Desanka Maksimovic ( 16 may 1898 – 11 fevral 1993) — Serbiyalı şair, yazıçı və tərcüməçi idi. Onun ilk əsərləri 1920-ci ildə Belqrad Universitetində təhsil alarkən Misao ədəbi jurnalında dərc edilmişdir. Bir neçə il ərzində onun şeirləri Serbiyanın ən nüfuzlu ədəbi nəşri olan Serbian Literary Herald-də (Serb Ədəbiyyat Həraldı) çıxmağa başladı. 1925-ci ildə Maksimovic Fransanın hökumət təqaüdünü qazanaraq bir il Paris Universitetində təhsil aldı. Geri qayıtdıqdan sonra Belqradın elit Qızlar üçün Birinci Liseyində professor təyin edildi və bu vəzifəni İkinci Dünya Müharibəsinə qədər davam etdirdi. Desanka Maksimovic Serbiya ədəbiyyatının ən görkəmli simalarından biri kimi tanınır. Onun yaradıcılığı tez-tez insan həyatının mənası, təbiət, məhəbbət və müharibənin dəhşətləri kimi mövzuları əhatə edirdi. Onun ən məşhur əsərlərindən biri "Krvava Bajka" (Qanlı Nağıl) adlı şeir toplusudur ki, bu əsər İkinci Dünya Müharibəsi zamanı baş verən dəhşətli hadisələri əks etdirir. Maksimovic həmçinin uşaqlar üçün şeirlər və hekayələr yazmış, fransız və digər dillərdən Serb dilinə tərcümələr etmişdir. Onun yaradıcılığı Serbiya ədəbiyyatının inkişafında mühüm rol oynamış və müasir Serb şeirinin formalaşmasına töhfə vermişdir. Desanka Maksimovic öz yaradıcılığı və fəaliyyəti ilə Serbiya mədəniyyətində dərin izlər buraxmışdır. O, həm öz dövründə, həm də sonrakı nəsillər üçün ədəbi və mədəni bir miras kimi qiymətləndirilir. Onun əsərləri Serbiya ədəbiyyatının zənginliyini və dərinliyini nümayiş etdirir. Erkən həyat və təhsil Desanka Maksimovic Rabrovica kəndində, Valyevo yaxınlığında, Serbiyada anadan olub. O, müəllim olan bir atanın qızı idi, bu da onun sonrakı pedaqoji karyerasına təsir göstərmişdir. O, Belqrad Universitetində təhsil almış və təhsilini başa vurduqdan sonra müəllimlik etməyə başlamışdır. Maksimovic, həmçinin Fransada vaxt keçirmiş və burada Avropa ədəbiyyat hərəkatları ilə tanış olmuşdur. Ədəbi karyera Maksimovicin şeirləri tez-tez millətçilik, sevgi və Serbiyanın mənzərəsi mövzularını əhatə edir. O, Serbiya kəndi və Serb xalqının ənənəvi dəyərləri ilə güclü bir əlaqəyə malik olub, tez-tez folklordan və təbiətin gözəlliyindən ilham almışdır. Onun erkən şeirləri Simvolizm və Romantizm təsiri altında idi, lakin zaman keçdikcə onun yaradıcılığı daha müasir ədəbiyyat üslublarına meyl etdi. Onun ən tanınmış əsərlərindən bəziləri: "Pesme" (Şeirlər), 1929-cu ildə nəşr olunan ilk şeir toplusu. "Poezija" (Şeir), onun əsərlərindən ibarət daha sonra nəşr olunan bir toplusudur və ona milli tanınma qazandırmışdır. "Poezija i zivot" (Şeir və Həyat), burada o, şeir və şəxsi təcrübə arasındakı əlaqəni əks etdirir. Mövzular və üslub Maksimovicin şeirləri tez-tez təbiətin gözəlliyi, insan ruhu, sevgi və vətənpərvərlik mövzularını araşdırır. Onun yazıları, Serbiya milli kimliyinə və ənənəvi dəyərlərinə güclü bir əlaqəni əks etdirir. O, həmçinin təhsil və ədəbiyyatın cəmiyyətin və mədəniyyətin inkişafındakı roluna da böyük əhəmiyyət verirdi. Onun üslubu aydınlıq, sadəlik və emosional dərinlik ilə xarakterizə olunur, bu da onun əsərlərini əlçatan edir, eyni zamanda mürəkkəb insan emosiyalarını və təcrübələrini ifadə edir. Bir çox şeiri, melodik keyfiyyəti və ritmik axını ilə tanınır. İrs Desanka Maksimovic hələ də Serb ədəbiyyatında ən çox hörmət edilən şəxslərdən biridir. O, yalnız şeirlərinə görə deyil, həm də Serb mədəniyyəti və təhsilinə verdiyi töhfələrə görə xatırlanır. Onun əsərləri hələ də Serbiyada məktəblərdə və universitetlərdə öyrənilir və tez-tez ən yaxşı serb şeirləri toplularına daxil edilir. Maksimovicin XX əsr Serb ədəbiyyatına verdiyi təsir hələ də əhəmiyyətlidir və o, vətəninin ədəbiyyat ənənələrinin dayanıqlı bir simvolu olaraq qalır. Mükafatlar və tanınma Maksimovicin şeirləri onun karyerası boyu bir çox mükafat qazandı. Onun qazandığı mükafatlar arasında “Beynəlxalq Struga Poeziya Gecələri”nin Qızıl Çələngi və “Serbiya Respublikası Ordeni” var. O, həmçinin ədəbiyyata verdiyi töhfələrinə görə ölümündən sonra da tanınmışdır və onun əsərləri yeni nəsil oxucularını və yazıçıları ilhamlandırmağa davam edir.
https://sesdiva.eu/en/virtual-rooms/modern-authors/item/143-desanka-maksimovic-en
https://www.goodreads.com/author/show/1379158.Desanka_Maksimovi_
https://www.pinterest.com/ivanaivanputic/desanka-maksimovi%C4%87/
https://muse.jhu.edu/pub/28/article/494105/pdf
https://www.womenwriters.eu/woman-writters/desanka-maksimovic/
https://www.teatar.hr/osobe/desanka-maksimovic/
https://sites.google.com/site/projectgoethe/welcome/desanka-maksimovi%C4%87
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
