Ctenosaura acanthura - Ümumi adı ilə Meksika tikanquyruq iguana (ispanca: garrobo del noreste), İguanidae fəsiləsinə aid olan və şərqi Meksika ilə qərbi Qvatemalada yayılmış bir kərtənkələ növü. Lakin qarışıqlıq yaradan bir məlumat odur ki, Meksika herpetofaunası üçün standartlaşdırılmış adların əvvəlki versiyasında Ctenosaura acanthura "şimal-şərq tikanquyruq iguana" adlandırılmış, Ctenosaura pectinata isə "Meksika tikanquyruq iguana" adını almışdır. Bu növ həmçinin Verakruz tikanquyruq iguana və Meksika körfəzi tikanquyruq iguana kimi də tanınır. Bu, əsasən otçul olan və ümumi uzunluğu bir metrdən çox olan yumurta qoyan bir növdür. Taksonomiya Şimal-şərq tikanquyruq iguana ilk dəfə 1802-ci ildə britaniyalı zooloq Corc Şou tərəfindən təsvir edilmişdir. Cins adı olan Ctenosaura, iki yunan sözündən yaranmışdır: ctenos (Κτενός) – "daraq" (kərtənkələnin belində və quyruğunda daraq şəkilli tikanlara istinad edir) və saura (σαύρα) – "kərtənkələ". Növün xüsusi adı acanthura yunan sözü olan akanthos (Ἄκανθος) – "tikan" mənasını verir. Təsvir Meksika tikanquyruq iguanalarının uzun quyruqlarında xarakterik killi pulcuqlar var ki, bu da onlara ümumi adını verir. Erkəklərin ümumi uzunluğu 1,4 metr (4 fut 7 düym), dişilər isə bir qədər qısa olaraq 1 metr (3 fut 3 düym) çata bilər. Onların belində uzun tikanlardan ibarət bir krest var. Əsas rəngləri qara olub, ağ və ya krem rəngli işarələrə malikdir. Qidalanma və davranış Şimal-şərq tikanquyruq iguanaları əla dırmaşanlardır və gizlənmək üçün çoxlu çatlar, günəşlənmək üçün qayalar və dırmaşmaq üçün yaxınlıqda ağaclar olan qayalıq yaşayış mühitini üstün tuturlar. Onlar gündüz fəallığına malikdir və sürətlidirlər, yırtıcılardan qaçmaq üçün sürətlərindən istifadə edirlər, lakin küncə sıxışdırıldıqda quyruqları ilə zərbə endirib dişləyə bilərlər. Bu növ tez-tez insan yaşayış yerləri ətrafında tapılır. Onlar əsasən otçuldur, çiçək, yarpaq, gövdə və meyvə ilə qidalanırlar, lakin fürsət düşdükdə kiçik heyvanlar, yumurta və buğumayaqlılar da yeyirlər. Cavan fərdlər adətən həşərat yeyən olur, yaşlandıqca daha çox otçula çevrilirlər. Yayılma Ctenosaura acanthura Meksikanın şərq yamaclarında, Verakruz rütubətli meşələri ekoregionunda və Petén-Verakruz rütubətli meşələrinin qərb hissələrində, dəniz səviyyəsindən təxminən 1000 metr yüksəkliyə qədər yayılmışdır. Bu növ Meksikanın Tamaulipas ştatından, Verakruzun böyük hissəsindən və San Luis Potosi, Hidalgo, Puebla və Oaxacanın şərq əyalətlərinin aşağı yüksəklikli yerlərindən məlumdur. Cənubda, Mərkəzi Çiapasda, Rio Qrixalva vadisində təcrid olunmuş bir populyasiya var və bu növün yayılması qərbi Qvatemalaya qədər uzanır.
https://animalia.bio/ctenosaura-acanthura#google_vignette
https://www.inaturalist.org/taxa/35321-Ctenosaura-acanthura
https://www.researchgate.net/figure/Distribution-of-Gulf-Spiny-tailed-Iguanas-Ctenosaura-acanthura-in-the-state-of_fig2_304541308
https://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Ctenosaura&species=acanthura
https://www.researchgate.net/publication/343642540_Ctenosaura_acanthura_The_IUCN_Red_List_of_Threatened_Species_2020
https://www.herpconbio.org/Volume_11/Monograph_6/13-Morales-Mavil_etal_acanthura_2016.pdf
https://en.wikipedia.org/wiki/Ctenosaura_acanthura
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
