Bikokka döyüşü - 27 aprel 1522-ci ildə Şimali İtaliyada, Milanın şimalında yerləşən Bikokka kəndi yaxınlığında baş vermiş döyüş. Bu döyüş İtaliya Müharibələri (1494–1559) çərçivəsində olub və Müqəddəs Roma İmperiyası və İspaniya qüvvələrinin Fransa və Venesiya Respublikası qüvvələri üzərində qələbəsi ilə nəticələnmişdir. Döyüş, xüsusilə Fransanın Şimali İtaliyada təsirini zəiflətməsi və İsveçrə muzdlularının ağır itkiləri ilə yadda qalmışdır. Tarixi kontekst 16-cı əsrin əvvəllərində Fransa və Müqəddəs Roma İmperiyası arasında Şimali İtaliyaya nəzarət uğrunda mübarizə gedirdi. Fransa kralı I Fransisk, 1515-ci ildə Marinyano döyüşündə Milanı ələ keçirmiş və Lombardiyada öz hökmranlığını qurmuşdu. Lakin 1519-cu ildə V Karl Müqəddəs Roma imperatoru seçildikdən sonra, Fransa ilə imperiya arasında rəqabət daha da gücləndi. 1521-ci ildə V Karl, İspaniya kralı I Karllə birlikdə Fransa və Venesiyaya qarşı müharibəyə başladı. Eyni zamanda Papa X Leo da imperatorun tərəfində idi. 1521-ci ilin noyabrında Milan Müqəddəs Roma İmperiyası qüvvələri tərəfindən ələ keçirildi. Bununla da Fransa, şəhəri geri almaq üçün əks-hücuma keçməyə məcbur oldu. Döyüşün gedişatı Milanı geri almaq istəyən Fransa və Venesiya ittifaqının ordusuna Marsal Odet de Foix (Lautrek) rəhbərlik edirdi. Onun qüvvələri İsveçrə muzdluları, Fransız piyada və süvarilərindən ibarət idi. O, Venesiya ordusunun dəstəyi ilə Milanın şimalındakı Bikokka kəndi yaxınlığında mövqe tutmuş Habsburq qoşunlarına hücum etməyi planlaşdırırdı. Habsburq müdafiə qüvvələri: • Antonio de Leyva və Prospero Kolonna rəhbərliyi altında 16,000–17,000 nəfərlik qoşun. • Müdafiədə 6,000 Alman Landsknecht muzdlusu, ispan piyadaları və süvariləri iştirak edirdi. • Bu qüvvələr səngərlər və toplarla gücləndirilmiş müdafiə xətti qurmuşdular. Fransa və Venesiya ordusu: • Ümumi qüvvə təxminən 20,000 nəfər idi. • Buraya İsveçrə muzdluları, fransız süvariləri və Venesiya piyada qüvvələri daxil idi. Döyüş planı və əsas hücum Fransa ordusunun əsas hücumunu İsveçrə piyadaları həyata keçirməli idi. Onlar müdafiə mövqelərinə qarşı birbaşa hücuma keçərək düşməni geri çəkilməyə məcbur etməyə çalışırdılar. Lakin Habsburq ordusu dərin səngərlər və yüksək mövqedə yerləşən toplarla güclü müdafiə təşkil etmişdi. İsveçrə muzdluları bu səngərlərə düz hücum etdilər, lakin ağır top atəşinə məruz qaldılar. Onların irəliləyişini Habsburq arquebuzerləri (erkən odlu silahlarla təchiz olunmuş piyadalar) və toplar dayandırdı. Qısa müddət ərzində İsveçrə muzdlularından təxminən 3,000 nəfər həlak oldu. Bu ağır itkilərdən sonra Fransa ordusu geri çəkilmək məcburiyyətində qaldı və hücum uğursuz oldu. Döyüş cəmi təxminən bir neçə saat davam etdi, lakin Fransa ordusu üçün fəlakətli nəticələr verdi. Döyüşün nəticələri və Fransaya təsiri Fransanın məğlubiyyəti və nəticələri • Fransa Milanı itirdi və Şimali İtaliyada təsiri zəiflədi. • İsveçrə muzdluları ağır itkilər verdiyindən, İsveçrə döyüşçülərinin Fransaya sədaqəti azaldı. Bu, sonrakı İtaliya müharibələrində Fransa üçün çətinliklər yaratdı. • Venesiya ordusu hücuma qoşulmadı və passiv qaldı. Bu, Fransa ilə Venesiya arasındakı müttəfiqliyə mənfi təsir göstərdi. • İsveçrə muzdluları bu döyüşdən sonra Fransa ordusunda döyüşməkdən imtina etdilər və Fransanın gələcək kampaniyalarında onların iştirakı azaldı. • İtaliyada Müqəddəs Roma İmperiyası və İspaniyanın üstünlüyü gücləndi. Bu döyüş Fransanın İtaliyadakı zəifləməsinin başlanğıcı oldu. Nəticədə I Fransisk 1525-ci ildə Pavia döyüşündə daha böyük məğlubiyyət aldı və hətta Müqəddəs Roma imperatoru tərəfindən əsir götürüldü. Döyüşün tarixi əhəmiyyəti 1. Taktiki dəyişikliklər: Bikokka Döyüşü, müasir odlu silahların (arquebuzların) döyüş meydanında süvari və ənənəvi piyadalar qarşısında nə qədər güclü olduğunu göstərdi. 2. İsveçrə muzdlularının zəifləməsi: Döyüş İsveçrə muzdlularının Avropanın ən güclü piyada qüvvəsi statusunu itirməsinə səbəb oldu. 3. Fransanın İtaliyadakı ambisiyalarına zərbə: Bu məğlubiyyət Fransanın İtaliya üzərində nəzarət qurmaq cəhdlərini zəiflətdi və onu yeni müttəfiqlər axtarmağa məcbur etdi.
https://the-past.com/feature/the-battle-of-bicocca-27-april-1522/
https://warhistory.org/@msw/article/battle-of-bicocca-april-1522?amp=1
https://dlab.epfl.ch/wikispeedia/wpcd/wp/b/Battle_of_Bicocca.htm
http://www.historyofwar.org/articles/battles_la_bicocca.html
https://discover.hubpages.com/education/Battle-of-Bicocca-The-End-of-the-Swiss-Military-Dominance
https://webhispania.info/the-battle-of-bicocca-a-simple-and-effortless-imperial-victory/
Tarix : 15 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
