Bozdöş tutuquşusu (Pyrrhura griseipectus) - "Psittacidae" fəsiləsinin, "Arinae" yarımfəsiləsinə aid olan və "Təhlükə altında" olan bir quş növü. Taksonomiya və sistematika 2000-ci illərin əvvəllərinə qədər bozdöş tutuquşusu "ağqulaq tutuquşu" (P. leucotis) növünün yarımnövü hesab edilirdi. Bəzi tədqiqatçılar növün xüsusi epiteti olan "griseipectus"un əvəzinə "anaca" adının istifadə edilməsini təklif edirlər, çünki bu ad digər bir tutuquşu növünə verilmişdir və prioritetli görünür. Təsvir Bozdöş tutuquşusu 20–23 sm (7,9–9,1 düym) uzunluğundadır. Erkək və dişi fərdlər eyni görünüşə malikdir. Yetkin fərdlərin başının üst hissəsi qəhvəyi, üzləri qırmızı-şabalıdı rəngdədir və qulaq örtükləri ağdır. Üst hissələri əsasən yaşıl rəngdədir, sağrısı qırmızı-qəhvəyi rəngdədir. Çənəsi, boğazı və boynunun yan tərəfləri boz rəngdədir və pulcuqlu görünüşə malikdir. Qarının mərkəzi qırmızı-qəhvəyi, qalan alt hissələri isə yaşıl rəngdədir. Qanadları əsasən yaşıl rəngdədir, çiyin hissəsi qırmızı, uçuş lələkləri isə mavi rəngdədir. Quyruğu qırmızı-qəhvəyi rəngdədir. Cavan fərdlər yetkinlərə bənzəyir. Yayılması və yaşayış mühiti 2020-ci il məlumatına görə, bozdöş tutuquşusu yalnız Braziliyanın Seara ştatının üç ərazisində tapılmışdır: Serra do Baturité, Quixadá və Ibaretama. Tarixi yayılma sahəsinə Seara, Alaqoas, Pernambuko və Rio Qrande do Nortenin ən azı 15 ərazisi daxil idi. 2022-ci ildə dərc edilən bir məqalədə Bahia ştatında, Searadakı ərazilərdən təxminən 800 km (500 mil) cənubda bir dəstə qeydə alınmışdır. Həmçinin Bahiada əvvəllər çəkilmiş və o zaman "ağqulaq tutuquşu" kimi müəyyən edilmiş quşların fotoları da müəyyən edilmişdir. Searadakı populyasiya quru "kaatinga" landşaftı içərisində yerləşən rütubətli meşə sahələrində və qranit və ya qumdaşı ilə zəngin ərazilərdə yaşayır. Demək olar ki, həmişə 500 m (1,600 fut) yüksəklikdə tapılır. Bahiadakı quşlar sahil yaxınlığında manqrov meşələrində, "restinga" adlanan qumlu sahələrdə və tərk edilmiş kokos plantasiyalarında tapılmışdır. Hərəkət Bozdöş tutuquşusunun hərəkət quruluşu məlum deyil. Qidalanma Bozdöş tutuquşusu meyvə və toxumlar üçün meşə təbəqəsində yem axtarır. Çoxalma Bozdöş tutuquşusunun çoxalma mövsümü tam olaraq məlum deyil, lakin Searada fevral və mart aylarını əhatə edir. Ağac və qaya boşluqlarında yuva qurur, həmçinin qorunma layihələri tərəfindən quraşdırılmış süni yuva qutularından da istifadə edir. Yuva 7 yumurta ilə dolu ola bilər. İnkubasiya müddəti, balaların yuvadan uçma müddəti və valideyn qayğısının detalları məlum deyil. Status "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" əvvəlcə bozdöş tutuquşusunu "Kritik Təhlükə altında" kimi qiymətləndirmiş, lakin 2017-ci ildə statusunu "Təhlükə altında" olaraq yeniləmişdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Grey-breasted_parakeet
https://ebird.org/species/gybpar1
https://abcbirds.org/bird/gray-breasted-parakeet/
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/grey-breasted-parakeet-pyrrhura-griseipectus
https://parrots.org/encyclopedia/grey-breasted-conure/
https://www.inaturalist.org/taxa/73329-Pyrrhura-griseipectus
https://xeno-canto.org/species/Pyrrhura-griseipectus?view=1
Tarix : 1 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
