Bozdöş palçıq quşu (Laterallus exilis)- "Rallidae" fəsiləsinin, "Rallinae" yarımfəsiləsinə aid olan bir quş növü. Bu növ Beliz, Kosta Rika, Qvatemala, Honduras, Nikaraqua, Panama, Trinidad və Tobaqo, həmçinin Çili və Uruqvay istisna olmaqla, bütün Cənubi Amerika materik ölkələrində tapılır. Taksonomiya və sistematika Bozdöş palçıq quşu monotipik növdür, baxmayaraq ki, Honduras-Nikaraqua sərhədi boyunca olan populyasiya bir zamanlar yarımnöv kimi təklif edilmişdir. Təsvir Bozdöş palçıq quşu 14–15,5 sm (5,5–6,1 düym) uzunluğundadır. Erkək fərdlər 26,5–39 qram (0,93–1,4 unsiya), dişi fərdlər isə 29–43 qram (1,0–1,5 unsiya) çəkiyə malikdir. Erkək və dişi fərdlər eyni görünüşə malikdir. Yetkin fərdlərin başı və sinəsi açıq boz rəngdədir, boğazı ağdır və ensəsi şabalıdı rəngdədir. Üst hissələrinin qalan hissəsi zeytun-qəhvəyi rəngdədir, yan tərəfləri isə qara və ağ zolaqlarla ağır şəkildə xətli olur. Yayılması və yaşayış mühiti Bozdöş palçıq quşu bir neçə ayrı yayılma sahəsinə malikdir. Biri Beliz və şərqi Qvatemaladan Honduras, Nikaraqua, Kosta Rika və Panama vasitəsilə Kolumbiya və qərbi Venesuelaya qədər uzanır. Digəri mərkəzi Venesuelada, üçüncüsü isə Qvianadan Braziliyaya qədər uzanır. Ən böyük yayılma sahəsi Amazon Braziliyasının böyük hissəsini, Kolumbiya, Ekvador və Boliviyanı əhatə edir və cənuba doğru Paraqvay vasitəsilə şimal-şərqi Argentinaya qədər uzanır. Həmçinin şimal-qərbi Ekvadorda, cənub-şərqi Braziliyanın sahil boyu bir neçə ərazidə və Trinidadda tapılır. Bozdöş palçıq quşu müxtəlif landşaftlarda yaşayır. Əsasən dayaz su olan əraziləri sevir, məsələn bataqlıq, çay və göl kənarları, həmçinin rütubətli çəmənliklər və düyü sahələri. Həmçinin quru ərazilərdə, məsələn otlaqlar və hava limanlarında da rast gəlinir. Hərəkət Bozdöş palçıq quşu yerli hərəkətlər edən quş hesab edilir, lakin bəzi yerli köçlərin olduğu güman edilir. Qidalanma Bozdöş palçıq quşunun yem axtarma texnikası təsvir edilməyib. Onun qidası əsasən müxtəlif növ həşəratlardan ibarətdir, həmçinin hörümçəklər, qurdlar və toxumlar da daxildir. Çoxalma Bozdöş palçıq quşunun çoxalma mövsümləri coğrafi olaraq dəyişir. Yuvası ot və yabanı ot gövdələrindən toxunmuş kürə şəkilli bir quruluşdur və yan girişi var. Tipik yuva iki yumurta ilə dolu olur. Status "Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı" bozdöş palçıq quşunu "ən az narahatlıq doğuran" kimi qiymətləndirib. Bu növün çox geniş yayılma sahəsi var və təxminən 50,000 yetkin fərddən ibarət populyasiyaya malikdir. Lakin populyasiyanın azalmaqda olduğu güman edilir. Heç bir birbaşa təhlükə müəyyən edilməyib. Amazoniyada geniş yayılmış hesab edilsə də, Mərkəzi Amerikada yerli və nadir növdür.
https://ebird.org/species/grbcra1
https://en.wikipedia.org/wiki/Grey-breasted_crake
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/grey-breasted-crake-laterallus-exilis
https://birdsoftheworld.org/bow/species/grbcra1/cur/introduction
https://animalia.bio/grey-breasted-crake
https://www.inaturalist.org/taxa/322-Laterallus-exilis
https://xeno-canto.org/species/Laterallus-exilis
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=8ABC8268F1439C0B
Tarix : 1 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
