Friz - Şimali Hollandiyanın Frizland bölgəsindən çıxan bir at cinsi. Bu cins bir neçə dəfə demək olar ki, nəsli kəsiləcək vəziyyətə gəldi. Friz atları yüngül yük atı kimi təsnif edilir və müasir dövrdə minik və araba çəkmək üçün istifadə olunur. Friz atları əsasən tamamilə qara rəngli dərisi, uzun və dalğalı yalı və quyruğu, ayaqlarında tüklü "ləçəkləri", yüksək baş daşıma vəziyyəti və yüksək addımları ilə tanınır. Xüsusiyyətlər Friz at cinsinin ümumi quruluşu güclü və sümük strukturu yaxşı inkişaf etmişdir, bəzən "Barokko tipi" bədən quruluşu adlandırılır. Friz atlarının uzun və qövs boyunları, yaxşı zərif formalı qısa qulaqları və İspan tipli başları var. Onların maili çiyinləri, yığcam və əzələli bədənləri, maili arxa hissələri və aşağı oturan quyruqları var. Ayaqları qısa və güclüdür, aşağı hissələrində uzun tüklər var. Friz atlarının həmçinin uzun və qalın yalı və quyruğu var, tez-tez dalğalı olur. Bu cins canlı və yüksək addımlı yerişi ilə tanınır. Tarix Friz atları, şimali Hollandiyanın Frizland əyalətindən gəlir və burada min illər boyu at populyasiyalarının mövcud olduğuna dair sübutlar var. Tarixdə 4-cü əsrə qədər geriyə gedildikdə, öz atlarına minən Friz qoşunlarından bəhs edən mənbələr var. Bunun ən məşhur mənbələrindən biri, Karlaylda Friz süvariləri haqqında yazmış ingilis yazıçısı Anthony Dent idi. Dent və başqaları yazırdı ki, Friz atı həm Britaniya Şayr atının, həm də Fell pony-nin əcdadıdır, lakin bu, fərziyyədir. İstifadəsi Müasir Friz atlarının bu əcdadları orta əsrlərdə cəngavərləri döyüşə aparmaq üçün istifadə olunurdu. 12-ci və 13-cü əsrlərdə, xaçlı səfərlərinin bəzi şərq atları Friz atları ilə çarpazlaşdırıldı. 16-cı və 17-ci əsrlərdə, Niderlandın qısa müddətə İspaniya ilə əlaqəli olduğu dövrdə, döyüş silahları dəyişərək yüngülləşdiyi üçün ağır döyüş atlarına tələbat azaldı. Andalusiya atları Friz atları ilə çarpazlaşdırıldı və nəticədə şəhər araba atı kimi işləmək üçün daha uyğun yüngül atlar əldə edildi.

İstinadlar

https://breeds.okstate.edu/horses/friesian-horses.html

https://animalife.co.uk/horse-breeds/friesian-horse/

https://madbarn.com/friesian-horse-breed-profile/

https://www.fei.org/stories/lifestyle/horse-human/horse-friesian-breed-profile

https://livestockconservancy.org/about-us/conservation-successes/friesian/

https://ker.com/equinews/health-problems-friesian-horses/

https://www.petmd.com/horse/breeds/friesian

Tarix : 13 fevral 2025