Darçını balıqçıl (Botaurus cinnamomeus) - Köhnə dünyanın kiçik balıqçıl növü. Ümumi məlumat Hindistandan Çinə və İndoneziyaya qədər tropik və subtropik Asiyada çoxalır. Əsasən qalıcı quşdur, lakin bəzi şimal populyasiyaları qısa məsafələrə miqrasiya edir. Bu növ əvvəllər "Ixobrychus" cinsinə aid edilirdi. Taksonomiya Darçını balıqçıl ilk dəfə 1789-cu ildə alman təbiətşünası Johann Friedrich Gmelin tərəfindən Karl Linneyin "Systema Naturae" əsərinin genişləndirilmiş nəşrində təsvir edilmişdir. Gmelin bu quşu qızılquşlar, durnalar, ağ balıqçıllar və digər balıqçıllarla birlikdə "Ardea" cinsinə daxil etmiş və onun binomial adını "Ardea cinnamomea" olaraq təyin etmişdir. Gmelin təsvirini ingilis ornitoloq John Latham tərəfindən yazılmış "A General Synopsis of Birds" əsərində təsvir edilən "Çin qızılquşu" əsasında hazırlamışdır. Latham Britaniya Muzeyindəki qismən nümunəyə əsaslanmışdır. Darçını balıqçıl əvvəllər "Ixobrychus" cinsinə aid edilirdi. 2023-cü ildə aparılmış molekulyar filogenetik tədqiqat göstərdi ki, "Ixobrychus" cinsi parafiletikdir. Monofiletik cins yaratmaq üçün "Ixobrychus" cinsi 1819-cu ildə ingilis təbiətşünası James Francis Stephens tərəfindən təqdim edilmiş "Botaurus" cinsinə birləşdirilmişdir. "Botaurus" cins adı orta əsr latın dilində balıqçıl deməkdir. "Cinnamomeus" epiteti isə latın dilində "darçını rəngli" mənasını verir. Bu növ monotipikdir, yəni heç bir yarımnövü tanınmır. Təsvir Darçını balıqçıl kiçik bir balıqçıl növüdür, uzunluğu 38 sm-dir. Qısa boyun və uzun dimdiyə malikdir. Erkək fərd üstdən tamamilə darçını rəngində, altdan isə açıq sarımtıl rəngdədir. Dişi fərd oxşar görünüşə malikdir, lakin onun beli və başının üstü qəhvəyi rəngdədir. Cavan fərdlər dişilərə bənzəyir, lakin alt hissələri qəhvəyi zolaqlarla örtülüdür. Yuva üzərində və ya təhlükə hiss etdikdə, balıqçılların xarakterik "müdafiə vəziyyəti"ni alır. Boyun şaquli şəkildə uzanır, dimdik yuxarı istiqamətlənir və quş ətrafdakı qamışlar arasında görünməz olur. Yayılması və yaşayış mühiti Darçını balıqçıl Asiyada geniş yayılmışdır; Hindistandan İndoneziyaya qədər çoxalma populyasiyaları mövcuddur. Mikroneziya, Seyşel adaları və Əfqanıstan kimi yerlərdə də təsadüfi qonaq kimi qeydə alınmışdır. Qlobal populyasiya təxminləri qeyri-müəyyəndir və 130,000 ilə 2,000,000 fərd arasında dəyişir. Davranış və ekologiya Darçını balıqçıl qamışlıqlarda çoxalır və qamış kolları üzərində platformalarda yuva qurur. Dörd-altı yumurta qoyur. Bu növü görmək çətin ola bilər, çünki gizli həyat tərzi və qamışlıq yaşayış mühiti onları gizlədir. Lakin onlar əsasən alaqaranlıqda fəallaşır və qurbağa axtararkən demək olar ki, pişik kimi sürünərək hərəkət edirlər. Darçını balıqçıllar həşəratlar, balıqlar və suda-quruda yaşayan canlılarla qidalanır.
https://ebird.org/species/cinbit1
https://en.wikipedia.org/wiki/Cinnamon_bittern
https://xeno-canto.org/species/ixobrychus-cinnamomeus
https://www.thainationalparks.com/species/cinnamon-bittern
https://www.heronconservation.org/herons-of-the-world/list-of-herons/cinnamon-bittern/
https://singaporebirds.com/species/cinnamon-bittern/
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/cinnamon-bittern-ixobrychus-cinnamomeus
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
