Fritjof Kapra — Avstriyalı fizik, sistem nəzəriyyəçisi və yazıçı, elmin, mənəviyyatın və ekologiyanın kəsişməsini araşdıran işləri ilə tanınmış şəxsiyyət. Onun ən məşhur əsəri “Fizikanın Daosu” (The Tao of Physics) fizika ilə Şərq mistisizmi arasında paralellər çəkərək geniş oxucu kütləsinə təsir etmişdir. Həyatı Fritjof Kapra 1939-cu il fevralın 1-də Vyanada anadan olmuşdur. Atası Ernst Kapra hüquqçu, anası Annemarie Kapra isə şair və ədəbiyyat professoru idi. Kapra Vyana Universitetində fizika təhsili almış və 1966-cı ildə nəzəri fizika üzrə doktorluq dərəcəsi qazanmışdır. Təhsili zamanı Verner Heyzenberq və Erwin Şrödinger kimi fiziklərin ideyalarından təsirlənmişdir. Kapra 1960-cı illərin sonlarında ABŞ-a köçmüş və burada müxtəlif universitetlərdə tədqiqatçı kimi çalışmışdır. O, 1970-ci illərdə Kaliforniyada yaşamağa başlamış və burada ekologiya və alternativ düşüncə hərəkatlarına qoşulmuşdur. Kapra evlənmiş və övladları var, lakin şəxsi həyatı haqqında ətraflı məlumat ictimaiyyətə açıq deyil. Hal-hazırda o, Kaliforniyada yaşayır və fəaliyyətini davam etdirir. Karyerası Kapra karyerasına Paris Universitetində (1966-1968) və Kaliforniya Universitetində (Santa Kruz, 1968-1970) nəzəri fizika üzrə tədqiqatçı kimi başlamışdır. O, yüksək enerjili fizika və kvant mexanikası üzərində işləmişdir. Lakin 1970-ci illərdə onun marağı elmi nəzəriyyələrlə Şərq fəlsəfəsi arasındakı əlaqələrə yönəlmişdir. Bu dövrdə o, “Fizikanın Daosu”nu (1975) yazmışdır ki, bu kitab dünya miqyasında bestsellerə çevrilmiş və 43 dilə tərcümə edilmişdir. 1980-ci illərdə Kapra sistem nəzəriyyəsinə keçmiş və ekoloji problemlərin həlli üçün vahid yanaşmalar təklif etmişdir. 1995-ci ildə o, Elm və Həyat Mərkəzini (Center for Ecoliteracy) qurmuşdur ki, bu mərkəz ekoloji təhsil və davamlılıq üzrə fəaliyyət göstərir. Kapra həmçinin Berklidəki Elmsted Kollecində qonaq professor kimi dərs demişdir. Elmi və Fəlsəfi töhfələri Kapranın ən böyük töhfəsi fizika ilə mistisizm arasında körpü qurmaq cəhdidir. “Fizikanın Daosu”nda o, kvant mexanikasının qeyri-müəyyənlik və qarşılıqlı əlaqə prinsiplərini Taoizm, Hinduizm və Buddizmin vahidlik anlayışları ilə müqayisə edir. Bu əsər Nyu-Eyc (New Age) hərəkatına ilham vermiş və elmin mənəvi ölçülərini vurğulamışdır. Daha sonrakı işlərində Kapra sistem nəzəriyyəsinə fokuslanmışdır. “Həyat şəbəkəsi” (The Web of Life, 1996) kitabında o, canlı sistemlərin özünü təşkil etmə və qarşılıqlı əlaqə prinsiplərini təhlil edir. Kapra həmçinin Leonardo da Vinçinin elmi və bədii irsini öyrənərək onun sistemli düşüncəsini müasir elmlə əlaqələndirmişdir.
https://www.fritjofcapra.net/about/
https://www.fritjofcapra.net/
https://inquiringmind.com/article/1601_12-capra/
https://earthcharter.org/fritjof-capra/
https://www.kitapyurdu.com/yazar/fritjof-capra/10722.html?srsltid=AfmBOord7ohSz4Fn6YK2yYhVmsiS5h9NG6aGjuLgjvct_aoNh_Xpiz7b
https://econation.one/blog/fritjof-capra/
https://en.wikipedia.org/wiki/Fritjof_Capra
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
