Fuzhou döyüşü (1884) - Çin–Fransa müharibəsi (1884–1885) çərçivəsində baş vermiş mühüm dəniz döyüşlərindən biridir. Bu döyüş 23 avqust 1884-cü ildə Çin imperiyasının Fuzhou (Foochow) limanı yaxınlığında baş verib və Fransa donanmasının həlledici qələbəsi ilə nəticələnib. Döyüşün səbəbləri Fuzhou döyüşü, Fransanın Vyetnamda nüfuzunu artırmaq üçün Çinlə mübarizə apardığı dövrdə baş verdi. Çin Tonkin (indiki Şimali Vyetnam) üzərində nəzarəti qorumaq istəyirdi, Fransa isə Vyetnamı öz protektoratına çevirmək niyyətində idi. Bu münaqişə 1883-cü ilin sonlarından gərginləşdi və 1884-cü ildə açıq müharibəyə çevrildi. Döyüşün gedişi Fransa donanması, admiral Amédée Courbet komandanlığı altında Fuzhou limanına hücum etdi. Döyüş zamanı fransız hərbi gəmiləri Minnan dəniz bazasında lövbər salmış Çin donanmasına və sahil batareyalarına qəfil hücum etdilər. Fransa donanması güclü artilleriya və daha müasir gəmilərdən istifadə edərək Çin donanmasını məhv etdi. Çin donanması və müdafiə qüvvələri köhnə silahlarla və zəif taktika ilə döyüşdüyü üçün ağır itkilər verdi. Nəticələr və əhəmiyyəti Çin donanması böyük itkilər verdi – 11 gəmi batırıldı və ya ağır zədələndi. Fransa qələbə qazandı və bu, Çin-Fransa müharibəsində Fransa üçün strateji üstünlük yaratdı. Çinin nüfuzu zərbə aldı, Fransa isə Vyetnamda nəzarətini gücləndirdi. Müharibə davam etdi, lakin 1885-ci ildə Fransa və Çin arasında Tianjin müqaviləsi imzalandı və Çin Tonkin üzərindəki iddialarından imtina etdi. Fuzhou döyüşü, Çin donanmasının zəifliyini və Qərb dövlətlərinin üstün hərbi texnologiyasını bir daha göstərən hadisələrdən biri oldu. Bu məğlubiyyət Çin imperiyasının dəniz gücünü yenidən qurmaq üçün islahatlara başlamasına səbəb oldu.

İstinadlar

https://www.wikidata.org/wiki/Q2562509

https://www.thinkchina.sg/history/picture-story-sino-french-war-1884-and-collapse-western-colonialism

https://www.meisterdrucke.uk/fine-art-prints/French-School/412064/Battle-of-Fuzhou,-China,-Sino-French-War,-1884.html

http://www.combinedfleet.com/Fuchow_t.htm

Tarix : 11 mart 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.