Bodhran - İrlandiya musiqisinin ən mühüm və qədim zərb alətlərindən biri. Ənənəvi olaraq əl ilə və ya tipper (çubuq) ilə çalınan bu çərçivə barabanı, əsasən Kelt musiqisi, xalq melodiyaları və müasir dünya musiqisində geniş istifadə olunur. Bodhran, həm ritmik dəstəyi təmin etmək, həm də melodiyaya uyğun müxtəlif səslər çıxarmaq üçün unikal texnikalara malikdir. Bu alət, sadəliyinə baxmayaraq, çalınma üsullarından asılı olaraq çox zəngin və müxtəlif səslənmələr yarada bilir. Tarixi Əvvəllər kənd təsərrüfatı və dini ayinlərdə istifadə edilib. XIX əsrdə İrlandiya xalq musiqisinin bir hissəsinə çevrildi. XX əsrdə müasir bodhran texnikaları inkişaf etdi və alət qlobal musiqi səhnəsinə çıxdı. Müasir dövrdə bodhrán təkcə İrlandiya deyil, həm də Şotlandiya, Breton (Fransa), Qalisiya (İspaniya) və hətta dünya musiqisində geniş istifadə olunur. Quruluşu Bodhran sadə görünüşlü, lakin çox yönlü bir musiqi alətidir. O, əsasən aşağıdakı hissələrdən ibarətdir: Çərçivə (Frame): Adətən ağacdan (palıd, fıstıq, qoz ağacı və ya şam) hazırlanır. Çərçivənin diametri 25-45 sm, dərinliyi isə 7-20 sm arasında dəyişir. Bəzi modern modellərdə tənzimlənən gərginlik sistemi var. Membran (Head) Əvvəllər keçi dərisindən hazırlansa da, müasir versiyalarda sintetik materiallar da istifadə olunur. Membranın gərginliyi əl ilə və ya mexanizmlə tənzimlənə bilər. Çalğı çubuğu (Tipper, Beater): İstifadə sahələri Bodhran ən çox İrlandiya xalq musiqisində istifadə olunsa da, bir çox fərqli janrlarda da rast gəlinir: İrlandiya və kelt musiqisi – Əsasən ənənəvi melodiyaların ritmik dəstəyi üçün istifadə olunur. Dünya musiqisi və fusion – Bodhrán caz, rok və eksperimental musiqidə də özünə yer tapıb. Film və teatr musiqisi – Xüsusilə Kelt mövzulu filmlərdə (məs. Braveheart, The Last of the Mohicans) istifadə edilib. Müasir alternativ musiqi – Elektron və indie musiqidə də rast gəlinir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Bodhr%C3%A1n
https://blog.mcneelamusic.com/about-the-irish-bodhran-drum/
https://celticroundhouse.com/history-of-the-irish-bodhran-drum/
https://bodhran.com/
https://www.bodhran-info.de/en/bodhrans/dordran
https://worldofmusicality.com/what-is-a-bodhran-drum/
https://blog.mcneelamusic.com/bodhran-history-of-the-irish-drum/
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
