Georgy Adelson-Velsky (1922–2014) — Sovet və rus alimidir, ən çox informatika və kompüter elmləri sahəsindəki töhfələri ilə tanınır. O, alqoritmalar, verilənlər strukturları və hesablama nəzəriyyəsi sahələrindəki irəliləyişləri ilə məşhurdur. Adelson-Velsky, həmçinin AVL ağacları ilə bağlı tanınır — bu, onun ən məşhur kəşfidir və kompüter elmləri sahəsində mühüm bir alqoritmik vasitədir. Həyatı və təhsili Georgy Adelson-Velsky 1922-ci ildə Sankt-Peterburqda (o vaxtkı Leningrad) anadan olmuşdur. O, gənclik illərində riyaziyyata böyük maraq göstərmiş və təhsilini Sankt-Peterburq Dövlət Universitetində almışdır. Burada o, riyaziyyat və fizika üzrə təhsil almış və kompüter elmləri ilə əlaqəli sahələrdə tədqiqatlar aparmağa başlamışdır. Elmi fəaliyyəti və karyerası Adelson-Velsky, alqoritmaların təhlili və verilənlər strukturlarının inkişafı sahəsində bir çox əhəmiyyətli işlər görmüşdür. O, AVL ağaclarını inkişaf etdirərək kompüter elmləri sahəsində böyük bir irəliləyişə imza atmışdır. AVL ağacları Adelson-Velsky və həmkarı Evgeny Landis 1962-ci ildə AVL ağaclarını inkişaf etdirmişdir. AVL ağacı, balanslaşdırılmış ikili axtarış ağacıdır və kompüter elmlərində çox vacib bir alqoritmik strukturdur. Bu ağaclar, verilənlərə sürətli və effektiv şəkildə daxil olmaq, əlavə etmək və silmək əməliyyatlarını həyata keçirmək üçün istifadə edilir. AVL ağaclarının əsas xüsusiyyəti, hər bir nodun sol və sağ alt ağaclarının hündürlük fərqinin ən çox 1 olmasıdır. Bu balanslaşdırma xüsusiyyəti, ağacın hər zaman optimal sürətlə işləməsini təmin edir. Verilənlər strukturları və alqoritmalar Adelson-Velsky, yalnız AVL ağacları ilə məşhurlaşmamışdır. O, həmçinin verilənlər strukturlarının və alqoritmaların təhlili ilə məşğul olmuş və bu sahələrdə bir çox fundamental nəzəriyyələr inkişaf etdirmişdir. O, alqoritmaların sürətini və effektivliyini artırmaq üçün yeni yanaşmalar təklif etmişdir. Hesablama nəzəriyyəsi Adelson-Velsky, hesablama nəzəriyyəsi və kompüter alqoritmləri sahəsində də mühüm işlər görmüşdür. O, kompüter elmlərinin inkişafı ilə bağlı bir sıra mühüm əsərlər yazmış və bu sahədəki əsas metodları irəli sürmüşdür. Əsas əsərləri Georgy Adelson-Velsky bir çox elmi əsərin müəllifi və həmmüəllifidir. Onun ən məşhur əsərlərindən bəziləri aşağıdakılardır: "Verilənlər strukturları" (1962) — Bu əsər, verilənlər strukturlarının təhlili və inkişafına dair əsaslı işlərdən biridir. Adelson-Velsky burada, müxtəlif verilənlər strukturlarının səmərəliliyini və istifadəsini izah etmişdir. "Verilənlər strukturları və alqoritmalar" (1971) — Bu əsərdə, Adelson-Velsky, alqoritmaların və verilənlər strukturlarının işləmə qaydalarını təhlil edir və kompüter elmləri sahəsində yeni yanaşmalar təqdim edir. "Alqoritmalar və hesablama nəzəriyyəsi" (1974) — Bu kitabda Adelson-Velsky, hesablama nəzəriyyəsi və alqoritmaların təhlili ilə bağlı fundamental məsələləri araşdırmışdır. Təsiri və mirası Georgy Adelson-Velsky, kompüter elmləri və informatika sahəsində böyük təsirə sahib bir alim olmuşdur. Onun apardığı tədqiqatlar və inkişaf etdirdiyi AVL ağacları, verilənlər strukturları və alqoritmalar sahəsindəki nəzəriyyələr, kompüter elmlərinin tədrisi və tətbiqi baxımından böyük əhəmiyyət daşıyır. Adelson-Velsky, həmçinin sürətli və effektiv alqoritmaların inkişafı ilə bağlı mühüm töhfələr vermiş və bu sahədəki təhsil proqramlarının inkişafında əhəmiyyətli rol oynamışdır. O, öz işləri ilə gələcək alimlərə və proqramçılarına təməl biliklər təqdim etmiş və kompüter elmləri sahəsinin inkişafına böyük təsir göstərmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Georgy_Adelson-Velsky
https://www.wikidata.org/wiki/Q92968
https://www.chessprogramming.org/Georgy_Adelson-Velsky
https://iopscience.iop.org/article/10.1070/RM2014v069n04ABEH004909/pdf
https://pantheon.world/profile/person/Georgy_Adelson-Velsky
https://www.ithistory.org/honor-roll/dr-georgy-adelson-velsky
https://www.amazon.com/Books-Georgy-M-Adelson-Velsky/s?rh=n%3A283155%2Cp_27%3AGeorgy%2BM.%2BAdelson-Velsky
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
