Boz kral quşu (Tyrannus dominicensis) - Həmçinin "pitirre", "petchary" və ya ağdöş kral quşu kimi tanınan, "Tyrannidae" fəsiləsinə aid olan bir sərçəkimilər quşu. Növ ilk dəfə Hispaniola adasında, o zamanlar Santo Domingo adlandırılan yerdə təsvir edilmişdir, buna görə də "dominicensis" adını almışdır. Taksonomiya Boz kral quşu 1788-ci ildə alman təbiətşünası Yohan Fridrix Gmelin tərəfindən Karl Linneyin "Systema Naturae" əsərinin yenilənmiş və genişləndirilmiş nəşrində rəsmi şəkildə təsvir edilmişdir. O, bu növü "Lanius" cinsinə aid edərək "Lanius dominicensis" binominal adını vermişdir. Növün epiteti Santo Domingo (indiki Hispaniola) lokalitetindən gəlir. Gmelin təsvirini 1760-cı ildə fransız zooloqu Matyuren Jak Brisson tərəfindən təsvir edilmiş və təsvir edilmiş "Le tyran de S. Domingue" əsasında qurmuşdur. Boz kral quşu indi 1799-cu ildə fransız təbiətşünası Bernard Jermen de Laseped tərəfindən təqdim edilən "Tyrannus" cinsində yerləşdirilən 13 növdən biridir. 2020-ci ildə nəşr edilən molekulyar genetik tədqiqat göstərdi ki, boz kral quşu nəhəng kral quşu (Tyrannus cubensis) ilə qardaş növdür. İki yarımnöv tanınır: -"T. d. dominicensis" (Gmelin, JF, 1788) – ABŞ-nin cənub-şərqindən Kolumbiya və Venesuelaya qədər. -"T. d. vorax" (Vieillot, 1819) – Kiçik Antil adaları. Təsvir Yetkin boz kral quşu orta ölçülü bir kral quşudur. Uzunluğu 23 sm (9,1 düym), çəkisi isə 37 ilə 52 qram (1,3 ilə 1,8 unsiya) arasındadır. Üst hissələri boz rəngdədir, qanadları və quyruğu qəhvəyi, alt hissələri isə ağ rəngdədir və döşündə boz çalarlar var. Başında gizli sarı tac zolağı və gözlərdən keçən tünd bir mask var. Tünd dimdiyi əlaqəli, bir qədər kiçik olan tropik kral quşunun dimdiyindən daha ağırdır. Cinslər oxşardır, lakin cavan quşların qanad örtüklərində, belində və quyruğunda qızılı-qəhvəyi kənarlar var. Səsi yüksək, yuvarlanan bir trildir, "pipiri, pipiri", bu da onun Böyük Antil adalarında ispan dilində "pestigre" və ya "pitirre", bəzi ingilis dilində olan adalarda isə "petchary" kimi yerli onomatopoeik adların səbəbidir. Yayılması və yaşayış mühiti Florida ştatında sayı artır və əvvəllər sahilə məhdudlaşdırılsa da, indi daha çox daxili ərazilərdə tapılır. ABŞ-nin cənub-şərqindən, əsasən Floridadan, həmçinin Mərkəzi Amerikadan və Vest-Hindistandan cənuba doğru Venesuela, Trinidad və Tobaqo, Qvianalar və Kolumbiyaya qədər çoxalır. Şimal populyasiyaları miqrasiya edir və qışı Mərkəzi Amerikanın Karib sahilində və şimal Cənubi Amerikada keçirir. Şimal-şərq ABŞ-də bir neçə səyyah populyasiya məlumdur. Hündür ağaclar və kolluqları, o cümlədən savanna və bataqlıqların kənarlarını üstün tutur. Davranış Digər kral quşları kimi, bu quşlar da öz ərazilərini daxil olanlara qarşı aqressiv şəkildə qoruyur, o cümlədən məməlilərə və kəkilli karakara, qırmızıquyruq şahin və genişqanad şahin kimi daha böyük quşlara qarşı toplaşaraq hücum edirlər. Qidalanma Boz kral quşları ağacın yüksək bir yerində açıq bir oturacaqda gözləyir, bəzən həşəratlarla (arı, əqrəblər, eşşək arıları və böcəklər kimi) qidalanmaq üçün uçur. Onların əsas qidası həşəratlardır. Həmçinin kiçik meyvə və giləmeyvələr də yeyirlər, bu onların gündəlik qidasının beşdə birini təşkil edir. Hörümçəklər və kiçik kərtənkələlər də bəzən yeyilir. Çoxalma Ağacda zəif bir fincan yuva qurur. Dişi, qırmızı-qəhvəyi işarələrlə işarələnmiş iki krem rəngli yumurta qoyur və onları qızdırır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Gray_kingbird
https://ebird.org/species/grykin
https://www.allaboutbirds.org/guide/Gray_Kingbird/overview
https://www.audubon.org/field-guide/bird/gray-kingbird
https://www.birds-of-cuba.com/Gray_Kingbird.html
https://animalia.bio/gray-kingbird#google_vignette
https://www.inaturalist.org/taxa/16798-Tyrannus-dominicensis
Tarix : 27 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
