Friedrich Georg Wilhelm von Struve (1793–1864) - Məşhur alman-baltik mənşəli rus astronomu və geodeziyaçı. O, ikiqat ulduzların müşahidəsi, paralaks ölçmələri və Struve meridian qövsü kimi elmi nailiyyətləri ilə tanınır. Erkən həyat və təhsil Struve 1793-cü ildə Altonada (indiki Almaniya) anadan olmuşdur. O, 1810-cu ildə Tartu Universitetində (Estoniya) təhsil almağa başlamış və burada astronomiya sahəsində ixtisaslaşmışdır. Tezliklə Tartu Rəsədxanasının direktoru olmuş və astronomik müşahidələr aparmağa başlamışdır. Elmi töhfələri İkiqat ulduzların tədqiqi Struve ikiqat ulduzların sistematik kataloqunu hazırlamış və onların fiziki cütlüklər olduğunu sübut edən ilk astronomlardan biri olmuşdur. O, "Stellarum Duplicium et Multiplicium Mensurae Micrometricae" adlı əsərində 3000-dən çox ikiqat ulduzun müşahidə məlumatlarını toplamışdır. Ulduz paralaksının ölçülməsi Struve Vega ulduzunun paralaksını ölçərək, ulduzların bizdən hansı məsafədə yerləşdiyini dəqiq müəyyən etməyə çalışan ilk astronomlardan biri olmuşdur. O, bu sahədə Friedrich Bessel və Thomas Henderson ilə birlikdə çalışmış və müasir astrometriyanın əsasını qoymuşdur. Struve geodeziya qövsü Struve Dünya formasını və ölçülərini daha dəqiq müəyyən etmək üçün "Struve meridian qövsü" adlı geodeziya layihəsinə rəhbərlik etmişdir. Bu qövs Norveçdən Qara dənizə qədər uzanan və 2820 km uzunluğunda olan ölçü sistemidir. UNESCO bu geodeziya layihəsini Dünya İrsi Siyahısına daxil etmişdir. Pulkovo Rəsədxanasının qurulması 1839-cu ildə Struve Sankt-Peterburq yaxınlığında Pulkovo Rəsədxanasını qurmuş və onun ilk direktoru olmuşdur. O, bu rəsədxananı Avropanın aparıcı astronomiya mərkəzlərindən birinə çevirmişdir. Son illəri və irsi Struve astronomiya sahəsində böyük iz qoymuş və ailəsində astronomiya ənənəsini davam etdirən bir neçə nəsil alimlər yetişdirmişdir. Onun oğlu Otto Struve də məşhur astronom olmuşdur. Friedrich Georg Wilhelm von Struve ikiqat ulduzların tədqiqi, geodeziya ölçmələri və ulduz paralakslarının öyrənilməsində mühüm rol oynamış görkəmli alimlərdən biri olmuşdur. Onun irsi astronomiya və geodeziya elmlərində bu gün də əhəmiyyətini qoruyur.
https://en.wikipedia.org/wiki/Friedrich_Georg_Wilhelm_von_Struve
https://www.britannica.com/biography/Friedrich-Georg-Wilhelm-von-Struve
https://www.lindahall.org/about/news/scientist-of-the-day/friedrich-g-w-von-struve/
https://www.clge.eu/wp-content/uploads/2013/04/13_10_04_stuve_presentation_estonia.pdf
https://www.wikidata.org/wiki/Q57164
http://www.klima-luft.de/steinicke/ngcic/persons/struve_w.htm
https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803100538282
Tarix : 4 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
