Gediş-gəliş vaxtı (ingiliscə Round-Trip Time -RTT) - Şəbəkə üzərində bir məlumat paketinin göndərildiyi nöqtədən (məsələn, bir müştəri və ya server) digər nöqtəyə çatması və oradan geri dönməsi üçün sərf olunan zaman müddəti Mahiyyəti RTT şəbəkə əlaqəsinin sürətini və effektivliyini ölçmək üçün mühüm göstəricidir. Şəbəkə mühiti və protokollarına görə RTT dəyərləri müxtəlif ola bilər və bu, şəbəkə performansını qiymətləndirməkdə istifadə olunur. RTT, adətən millisekundlarla (ms) ölçülür və şəbəkə bağlantısının gecikməsini təyin etmək üçün əhəmiyyətli bir ölçüdür. Məsələn, bir məlumat paketinin bir serverə göndərilməsi, orada cavab alınması və həmin cavabın geri göndərilməsi ilə yaranan ümumi vaxt RTT olaraq adlandırılır. Tarix RTT anlayışı şəbəkə mühitində ilk dəfə TCP/IP protokolları ilə geniş istifadə edilməyə başlanmışdır. 1980-ci illərdə şəbəkə əlaqələrinin monitorinqi və optimallaşdırılması üçün RTT dəyərləri vacib ölçü oldu. İnternetin genişlənməsi ilə RTT daha da önəm qazandı, çünki şəbəkə bağlantılarının keyfiyyəti və istifadəçi təcrübəsi birbaşa RTT ilə əlaqəlidir. RTT-ni hesablamaq üçün bu əsas addımlar izlənilir: - Ping göndərilməsi: Bir cihaz (məsələn, kompüter və ya server) digərinə ping göndərir.- Cavab alınması: Ping-in cavabı qəbul edilir və bu cavab geri göndərilir. - Məqsədin əldə olunması: Ping göndərən cihazla cavab alan cihaz arasındakı vaxt hesablanır. RTT-in hesablanması zamanı istifadə olunan formul: RTT=Time (response)−Time (request) Burada: Time (response) cavabın alındığı vaxt, Time request isə sorğunun göndərildiyi vaxtdır. Təsir edən amillər - Fiziki məsafə: Paketin ötürüləcəyi məsafə nə qədər çox olarsa, RTT daha uzun olacaq. Məsələn, bir məlumat paketi bir ölkə daxilində ötürüləndə, beynəlxalq əlaqələrdən daha qısa zamanda geri dönə bilər. - Şəbəkə tıxacları və yüklənmə: Şəbəkədəki tıxaclar və yüksək yüklənmə səbəbindən məlumat paketlərinin keçməsi üçün daha çox zaman tələb oluna bilər. - Protokollar: Şəbəkə protokollarının və cihazlarının işləmə sürəti RTT-yə təsir edir. TCP və UDP kimi protokolların fərqli ötürmə sürətləri və mexanizmləri vardır. - Şəbəkə avadanlıqları: Routerlər, switchlər və digər şəbəkə cihazlarının performansı da RTT-yə təsir edir. Əgər bu cihazlar yavaş və ya çox yüklüdürsə, RTT artacaq.
https://en.wikipedia.org/wiki/Round-trip_delay
https://web.archive.org/web/20211017172734/https://www.its.bldrdoc.gov/fs-1037/dir-031/_4641.htm
https://web.archive.org/web/20140605161549/http://www.networkworld.com/article/2176641/tech-primers/are-your-pipes-too-big-.html
https://www.stormit.cloud/blog/what-is-round-trip-time-rtt-meaning-calculation/
https://www.geeksforgeeks.org/what-is-rttround-trip-time/
https://bunny.net/academy/network/what-is-round-trip-time-rtt-and-how-do-we-measure-it/
https://www.researchgate.net/figure/Calculation-of-the-Round-trip-delay_fig1_220926992
https://ext.eurocontrol.int/WikiLink/index.php/Technical_Round_Trip_Delay
https://manuals.gfi.com/en/exinda/help/content/exos/how-stuff-works/rtt.htm
https://speedvitals.com/blog/round-trip-time/
Tarix : 12 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
