Carl Herlobsohn (1 sentyabr 1804 – 10 dekabr 1849) - Alman yazıçısı, jurnalist və ensiklopedist. O, xüsusən 19-cu əsrin əvvəllərində Alman ədəbiyyatına və mətbuatına əhəmiyyətli təsir göstərmişdir. Herlobsohn həmçinin satirik yazıları və kritik əsərləri ilə də tanınır. Onun əsərləri həm romanlar, şeirlər, hekayələr, həm də ensiklopedik lüğətlər daxil olmaqla geniş bir janrda yazılmışdır. Erken həyatı və təhsil Carl Herlobsohn 1 sentyabr 1804-cü ildə Pragın Kleinseite (Pragın köhnə şəhər hissəsi) bölgəsində doğulmuşdur. Anası və atası onu sadə şəraitdə böyütmüşdür. Herlobsohn, təhsilinə 1813-cü ildə Kleinseitener Realschule-də başlamış və 1820-ci ildə Prag Universitetinə daxil olmuşdur. 1821-ci ildə, daha yaxşı həyat şəraiti axtararaq, Vyana şəhərinə köçmüşdür. Lakin, bir müddət sonra Redemptorist monastırına qoşulmaq cəhdi uğursuz oldu və 1822-ci ildə yenidən Prag şəhərinə qayıtdı. Burada hüquq təhsilini davam etdirərək ədəbi fəaliyyətə başlamışdır. İlk şeir və məqalələrini Dresden Abend-Zeitung qəzetində yayımlamışdır. Yazıçılıq karyerası 1823-cü ildə Herlobsohn Johann Prochaska'nın rəhbərlik etdiyi Dejwitzdəki Propsteigutda müəllimlik etməyə başladı. Həmçinin Dejwitz məhkəməsində də işləyirdi. 1825-ci ildə Leipzig şəhərinə köçərək, həyatını yazıçılıqla qazanmağa qərar verdi. Bu dövrdə o, müxtəlif mətbu orqanlarda çalışmış və bir çox satirik məqalələr yazmışdır. Herlobsohn 1826-cı ildə "Die Fünfhundert vom Blanik, und die Sylvesternacht" adlı ilk əsərini nəşr etdi. 1830-cu ildə isə "Der Komet" adlı mədəniyyəti və ədəbiyyatı əhatə edən jurnalını qurdu. Bu jurnalın içində "Zeitung für Reisen und Reisende" (1830-1836) və "Der Dampfwagen" (1834) kimi bəzən satirik, bəzən də təhlil xarakterli yazılar yer alırdı. O, bu jurnaldan 1848-ci ildə inqilabların təsiri ilə imtina etdi. Əsərləri və təhlil Herlobsohnun yazdığı əsərlər əsasən satirik və parodik xarakter daşıyırdı. 1827-ci ildə yazdığı "Emmy oder der Mensch denkt, Gott lenkt" əsəri, Heinrich Claurenin əsərlərinə olan tənqididir və çox böyük maraq görmüşdür. O, Claurenin dramatik əsərlərini də tənqid edərək, satirik yazılarını təqdim etmişdir. Herlobsohn, həmçinin Almaniya tarixini və Hussit dövrünü əhatə edən tarixi romanlar da yazmışdır. Onun "Die Hussiten" adlı əsəri, hussitlərin mübarizəsini əks etdirən bədii bir əsərdir və çoxsaylı tərcümələri ilə geniş bir oxucu kütləsi qazanmışdır. Onun "Löschpapiere aus dem Tagebuch eines reisenden Teufels" adlı əsəri, çoxsaylı tənqidi və filosofik məqamlar daşıyan bir əsərdir. Bu əsər, Herlobsohnun cəmiyyət və insan təbiəti haqqında apardığı dərin təhlilləri göstərir. Ensiklopedik təsirlər Herlobsohn yalnız ədəbiyyatla məhdudlaşmamış, həmçinin ensiklopedik yazılarla da məşğul olmuşdur. 1834-1838-ci illərdə o, "Damen Conversations Lexikon" (10 cild) adlı bir ensiklopediyanı nəşr etdirmişdir. Bununla yanaşı, 1839-1842-ci illərdə "Allgemeines Theaterlexikon oder Encyklopädie der für Bühne, Bühnefreunde und Theaterfreunde alles Wissenswerthen" adlı 7 cildlik bir teatr ensiklopediyasını hazırlamışdır. Son həyatı və irsi Herlobsohn, 1849-cu ilin dekabr ayında Leipzigdəki St. Jakobshospitalda çox çətin şəraitdə və maddi sıxıntılar içində dünyasını dəyişdi. Onun ölümündən sonra, həyatının son dövründə yazdığı əsərlər və mətbuat fəaliyyətləri ilə Almaniya ədəbiyyatına əhəmiyyətli töhfələr verdiyi qəbul edilmişdir. Herlobsohnun əsərləri yalnız ədəbiyyatla məhdudlaşmamış, həm də dövrünün siyasi və sosial şəraitini özündə əks etdirən əsərlər olmuşdur. Onun yazı tərzi və əsərlərinin tənqidi əhəmiyyəti, bu dövrün mədəniyyətini və ədəbi həyatını dərk etməyə kömək edir. Herlobsohnun yaddaşında Bugün Herlobsohnun adını daşıyan bir küçə Leipzigdə yerləşir. Bu küçə Gohlis-Süd bölgəsindən başlayaraq, Rosental parkına qədər uzanır. Həmçinin Parthe çayı üzərindəki kiçik körpə, "Herlobsohnsteg" adı ilə tanınır. Herlobsohnun əsərləri və onun dövrün ədəbiyyatına təsiri hələ də müxtəlif mədəniyyət və ədəbiyyat araşdırmalarında müzakirə mövzusudur.
https://de.wikipedia.org/wiki/Carl_Herlo%C3%9Fsohn
https://en.wikipedia.org/wiki/Carl_Herlo%C3%9Fsohn
https://www.wikidata.org/wiki/Q106889
https://www.projekt-gutenberg.org/autoren/namen/herloss.html
https://imslp.org/wiki/Category:Herlosssohn,_Carl
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Carl_Herlo%C3%9Fsohn.jpg
https://www.discogs.com/artist/3859171-Karl-Herlo%C3%9Fsohn?srsltid=AfmBOorNbiFOZ0Wib16q8O_ta5R2kja4eesr8P8Pe19wUXoJlDmYQ4mU
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
