Giuseppe Celestino Giusti (12 May 1809 – 31 May 1850) İtalyan şairi və satiriki. Biografiya Onun atası, zəngin və mədəni bir insan, oğlunu uşaqlıqdan öyrənməyə vərdiş etdirmiş və ona musiqinin ilkin əsaslarını da öyrətmişdir. Sonra, oğlunun çox həvəsli təbiətini nəzarət altına almaq üçün, onu kəndə yaxın bir kahinə təhvil vermişdir, lakin bu cəhdin faydadan çox zərər gətirdiyi söylənir. On iki yaşında Giusti Florensiyaya məktəbə göndərildi və sonra Pistoia və Lucca şəhərlərində təhsil aldı; bu illər ərzində ilk şeirlərini yazdı. 1826-cı ildə Giusti Pisa Universitetinə hüquq oxumağa getdi. Bu fənni bəyənmirdi. Qismən yazdığı siyasi satira səbəbindən hakimiyyətləri qəzəbləndirən Giusti, hüquq dərəcəsini əldə etməsi üçün adətən dörd il çəkən müddətə qarşı olaraq səkkiz il keçirdi və 1834-cü ildə hüquq dərəcəsini aldı. Məktəbi bitirdikdən sonra Giusti Florensiyaya köçdü, valideynlərinə hüquq təcrübəsi aparmaq məqsədiylə oraya getdiyini bildirdi, lakin o, daha çox ədəbiyyata olan marağını davam etdirdi. Hüquq dərəcəsi olsa da, heç vaxt hüquq praktikasına başlamadı. Satira Giusti, İtalyan Risorgimento dövründə yazdığı zəkalı satiralarla tanındı. İtaliyanın Avstriya hökmranlığına qarşı milli hərəkatının erkən illərindəki şərhləri, siyasi dövrlərini aşaraq, Toskana'nın canlı üslubu və klassik Toskana dilinin qorunması ilə sevilir. Onun satiraları İtaliyayı müdafiə edir və ya siyasi vəziyyətin sosial şərtlərini pisləyirdi. Əvvəlcə, Giusti’nin satirik şeirləri yalnız əlyazma formasında əldən-ələ keçirdi. Siyasi nəticələrdən qaçmaq üçün ilk toplular İtaliya xaricində, müəllifin adı qeyd edilmədən çap olunmalı idi. Onun ilk diqqətəlayiq satirası, 1833-cü ildə yazdığı La guigliottina a vapore (“Dumanlı Qiylotin”) idi. Şeir Giusti’nin ilk əsərləri əlyazma formasında insanlara paylanırdı. O, onlara "scherzi" ("şakalar" və ya "yüngül, oynaq şeirlər") deyirdi, və bunlar müxtəlif mövzulara aid qısa lirik şeirlər idi, bəziləri məhəbbət haqqında, digərləri isə siyasi və sosial şərhlərdən ibarət idi. Bu erkən şeirlər, açıq şəkildə Petrarka tərəfindən təsirlənmiş ədəbi üslubda yazılmışdı və 1844-cü ildə Leghorn-da onun razılığı ilə nəşr olundu. 1874-cü il universitet mətnlərində Giusti’nin şeiri "heç nə ekstremal, heç nə həddindən artıq, heç nə zorla lirik və ya təhqiramiz vulgar deyil" kimi təsvir edilirdi. Giusti'nin şeir üslubu zamanla Toskana ənənəsindən olan şən, oynaq şeirlərdən fərqləndi. O, öz səsini və sadəliyin zənginliyini inkişaf etdirdi, sosial mədəniyyətlərdən və yalana qarşı olan həyat arzularını ifadə edən mövzulara yönəldi. Şeir baxımından, hikmətə, dürüstlüyə, açıq ürəkliyə və aydınlığa yönəlmişdi. Onun əsərləri ədəbi romantizmi təbəssümlə qarşılayırdı. Giusti'nin şeiri, yüngül bir əhəmiyyətsizliyə baxmayaraq, yüksək bir mədəniyyət qurma əhəmiyyəti daşıyır. Onun satirasının növü tamamilə orijinaldır və o, həmçinin düzgün zamanında ortaya çıxma, diqqətlə zərbə vurma və "gülərək əxlaqı düzəldən" komediyanı dəstəkləmə ilə böyük bir fayda təmin etmişdir. Buna görə də, onun şeirləri, görünüşdə şən olsa da, İtaliyanın alimləri və siyasətçiləri tərəfindən ciddi şəkildə qəbul edilmişdir.
https://az.wikiquote.org/wiki/Giuseppe_Giusti
https://www.poetrysoup.com/article/giuseppe_giusti_-_the_great_italian_satirist_poet-436
https://www.britannica.com/biography/Giuseppe-Giusti
https://www.catholic.com/encyclopedia/giuseppe-giusti
https://dvpp.uvic.ca/poems/macmillan/1860/pom_14015_the_boot_from_the_italian_of.html
https://archives.lib.duke.edu/catalog/mazzoniguidopams_aspace_8fda39b49d6a3a8a85fb3e5987fcddb6
https://www.rookebooks.com/1875-le-poesie-di-giuseppe-giusti
Tarix : 8 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
