Freya (qədim skandinav dilində "Freyja" "Xanım" mənasına gəlir) - Skandinav mifologiyasında sevgi, gözəllik, məhsuldarlıq, müharibə, ölüm və sehrlə əlaqələndirilən ən məşhur ilahələrdən biri. O, Vanir tanrılar qrupunun bir üzvü olsa da, daha sonra Aesir tanrılar qrupu ilə birləşmişdir. Freya həm mistik gücü, həm də cazibədarlığı ilə tanınır və əfsanələrdə əsas fiqurlardan biridir. Onunla bağlı miflərdə məhsuldarlıq, müharibə, ölüm və sehrdən bəhs olunsa da, sevgi və gözəllik ilahəsi kimi tanınır. Freyanın mənşəyi və ailəsi Freya Vanir tanrılarının lideri Nyordun (dəniz və külək tanrısı) və naməlum bir ananın qızıdır. Onun qardaşı Freyr, məhsuldarlıq və sülh tanrısıdır. Əfsanələrdə Freyanın ərinin Odr (hiyləgər tanrı) olduğu qeyd edilir. Odr tez-tez itkin düşür, bu səbəbdən Freya onun üçün göz yaşı tökərək dünyanı dolaşır. Onun göz yaşlarının qızıl olduğu deyilir. Freyanın Hnoss və Gersemi adlı iki qızı olduğu və onların hər ikisinin gözəlliyi ilə məşhur olduğu qeyd edilir. Freyanın simvolları və sehrli əşyaları Brisingamen boyunbağısı - Freyanın ən məşhur atributlarından biri olan bu boyunbağı, Freyanın gözəlliyini və gücünü simvolizə edir. Əfsanəyə görə, Freya boyunbağını əldə etmək üçün cırtdanlarla müqavilə bağlamışdır. Hildisvini döyüş donuzu - Freyanın döyüşlərdə istifadə etdiyi Hildisvini adlı sehrli donuzu var idi. Donuz məhsuldarlığın və gücün simvolu hesab olunurdu. Seidr sehrləri - Freya sehr (xüsusən seidr) ustası kimi tanınırdı. Bu sehrlər vasitəsilə gələcəyi görür və taleləri dəyişdirə bilirdi. O, bu sehrləri tanrılara və insanlara öyrətmişdir. Falkehamn paltarı - Freyanın sehrli qartal tüklərindən hazırlanmış paltarı vardı. Bu paltar ona quşa çevrilərək uçmaq imkanı verirdi. Freya və müharibə Freya sevgi və gözəllik ilahəsi olmaqla yanaşı, həm də müharibə və ölüm ilə əlaqələndirilir. Əfsanələrə görə, Freya hər döyüşdən sonra ölən döyüşçülərin yarısını Valhallaya deyil, öz məkanı olan Folkvangr adlı cənnətə aparırdı. O, bu ruhlara bir daha şərəfli həyat bəxş edirdi. Freyanın əfsanələri Odrın axtarışı: Freyanın ən məşhur əfsanələrindən biri ərinin itkin düşməsi ilə bağlıdır. Odrun yoxa çıxmasından sonra Freya bütün dünyanı dolaşaraq onu axtarır. Bu zaman Freya qızıl göz yaşları tökür. Bu əfsanə Freyanı sevgi və sədaqət simvolu kimi təqdim edir. Brisingamen boyunbağısının oğurlanması: Bir çox əfsanədə boyunbağısını oğurlamaq üçün hiyləgər planların qurulduğu qeyd edilir. Loki Freyanın boyunbağısını oğurlasa da, öz sehrləri ilə onu geri alır. Freya mədəniyyətdə Freya Skandinav mifologiyasının ən tanınmış fiqurlarından biridir və onun adı Norveç, İsveç, Danimarka və İslandiya mədəniyyətində dərin izlər buraxmışdır. Onun adı "cümə" gününün mənşəyi hesab edilir (Friday – "Freya's Day"). Freyaya aşağıda qeyd olunmuş nümunələrdə də rastlanır: Marvel komiksləri: Freya, Marvel dünyasında "Frigga" adlı obrazın ilham mənbəyi olmuşdur. İlk dəfə 1963-cü ildə təqdim edilən "Frigga", mifoloji elementlərlə bəzədilmiş bir personajdır və Marvel kainatında əhəmiyyətli bir fiqur kimi göstərilir. Adlar: 1990-cı illərdən etibarən Freya adı və onun törəmələri qız adları kimi məşhurlaşmağa başlamışdır. Norveçdə bu adın müasir forması olan "Frøya" təxminən 500 qız uşağına qoyulmuşdur. Bundan əlavə, "Frøydis" kimi digər oxşar adlar da Norveçdə istifadə olunur. Video oyunlarında görünüşlər: "Age of Mythology (2002)": Freya mifoloji allahlara əsaslanan bu strategiya oyununda təsvir olunub. "Smite (2014)": Multipleyer oyununda Freya personajlardan biridir. "God of War (2018)" və "God of War Ragnarök (2022)": Freya, bu məşhur macəra oyunlarında əsas rollardan birini oynayır və hekayənin mühüm bir hissəsidir. Musiqi: "The Sword" adlı amerikalı metal qrupu, 2006-cı ildəki "Age of Winters" albomunda "Freya" adlı mahnı yayımlamışdır. Mahnı elə həmin il "Guitar Hero II" video oyununda təqdim edilərək daha geniş auditoriyaya çatmışdır. Freyanın simvolikası Freya məhsuldarlıq, sevgi və ölümün dualist təbiətini təmsil edir. O, bir tərəfdən həyat gətirən, digər tərəfdən isə ölüm və müharibə ilə əlaqəli ilahədir. Bu xüsusiyyətləri ilə Skandinav mifologiyasında bənzərsiz mövqeyə sahibdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Freyja
https://ozhanozturk.com/2018/03/21/freyja/
https://www.britannica.com/topic/Freyja
https://www.centreofexcellence.com/freya-in-norse-mythology/
https://www.mitr.com.tr/blog/icerik/disilik-tanricasi-tanrica-freya-kimdir?srsltid=AfmBOorK6ROObJmQ07TKrJ18kF6Rjh1iQR1LS00X7odjhdkHM2XktnwW
https://www.newsweek.com/why-freya-attacks-kratos-god-war-ragnarok-1758048
Tarix : 12 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
