Bell'in menteşəli tısbağası (Kinixys belliana) - Həmçinin Bell'in şərq menteşəli tısbağası kimi tanınan, Testudinidae fəsiləsinə aid olan bir tısbağa növü. Bu növ Mərkəzi Afrikaya məxsusdur. Kinixys cinsinə aid bütün tısbağalarda olduğu kimi, xarakterik bir menteşəyə malikdir. Bu növün tanınmış yarımnövləri yoxdur. Etimologiya Növün elmi adı olan belliana və ümumi adı, ingilis zooloq Thomas Bell'in şərəfinə verilmişdir. Təsvir Bell'in menteşəli tısbağası orta ölçülü, açıq qəhvəyi rəngli bir tısbağadır. Uzunluğu 22 sm-ə qədər çata bilər. Qabığının arxa hissəsində 90 dərəcəlik bir menteşə var ki, bu menteşə bağlandıqda arxa ayaqlarını və quyruğunu yırtıcılardan qoruyur. Bu elastik birləşdirici toxuma zolağı yetkin fərdlərdə 4-cü və 5-ci kostal (qabırğa) ilə 7-ci və 8-ci periferik (kənar) lövhələr arasında yerləşir. Bir qədər qabarıq və uzunsov qabığındakı lövhələrdə adətən tünd ləkələrdən ibarət şüalı naxış var, lakin bu ləkələr zamanla solğunlaşa bilər. Yetkin erkək fərdlərin qarın hissəsi konkav (içəri çökük) formaya malikdir. Bell'in menteşəli tısbağalarının əksəriyyətində hər ön ayaqda beş dırnaq olur. Yayılması və yaşayış yeri Bell'in menteşəli tısbağası təbii mühitində Afrika savannalarını, xüsusilə tropik və subtropik savannaları üstün tutur. Ənənəvi olaraq, bu növün ən geniş yayılmış menteşəli tısbağa olduğu qəbul edilirdi və Sudan, Tanzaniya, Demokratik Konqo Respublikası kimi ölkələrdən Cənubi Afrikaya qədər geniş bir ərazidə tapılırdı. Lakin Kindler və digərlərinin (2012) təklif etdiyi növlərin reviziyası nəticəsində bu növün yalnız Mərkəzi Afrika populyasiyalarına məxsus olduğu, Anqoladan Burundiyə qədər yayıldığı müəyyən edilmişdir. Qidalanma Bell'in menteşəli tısbağası hər şeyyeyəndir və əsasən müxtəlif bitkilər, həmçinin həşəratlar və digər ət mənbələri ilə qidalanır. Tərəvəz, budaqlar, köklər, yarpaqlar, meyvələr, torpaq qurdları, ilbizlər, çömçəquyruqlar və digər kiçik onurğasızlar ilə qidalanır. Təhlükələr və qorunma Təbii mühitində onun əsas yırtıcıları leoparlar, qartallar və şahinlərdir. Hal-hazırda bu növ əsasən qanunsuz beynəlxalq ticarət üçün vəhşi təbiətdən toplanması ilə təhdid olunur. Həmçinin yerli əhali tərəfindən qida üçün tutulur və insan populyasiyasının artması növ üzərində təzyiq yaradır. İnsan tərəfindən törədilən yanğınlar da təhlükə mənbəyidir. Kamerunun cənub-qərbində yaşayan Oroko və digər xalqların kahinləri tərəfindən onların qabıqları dini oxunuşlara müşayiət etmək üçün musiqi aləti kimi istifadə olunur. 22 Mart 2000-ci il tarixindən etibarən USDA (ABŞ Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi) Bell'in menteşəli tısbağasının, leopar tısbağasının və Afrika dirsəkli tısbağasının idxalını qadağan etmişdir.
https://nationalzoo.si.edu/animals/homes-hinge-back-tortoise
https://reptilesmagazine.com/listings/turtles-tortoises-care/bells-hingeback-tortoise/?srsltid=AfmBOopFsVgKFMKrGlK7GgtU9uzr4fwpaiQEtRQmLCmKXzmDOPtQjVnc
http://www.britishcheloniagroup.org.uk/caresheets/hinges
https://perthzoo.wa.gov.au/animal/bell-s-hingeback-tortoise
https://www.tortoisetrust.org/articles/breedingbells.html
https://www.exotic-pets.co.uk/bells-hinged-back-tortoise.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Bell%27s_hinge-back_tortoise
Tarix : 10 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
