Branko Horvat - Xorvat iqtisadçısı, fəlsəfəçi və sosialist düşüncə adamıdır. O, siyasi iqtisad, Marksist nəzəriyyə və iqtisadi inkişaf sahələrinə verdiyi töhfələrlə tanınmışdır. O, sosialist iqtisadi sistemlərində öz-özünə idarəetmə və fəhlələrin nəzarəti prinsiplərinin müdafiəçisi olmuş və iqtisadiyyatda köklü struktur islahatlarının vacibliyini vurğulamışdır. Erkən dövrü və təhsili Horvat Xorvatiyada doğulmuş və iqtisadiyyat üzrə təhsilini Belqrad Universitetində almışdır. Sonradan postdiplomatik təhsilini davam etdirərək, Yuqoslaviya iqtisadi düşüncəsinin aparıcı fiqurlarından birinə çevrilmişdir. O, Marksist fəlsəfəni qəbul edərək sosialist iqtisadiyyatların qarşılaşdığı çətinliklərə tənqidi yanaşmışdır. Karyerası və töhfələri Horvatın karyerası həm akademik, həm də siyasi sahələrdəki fəaliyyəti ilə formalaşmışdır. O, Yuqoslaviya iqtisadiyyatı və siyasətində təsirli bir şəxsiyyət olmuş və ölkənin öz-özünə idarəetmə sisteminin inkişafına töhfə vermişdir. Bu sistem fəhlələrə istehsal prosesinə daha çox nəzarət etmə imkanı verməyi hədəfləyirdi. Horvat, ənənəvi kapitalist sisteminin təbii olaraq istismarçı olduğunu və sosializmin, əgər fəhlələr iş yerlərində idarəetməyə qatılarsa, daha ədalətli olacağını düşünürdü. O, həmçinin "öz-özünə idarəetmə sosializmi" anlayışının inkişafında mühüm rol oynamışdır. Bu modeldə müəssisələr və sənayelər, mərkəzi hökumət və ya kapitalist sahiblərindən deyil, işçilər tərəfindən kollektiv şəkildə idarə olunurdu. Bu, həm Sovet tipli mərkəzi planlaşdırmadan, həm də kapitalist bazar iqtisadiyyatından alternativ bir yanaşma idi. Horvatın akademik işləri arasında Marksizm, sosializm və iqtisadi inkişafla bağlı kitablar və məqalələr yer alır. Onun əsas əsərlərindən biri olan Sosializmin Siyasi İqtisadiyyatı (1983) sosializmin iqtisadi strukturlarını araşdırır və iqtisadi planlaşdırma ilə işçilərin öz-özünə idarəetməsinin birgə işləyərək daha demokratik və ədalətli bir cəmiyyət yaratmağı müdafiə edir. Sonrakı illəri və irsi Horvatın həyatının son dövrlərində həm Qərb kapitalizmini, həm də sosializmin bürokratik strukturlarını tənqid etməyə başlamışdır. O, sosializmin faydalarını demokratik qərar qəbul etmə və işçi gücləndirilməsi ilə birləşdirə biləcək yeni bir iqtisadi modelin vacibliyini vurğulamışdır. Onun ideyaları sosializmin gələcəyi, xüsusilə post-sosialist cəmiyyətlərdə və kapitalist iqtisadiyyatlara alternativlərə maraq göstərən akademik dairələrdə davamlı təsir göstərmişdir. Horvat sosializm və iqtisadiyyat haqqında ənənəvi baxışlara meydan oxuyan bir düşüncə adamı kimi xatırlanır və iqtisadi təşkilatın daha demokratik və iştirakçı yanaşmalarını müdafiə etmişdir.
https://dbpedia.org/page/Branko_Horvat
https://sk.sagepub.com/ency/edvol/the-encyclopedia-of-political-science/chpt/horvat-branko
https://www.atptour.com/en/players/branko-horvat/h034/overview
https://hrcak.srce.hr/en/clanak/457078
https://ien.bg.ac.rs/index.php?pID=8449&lng=eng
https://www.itftennis.com/en/players/branko-horvat/800177966/yug/mt/S/overview/
https://en.wikipedia.org/wiki/Branko_Horvat
Tarix : 12 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
