Charles Kuen Kao (1933–2018) - Dünyanı dəyişən texnoloji inqilablardan biri olan optik lif texnologiyasının əsasını qoymuş görkəmli mühəndis və fizik. Onun araşdırmaları müasir sürətli internetin, fiber-optik rabitənin və telekommunikasiya sistemlərinin inkişafına yol açmışdır. Bu fundamental töhfələrinə görə, o, 2009-cu ildə Fizika üzrə Nobel mükafatına layiq görülmüşdür. Həyatı və təhsili Charles K. Kao, 1933-cü il noyabrın 4-də Şanxay, Çində anadan olmuşdur. 1950-ci illərdə ailəsi ilə birlikdə Honq Konqa köçmüşdür. O, mühəndislik təhsilini London Universitet Kollecində (UCL) almış və burada elektrik mühəndisliyi sahəsində ixtisaslaşmışdır. Daha sonra doktorluq işini optik rabitə texnologiyaları üzərində yazmışdır. Optik Lif rabitəsinin kəşfi 1960-cı illərdə, Kao Standard Telecommunication Laboratories (STL) şirkətində çalışarkən, optik lif texnologiyasının əsas fiziki prinsiplərini müəyyən etmişdir. O, 1966-cı ildə göstərmişdir ki, ultra-saf şüşədən hazırlanan optik liflər vasitəsilə işıq siqnalları çox uzun məsafələrə ötürülə bilər. Kao, əvvəllər mövcud olan mis tellərlə rabitə sistemlərinin məhdudiyyətlərini aşmaq üçün optik liflərin siqnal ötürmə qabiliyyətini təhlil edərək, yüksək təmizliyə malik şüşə liflərin məlumat ötürmək üçün uyğun olduğunu sübut etdi. Onun 1 dB/km-dən az itkiyə malik optik liflərin mümkünlüyü barədəki proqnozu, müasir fiber-optik rabitə şəbəkələrinin inkişafına yol açdı. Texnologiyanın inkişafı və tətbiqləri Kaonun kəşfindən sonra alimlər və mühəndislər ultra-təmiz optik liflər yaratmaq üçün araşdırmalar aparmağa başladılar. 1970-ci illərdə Corning Glass Works şirkəti bu ideyanı reallaşdıraraq ilk aşağı itkili optik lifləri hazırladı. Bu texnologiya, müasir sürətli internet, telefon şəbəkələri və televiziya yayımı üçün əsas infrastruktur halına gəldi. Optik liflər, milyonlarla insanın bir-biri ilə yüksək sürətli əlaqə saxlamasına imkan yaratdı və bugünkü qlobal internetin əsas sütununa çevrildi. Nobel mükafatı və sonrakı həyatı 2009-cu ildə Kao, optik liflər vasitəsilə məlumat ötürülməsinin əsaslarını qoyduğuna görə Fizika üzrə Nobel Mükafatına layiq görüldü. O, həmçinin Honq Konq Çin Universitetinin rektoru kimi fəaliyyət göstərmişdir. Son illərində Kao Altsheymer xəstəliyindən əziyyət çəkmişdir və 2018-ci il sentyabrın 23-də Honq Konqda vəfat etmişdir. Charles K. Kaonun işi müasir dünyanın rəqəmsal kommunikasiya infrastrukturu üçün əsas rol oynamışdır. Onun araşdırmaları, internetin, telekommunikasiyanın və informasiya ötürülməsinin sürətlənməsinə səbəb olmuşdur. Buna görə də, o, haqlı olaraq "Optik Liflərin Atası" adlandırılır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Charles_K._Kao#/media/File:Charles_K._Kao_cropped_2.jpg
https://www.britannica.com/biography/Charles-Kao
https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2009/kao/biographical/
https://www.nobelprize.org/prizes/physics/2009/kao/facts/
https://ashk.org.hk/member/charles-k-kao/
https://catholicscientists.org/scientists-of-the-past/sir-charles-kuen-kao/
https://www.nae.edu/55051/Charles-K-Kao
Tarix : 24 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
