- Wikisun
Genetik testlər - Bir şəxsin DNA-sını, həyatın irsiyyət materialını təhlil edərək, genetik pozulmaların mövcudluğunu, gələcəkdəki xəstəliklər üçün potensial riskləri və ya spesifik şərtlərin daşıyıcısı olub-olmadığını müəyyən etmək məqsədilə həyata keçirilir. Bu testlər müxtəlif sahələrdə, o cümlədən tibb, farmakologiya və forensik elm sahələrində mühüm rol oynayır. Növlər Diaqnostik testlər: Xəstəlik əlamətləri göstərən şəxslərdə müəyyən bir genetik pozulmanı təsdiqləyir və ya inkar edir. Daşıyıcı testləri: Recessiv genetik vəziyyət üçün gen mutasiyasını daşıyan şəxsləri müəyyən edir. Prenatal testlər: Hamiləlikdəki bir körpədə genetik anomaliyaları aşkar edir. Yeni doğulmuşlar screening: Doğuşdan dərhal sonra genetik şərtləri erkən aşkar etmək üçün keçirilir. Proqnozlaşdırıcı testlər: Gələcəkdə müəyyən genetik vəziyyətlərin inkişaf ehtimalını qiymətləndirir. Farmakogenomik testlər: Bir şəxsin genetik quruluşunun onların dərmanlara reaksiyasını necə təsir etdiyini müəyyən edir. Üsullar DNA sekvensiyası: DNA molekulundakı nukleotidlərin dəqiq sırasını müəyyən edir. Karyotipləmə: Xromosomların strukturu və sayını təhlil edir. Polimeraza zəncir reaksiyası (PCR): DNA-nın kiçik seqmentlərini təhlil üçün çoğaldır. Mikroarray təhlili: Bir çox geni eyni anda təhlil edərək müxtəliflikləri müəyyən edir. Risklər Məxfilik məsələləri: Genetik məlumatların gizliliyinin qorunması vacibdir. Psixoloji təsir: Genetik risklər haqqında öyrənmək bəzi şəxslər üçün psixoloji gərginlik yarada bilər. Yalan müsbət/yalan mənfi nəticələr: Testin doğruluğu istifadə olunan metodlardan və nümunənin keyfiyyətindən asılıdır. Tətbiq sahələri Səhiyyə: Xəstəlikləri diaqnoz etmək, müalicə planları hazırlamaq və irsiyyətlə əlaqəli şərtləri idarə etmək. Farmakologiya: Dərmanları genetik uyğunluğa əsasən fərdiləşdirmək. Forensik Elm: Cinayət araşdırmalarında şəxsiyyətləri müəyyən etmək. Tədqiqat: İnsan təkamülü və xəstəlik mexanizmlərini anlamaq üçün genetik müxtəliflikləri öyrənmək.
https://en.wikipedia.org/wiki/Genetic_testing
https://www.ama-assn.org/delivering-care/precision-medicine/genetic-testing
https://americanpregnancy.org/unplanned-pregnancy/products-tests/paternity-tests/
https://www.vox.com/science-and-health/2019/1/28/18194560/ancestry-dna-23-me-myheritage-science-explainer
https://vgl.ucdavis.edu/
https://pmc.ncbi.nlm.nih.gov/articles/PMC6050179/
https://www.nature.com/scitable/topicpage/karyotyping-for-chromosomal-abnormalities-298/
https://books.google.az/books?id=eR9uDQAAQBAJ&pg=PA74&redir_esc=y
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/polycystic-kidney-disease/symptoms-causes/syc-20352820
https://www.gunjanivfworld.com/male-infertility-treatment/genetic-testing/
Tarix : 21 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.