Havana döyüşü (1870) - Kuba müstəqillik mübarizəsinin vacib mərhələlərindən birini təşkil edir və Kuba xalqının İspaniyanın kolonial hökmranlığına qarşı çıxan üsyanlarının davamıdır. Bu döyüş, 1868-ci ildə başlanan və "On Ilk Qiyamı" (Ten Years' War) adlanan müstəqillik mübarizəsinin bir hissəsidir. Bu döyüşün həm hərbi, həm də siyasi aspektləri diqqətə layiqdir. Tarixi kontekst 1868-ci ildə, Kuba əhalisinin böyük bir hissəsi, İspaniyanın özünün bir koloniyası olaraq idarə etdiyi Kuba adasında daha çox azadlıq və hüquqlar əldə etmək üçün üsyan başlatdı. Bu üsyan, "On Ilk Qiyamı" olaraq bilinir və Kuba xalqının müstəqillik uğrunda mübarizəsi üçün əsas bir başlanğıc idi. Qiyamçılar, İspaniyanın hegemoniyasına qarşı mübarizə aparmaq üçün silahlanmışdılar. Döyüşün başlanğıcı Havana döyüşü, 1870-ci ildə baş vermiş bir neçə vacib döyüşdən biridir. 1870-ci ilin əvvəllərində, ispanlar Kuba adasında müstəqillik hərəkatını qırmaq üçün ciddi tədbirlər görməyə başladılar. Bu döyüş, xüsusilə Havana yaxınlığında baş vermişdir və burada Kuba müstəqilliyi uğrunda döyüşən üsyançılarla İspaniya ordusu arasında şiddətli qarşıdurmalar yaşanmışdır. Döyüşün hərbi tərəfləri İspan ordusu: İspaniyanın müstəqillik hərəkatına qarşı qoşunları, Kuba adasında uzun müddət hərbi hakimiyyəti saxlamaq məqsədilə fəaliyyət göstərirdi. Onlar döyüşləri sıx və müasir silahlarla aparırdılar. Kuba üsyançıları: Kuba müstəqilliyi uğrunda döyüşən üsyançılar, əsasən kənd əhalisindən ibarət idi. Onlar Kuba adasında müxtəlif bölgələrdə mübarizə aparırdılar və müstəqillik istəyirdilər. Onlar, adadakı çoxsaylı mülki yerlərdən və meşələrdən istifadə edərək hücumlar edirdilər. Lakin, İspaniya ordusunun güclü silahları və təcrübəli hərbi rəhbərləri qarşısında çox vaxt müqavimət göstərməkdə çətinlik çəkirdilər. Döyüşün gedişi Havana döyüşü, Kuba üsyançılarının şəhər ətrafında və xüsusilə kəndlərdə hücumlarına qarşı İspaniya ordusunun öz müdafiəsini gücləndirməsi ilə başladı. İspanlar, Kuba ərazisində daha çox hərbi güc yerləşdirərək, üsyançıların qarşısını almağa çalışırdılar. Lakin, üsyançılar öz bilikləri və təcrübələri ilə təbii ərazilərdə çox çevik idilər. Döyüş, Kuba əhalisinin və İspaniya ordusunun mübarizəsi ilə davam edirdi. İspanların güclü artilleriya və təyyarə dəstək qüvvələri ilə qarşılaşan üsyançılar, əksər hallarda geriyə çəkilmək məcburiyyətində qalırdılar. Döyüşün nəticəsi Havana döyüşü, ümumilikdə İspaniyanın qələbəsi ilə nəticələndi. İspan ordusu, üsyançıların qarşısını alaraq, Havana ətrafında daha çox əraziyə nəzarət etdi. Lakin, bu döyüş müstəqillik mübarizəsinin sonu deyildi. İspaniyanın zəfəri, sadəcə olaraq müstəqillik hərəkatını tamamilə boğa bilmədi. Kuba xalqı mübarizəni davam etdirdi və 1898-ci ilə qədər davam edəcək olan İspaniya-Amerika müharibəsinə qədər davamlı olaraq müstəqillik uğrunda mübarizə aparmağa davam etdi. Siyasi və sosial təsirlər Havana döyüşü və ümumilikdə On Ilk Qiyamı, Kubada müstəqillik hərəkatının formalaşmasına ciddi təsir etdi. Bu mübarizə, Kubanın siyasi və sosial həyatında dərin izlər buraxdı. Həmçinin, beynəlxalq aləmdə, xüsusilə ABŞ-da, Kuba müstəqilliyinə dəstək verən cərəyanlar gücləndi. İspaniyanın Kuba üzərindəki hakimiyyəti, On Ilk Qiyamının sonunda sona çatmasa da, Kuba xalqı öz müstəqilliyini əldə etmək üçün mübarizəni heç vaxt dayandırmadı. Nəticədə, 1898-ci ildə ABŞ-ın müdaxiləsi və İspaniya-Amerika müharibəsi ilə Kuba müstəqilliyini qazanmış oldu.
https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_Havana_(1870)
https://dawlishchronicles.com/battle-of-havana-1870/
https://www.wikidata.org/wiki/Q1529375
https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Battle_of_Havana_(1870)
https://realtimehistory.net/blogs/news/the-weird-and-only-naval-battle-of-the-franco-prussian-war
https://www.srku.edu.in/read?s=Battle+of+Havana+%281870%29
https://dbpedia.org/page/Battle_of_Havana_(1870)
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
