Çoko ağacdələni (Veniliornis chocoensis) - "Picidae" fəsiləsinin, "Picinae" yarımfəsiləsinə aid olan, "Təhlükəyə Yaxın" statuslu bir quş növü. Taksonomiya və sistematika "Beynəlxalq Ornitoloji Komitəsi" və "BirdLife International"-ın "Handbook of the Birds of the World" təsnifatı Çoko ağacdələnini "Veniliornis" cinsinə aid edir. Lakin 2018-ci ildən etibarən "Amerika Ornitologiya Cəmiyyəti" və Clements taksonomiyası "Veniliornis" cinsinə aid olan bütün növləri "Dryobates" cinsinə köçürmüşdür. Bütün bu sistemlər ingilis dilində "Choco" adını istifadə edir. Çoko ağacdələni keçmişdə qızılıyaxalı ağacdələnin (V. cassini) və qırmızı ləkəli ağacdələnin (V. affinis) yarımnövü kimi qəbul edilmişdir. 1900-cü illərin sonlarından etibarən əsas taksonomik sistemlər tərəfindən ayrı bir növ kimi tanınmışdır. Çoko ağacdələni monotipik növdür. Təsvir Çoko ağacdələni 15–16 sm (5,9–6,3 düym) uzunluğunda və təxminən 30 qram (1,1 uns) çəkisindədir. Erkək və dişi fərdlərin baş lələkləri istisna olmaqla, lələk quruluşu eynidir. Erkəklərin başının üstü qırmızı rəngdə olub qara lələk əsasları görünür. Dişilərin başının üstü tünd zeytun-qəhvəyi rəngdədir. Hər iki cinsin yetkin fərdlərinin üzü əsasən qəhvəyi-saman rəngində olub tünd zolaqlıdır, ensə və boyun hissələri mat qızılı rəngdədir. Üst hissələri əsasən tunc-qızılı yaşıl rəngdə olub bəzi qırmızı çalarlar, açıq sarı zolaqlar və sağrı ilə quyruqüstü örtüklərdə zeytun və sarımtıl zolaqlar var. Uçuş lələkləri tünd qəhvəyi rəngdə olub zeytun-sarı kənarlı və saman rəngli zolaqlıdır. Quyruğu tünd qəhvəyi rəngdə olub çoxlu sarı zolaqlıdır. Alt hissələri zeytun və ağ-saman rəngli zolaqlarla örtülüdür. Gözləri qırmızı-qəhvəyi və ya qəhvəyi, qısa dimdiyi tünd rəngdə olub alt çənəsi daha açıq rəngdədir, ayaqları isə tünd zeytun rəngində olub yaşıl və ya boz çalarlıdır. Cavan fərdlər yetkinlərə bənzəyir, lakin üzləri daha zolaqlıdır; hər iki cinsin başının üstündə qırmızı ləkələr var, erkəklərdə bu ləkələr daha çoxdur. Yayılması və məskəni Çoko ağacdələni Kolumbiyanın Antioquia departamentindən Ekvadorun Piçinxa əyalətinə qədər olan Çoko Biocoğrafi Regionunda rast gəlinir. Rütubətli və çox rütubətli meşələrin daxili və kənar hissələrində yaşayır. Yüksəkliyi 1000 metr (3300 fut) qədər olsa da, adətən 700 metr (2300 fut) aşağıda rast gəlinir. Hərəkət Çoko ağacdələninin bütün il boyu yaşadığı ərazidə qalıcı olduğu güman edilir. Qidalanma Çoko ağacdələninin qidalanma davranışı haqqında demək olar ki, heç bir məlumat yoxdur, lakin bir cütün birincil meşədə qarışıq növlərdən ibarət qidalanma dəstəsinə qoşulduğu müşahidə edilmişdir. Qidasının təfərrüatları məlum deyil, lakin qırmızı ləkəli ağacdələnin qidasına bənzədiyi güman edilir. Çoxalma Çoko ağacdələninin çoxalma biologiyası haqqında heç bir məlumat yoxdur. Status "Beynəlxalq Təbiəti Qoruma İttifaqı" (IUCN) Çoko ağacdələnini "Təhlükəyə Yaxın" kimi qiymətləndirib.
https://ebird.org/species/chowoo1
https://en.wikipedia.org/wiki/Choc%C3%B3_woodpecker
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/choco-woodpecker-veniliornis-chocoensis
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=BFB999B16D732B68
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=917D48272183D515
https://birdsoftheworld.org/bow/species/chowoo1/cur/introduction
https://xeno-canto.org/species/veniliornis-chocoensis
https://www.inaturalist.org/taxa/18030-Veniliornis-chocoensis
Tarix : 22 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
