Ceyn Lübçenko - Amerikalı dəniz ekologiyası və ətraf mühit elmi üzrə mütəxəssis olub, dəniz ekosistemlərinin və ətraf mühit dəyişikliklərinin təsirlərinin araşdırılmasında öncül işlər görmüşdür. O, okeanoqrafiya, ətraf mühit siyasəti və qorunma səylərinə böyük töhfələr vermiş, xüsusilə iqlim dəyişiklikləri, dəniz biyodiversitəsi və sahil ekosistemləri sahəsində mühüm işlər aparmışdır. Erkən həyat və təhsil Lübçenko 4 dekabr 1943-cü ildə Kolorado ştatının Denver şəhərində anadan olmuşdur. O, təbiətə, xüsusilə dəniz həyatına erkən yaşlardan maraq göstərmişdir. Ceyn Kolorado Kollecində biologiya üzrə təhsil almış və 1975-ci ildə Harvard Universitetində ekologiya üzrə doktorluq dərəcəsini almışdır. O, burada sahil ekosistemlərində növlər arasındakı qarşılıqlı əlaqələri öyrənmişdir. Karyera və tədqiqatlar Lübçenko həm akademik, həm də ictimai xidmət sahəsində seçilən bir karyera qurmuşdur. O, Oregon Dövlət Universitetində dəniz biologiyası üzrə professor olmuş və burada dəniz ekosistemlərinin vacib ekosistem xidmətləri təqdim etməkdəki rolunu araşdırmışdır. Onun tədqiqatları, sahil sistemlərinin ekoloji və təkamül dinamikalarına yönəlmiş və ekosistem funksiyasının qorunmasında biyodiversitenin əhəmiyyətini vurğulamışdır. Akademik fəaliyyətindən əlavə, Lübçenko bir çox siyasət təşəbbüslərində iştirak etmişdir. O, ABŞ Prezidenti Barak Obama tərəfindən Milli Okean və Atmosfer İdarəsinin (NOAA) rəhbəri təyin edilmiş və bu vəzifəyə təyin olunan ilk qadın olmuşdur. Onun rəhbərliyi dövründə, elmlə siyasətin birləşdirilməsinə, iqlim dəyişikliyi, həddindən artıq balıqçılıq və dəniz qorunması kimi məsələlərə dair mühüm təşəbbüslər irəli sürülmüşdür. Lübçenko elmi sahədə qadınlar və az təmsil olunan qrupların daxil edilməsinə böyük dəstək vermiş və elmi icmada müxtəlifliyi təşviq etmək üçün mühüm addımlar atmışdır. Mükafatlar və fəxri adlar Lübçenko karyerası boyunca bir çox mükafat və fəxri adlar almışdır, o cümlədən Tyler Mühafizə Mükafatı və Heinz Mühafizə Mükafatı. O, həmçinin MacArthur Təqaüdü, "zəka mükafatı" olaraq da tanınan MacArthur Təqaüdünü qazanmışdır, bu da onun dəniz ekologiyasına verdiyi töhfələrin tanınmasıdır. İrsi Lübçenko'nun işi dəniz ekologiyası, ətraf mühit siyasəti və iqlim elmləri sahələrində böyük təsir yaratmışdır. O, dəniz ekosistemləri ilə iqlim dəyişikliyi arasındakı əlaqə üzrə ən nüfuzlu mütəxəssislərdən biri olaraq qəbul edilir və dəniz biyodiversitesinin qorunması üçün mübarizənin öncüsü olmuşdur. Onun işi gələcək nəsil ətraf mühit elmi mütəxəssisləri üçün ilham mənbəyi olmuş və ictimai siyasət və təbliğat sahəsindəki səyləri ətraf mühit qorunması sahəsində uzunmüddətli irs buraxmışdır.
https://www.janelubchenco.com/
https://www.oregonencyclopedia.org/articles/lubchenco-jane/
https://www.janelubchenco.com/bio-and-quotes.html
https://www.amacad.org/person/jane-lubchenco
https://www.wilsoncenter.org/person/dr-jane-lubchenco
https://royalsociety.org/people/jane-lubchenco-11840/
https://en.wikipedia.org/wiki/Jane_Lubchenco
Tarix : 15 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
