Dmitri İvanoviç İvanenko (1904–1994) Sovet dövrünün tanınmış fiziklərindən biri. Erkən həyat və təhsil Dmitri Ivanenko 1904-cü ildə Rusiyanın Sankt-Peterburq şəhərində anadan olmuşdur. Petroqrad Dövlət Universitetində təhsil almış və burada fizikaya olan marağını inkişaf etdirmişdir. İvanenko 1920-ci illərdə Sovet İttifaqının fizika sahəsindəki irəliləyişlərinə qatılaraq, öz elmi karyerasına başlamışdır. Elmi töhfələri Nüvə fizikasının inkişafı İvanenko nüvə fizikası sahəsindəki ilk aparıcı alimlərdən biri olmuşdur. O, nüvə strukturu, təbii izotoplar və bərk nüvələrdəki atom proton və neytronlarının qarşılıqlı təsirini araşdırmışdır. Nüvə reaksiyalarının modelləşdirilməsi və fiziki qanunauyğunluqların açıqlanmasında mühüm nəzəri töhfələr vermişdir. Kvant sahə nəzəriyyəsi və statistika İvanenko kvant sahə nəzəriyyəsi və statistika sahəsində bir çox əsaslı işlər aparmışdır. O, kvant aləminin təbiətinin başa düşülməsi ilə bağlı yeni nəzəri modellər hazırlamış və bu sahədəki işləri nüvə reaksiyalarının statistik təsirlərinin qiymətləndirilməsində mühüm rol oynamışdır. Astrofizika və kosmologiya İvanenko astrofizika sahəsində də böyük töhfələr vermişdir. O, kosmik şüaların təbiətini, Yerin atmosferindəki qarşılıqlı təsirlərini və universumun quruluşunu tədqiq etmişdir. İvanenko həmçinin kosmosdakı obyektlərin davranışlarını və astrofiziki modelləri dəqiqləşdirmişdir. Nüvə reaktorlarının nəzəri modelləri O, nüvə enerjisinin və nüvə reaktorlarının nəzəri aspektlərini tədqiq etmiş və nüvə reaktorlarının inkişafına rəhbərlik etmişdir. Sovet İttifaqında nüvə enerjisi sahəsindəki tədqiqatların inkişafında mühüm yer tutmuşdur. Elmi institutlar və fəaliyyəti Sovet Elmlər Akademiyasının Fizika İnstitutunda və Moskvada yerləşən bir çox digər tədqiqat mərkəzlərində fəaliyyət göstərmişdir. O, Moskva Dövlət Universitetində gənc alimlərin yetişdirilməsi ilə məşğul olmuş və bu sahədə bir çox töhfələr vermişdir. Son illəri və irsi Dmitri İvanenko 1994-cü ildə vəfat etmişdir, lakin onun elmi irsi Sovet dövründə və müasir fizika sahələrində hələ də böyük əhəmiyyətə malikdir. İvanenko, həmçinin Sovet fizikasının inkişafına və yeni texnologiyaların formalaşmasına mühüm töhfələr vermişdir. Dmitri Ivanenko nüvə fizikası, kvant sahə nəzəriyyəsi və astrofizika sahələrindəki əsaslı tədqiqatları ilə Sovet İttifaqının ən önəmli alimlərindən biri olmuşdur. Onun apardığı tədqiqatlar müasir fizikanın inkişafına böyük təsir göstərmiş və bu sahələrin dərin başa düşülməsinə kömək etmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Dmitri_Ivanenko
https://www.wikidata.org/wiki/Q510928
https://arxiv.org/pdf/1607.03828
https://ui.adsabs.harvard.edu/abs/arXiv:1607.03828
https://istina.msu.ru/media/publications/article/117/e86/6882715/D-Ivanenko-EN.pdf
https://istina.msu.ru/media/publications/articles/91d/63b/5382068/Biography-Ivanenko.pdf
https://medium.com/@dmitriivanenko
Tarix : 5 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
