Edvard Flandərs Robb Rikets — Amerikalı dəniz bioloqu, ekolog və filosof, Sakit okean sahillərinin gel-git zonalarının tədqiqi ilə tanınmış şəxsiyyət. O, həmçinin yazıçı Con Steynbeklə dostluğu və birgə işləri ilə məşhurdur. Rikets ekologiyanın praktiki və fəlsəfi aspektlərini birləşdirən yenilikçi yanaşmaları ilə tanınır. Həyatı Ed Rikets 1897-ci il mayın 14-də Çikaqoda anadan olmuşdur. Ailəsi orta səviyyəli idi və o, gənclik illərində təbiətə maraq göstərmişdir. Çikaqo Universitetində zoologiya üzrə qısa müddət təhsil almış, lakin rəsmi diplom almadan təhsilini yarımçıq qoymuşdur. 1923-cü ildə Kaliforniyanın Monteri şəhərinə köçmüş və burada "Sakit Okean Bioloji Laboratoriyaları" adlı kiçik bir şirkət qurmuşdur. Bu şirkət dəniz canlılarının nümunələrini təhsil müəssisələrinə satırdı. Rikets 1930-cu ildə Koralinən Nan Vudla evlənmiş və bu evlilikdən üç övladı olmuşdur, lakin 1936-cı ildə boşanmışlar. Onun şəxsi həyatı çətinliklərlə dolu olsa da, elmi və yaradıcı fəaliyyəti həmişə ön planda olmuşdur. Karyerası Rikets karyerasının böyük hissəsini Monteri sahillərindəki gel-git zonalarını öyrənməyə həsr etmişdir. O, dəniz ekosistemlərinin mürəkkəb qarşılıqlı əlaqələrini tədqiq edərək ekologiyanın praktiki tətbiqinə töhfə vermişdir. 1939-cu ildə nəşr olunan "Sakit okean gel-git zonaları arasında" (Between Pacific Tides) kitabı onun ən məşhur əsəridir. Bu kitab dəniz bioloqları üçün klassik bir mənbəyə çevrilmiş və Sakit okean sahillərindəki canlıların təsnifatını və ekologiyasını ətraflı təsvir etmişdir. Rikets 1940-cı ildə dostu Con Steynbeklə birgə Meksikanın Kaliforniya körfəzinə ekspedisiyaya çıxmışdır. Bu səyahətin nəticəsi olaraq 1941-ci ildə "Kortez dənizi haqqında gündəlik" (Sea of Cortez: A Leisurely Journal of Travel and Research) kitabı nəşr olunmuşdur. Kitab həm elmi tədqiqat, həm də fəlsəfi düşüncələri özündə birləşdirir. Riketsin "bütövlük prinsipi" – yəni təbiətin ayrı-ayrı hissələrinin vahid bir sistem kimi qavranılması – bu əsərdə əsas yer tutur. Elmi və fəlsəfi töhfələri Rikets ekologiyanı sadəcə elmi bir sahə kimi deyil, həm də həyatın mənasını anlamaq üçün bir yol kimi görürdü. O, canlıların bir-biri ilə və ətraf mühitlə qarşılıqlı əlaqəsinin dərin mənasına diqqət çəkmişdir. Onun gel-git zonaları üzrə tədqiqatları dəniz ekologiyasının inkişafında mühüm rol oynamışdır. Rikets həmçinin Taoist fəlsəfə və şair Uolt Uitmenin əsərlərindən ilham almış, bu da onun təbiətə yanaşmasında özünü göstərmişdir.
https://thegreattidepool.org/ed-ricketts/
https://www.westernflyer.org/steinbeck-and-ricketts/ed-ricketts/
https://montereybay.noaa.gov/research/ricketts.html
https://journals.lww.com/academicmedicine/citation/2004/07000/about_ed_ricketts___excerpts_.13.aspx
https://historicalmx.org/items/show/165
https://exhibits.stanford.edu/ricketts/feature/about-ed-ricketts
https://en.wikipedia.org/wiki/Ed_Ricketts
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
