_1993_1994/4/

https://www.theguardian.com/news/1999/may/31/guardianobituaries2

https://newsarchive.berkeley.edu/news/media/releases/99legacy/4-29-1999a.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Heinz_Fraenkel-Conrat

Tarix : 15 mart 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.