Dyson sferası - Bir ulduz ətrafında yerləşdirilmiş hipotetik megastruktur olaraq, ulduzun bütün enerjisini ələ keçirmək və istifadə etmək məqsədi daşıyan bir konsepsiya. Tarix Bu fikir ilk dəfə Freeman Dyson tərəfindən 1960-cı ildə irəli sürülmüşdür. Dyson sferası konsepsiyası, Kardashev sivilizasiya miqyasına görə Tip II sivilizasiya səviyyəsinə uyğun gəlir. Bu səviyyədə olan sivilizasiya, öz ulduzlarının tam enerji potensialını istifadə edə bilir. Struktur və növləri Dyson sferasının tam bir qapalı sfera şəklində olması ehtimalı aşağıdır, çünki bu, böyük miqdarda material və inanılmaz dərəcədə mürəkkəb mühəndislik tələb edir. Bunun yerinə fərqli struktur növləri təklif olunmuşdur: - Dyson halqası: Ulduz ətrafında fırlanan halqa şəklində bir struktur, enerjini yığmaq üçün panellərlə örtülür. - Dyson qayışı: Ulduzun ətrafında müxtəlif orbitlərdə yerləşdirilmiş bir neçə peyk və ya obyektlərdən ibarət olan sistemdir. - Dyson roju: Müxtəlif günəş panelləri və enerji toplayıcı obyektlərin səpələnmiş formada yerləşdirilməsi. Bu, Dyson sferasının daha realist forması hesab edilir. Texnoloji mümkünlük və problemlər - Geniş miqdarda material – Bir ulduzun ətrafını tamamilə örtmək üçün planet ölçüsündə material lazımdır. - Qabaqcıl mühəndislik bacarığı – Kosmik tikinti və sabitlik problemlərinin həlli tələb olunur. - Enerji paylanması – Toplanan enerjinin səmərəli və təhlükəsiz şəkildə istifadəsi üçün texnologiya lazımdır. Perspektivlər Dyson sferası, astrobiologiya və kosmologiyada vacib bir mövzuya çevrilib. Alimlər uzaq ulduzların ətrafında Dyson sferasına bənzər strukturların izlərini axtarırlar. Bu axtarış, SETI (Search for Extraterrestrial Intelligence) layihəsi kimi proqramların bir hissəsi olaraq aparılır. Əgər belə bir struktur aşkar edilərsə, bu, qabaqcıl yadplanetli sivilizasiyaların mövcudluğunun sübutu ola bilər. Mədəniyyətdə Dyson sferası konsepsiyası elmi fantastika ədəbiyyatında və filmlərdə geniş yayılmışdır. "Star Trek" kimi populyar seriallar və "Ringworld" kimi əsərlər Dyson sferasına bənzər strukturları təsvir edir. Bu cür əsərlər, Dyson sferasının insan təxəyyülünü necə zənginləşdirdiyini göstərir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Dyson_sphere
https://www.space.com/dyson-sphere.html
https://energyeducation.ca/encyclopedia/Dyson_sphere
https://astrobiology.arizona.edu/news/astronomers-are-hunt-dyson-spheres
https://edition.cnn.com/2024/06/13/science/dyson-spheres-alien-life-evidence-scn/index.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Dyson_Sphere_Program
https://steamcommunity.com/app/1366540
https://arstechnica.com/science/2023/03/building-a-dyson-sphere-whats-the-payback-time-of-disassembling-a-planet/
https://www.popularmechanics.com/space/deep-space/a60780331/dyson-sphere-evidence-alien-civilizations/
https://earthsky.org/space/what-is-a-dyson-sphere/
https://www.thescientificteen.org/post/dyson-sphere-the-infinite-power-source
https://simple.wikipedia.org/wiki/Dyson_sphere
https://sciworthy.com/looking-back-on-dyson-spheres/
https://www.nature.com/scitable/blog/postcards-from-the-universe/searching_for_dyson_spheres/
https://wonderdome.co.uk/dyson-sphere/
https://theconversation.com/dyson-spheres-astronomers-report-potential-candidates-for-alien-megastructures-heres-what-to-make-of-it-230364
https://www.livescience.com/space/astronomy/alien-dyson-sphere-megastructures-could-surround-at-least-7-stars-in-our-galaxy-new-studies-suggest
https://stellaris.paradoxwikis.com/Megastructures
https://www.newscientist.com/article/mg24933190-800-dyson-spheres-how-to-spot-an-alien-megastructure/
https://www.newsnationnow.com/space/researchers-discovered-possible-alien-megastructure-study/
https://www.bajajfinserv.in/what-is-dyson-sphere#:~:text=A%20Dyson%20Sphere%20is%20a%20hypothetical%20structure%20surrounding%20a%20star,proposed%20by%20physicist%20Freeman%20Dyson.
https://science.howstuffworks.com/environmental/energy/dyson-sphere.htm
https://www.researchgate.net/publication/342632672_Dyson_spheres
https://asiatimes.com/2024/05/dyson-spheres-and-the-quest-for-alien-megastructures/#:~:text=Dyson%20spheres%20were%20first%20proposed,entire%20star%20like%20a%20sphere.
http://large.stanford.edu/courses/2016/ph240/wee1/
https://www.news.com.au/technology/science/space/study-finds-potential-dyson-sphere-megastructure-candidates-in-the-milky-way/news-story/4d3e33fe551c72e51b61b21a5b60c9fd
https://www.goodnewsnetwork.org/scientists-identify-seven-stars-that-could-be-hosting-a-dyson-sphere-the-sci-fi-concept-turned-realistic-hypothesis/
https://www.bajajfinserv.in/what-is-dyson-sphere
Tarix : 5 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
