Belfort döyüşü (1870-1871) - Fransa-Prussiya müharibəsinin ən əhəmiyyətli hadisələrindən biri olaraq, Fransa ərazilərindəki sonuncu böyük müqavimət cəhdlərindən biri. Bu döyüşün ətraflı təhlili, müharibənin cəhətləri və nəticələri ilə yanaşı, Fransanın mübarizəyə olan mövqeyini və Prussiyanın bu müharibədəki strategiyasını da açıqlamağa kömək edir. Kontekst və müharibənin başlanğıcı Fransa-Prussiya müharibəsi 1870-ci ilin iyulunda başladı. Bu müharibə, Fransa İmperiyasının (Napoleon III rəhbərliyi altında) və Prussiya Krallığının arasında baş verirdi. Prussiya, birləşmiş Almaniyanın yaranmasını həyata keçirmək məqsədilə Fransaya qarşı müharibə açmışdı. Fransa sürətlə məğlub olaraq, 1870-ci ilin sentyabrında Sedan döyüşündə Napoleon III-ün qoşunları böyük zərbə aldı və o, əsir düşdü. Sedan döyüşü Fransanın müharibədəki məğlubiyyətini praktiki olaraq təsdiq edirdi, lakin müharibə hələ də davam edirdi. Belfort şəhəri və müdafiə Belfort şəhəri, Alsas bölgəsində, Fransa ilə Prussiya arasında strateji əhəmiyyətə malik bir mövqeyə sahib idi. Şəhər Prussiya qüvvələri tərəfindən mühasirəyə alındı, lakin onun müdafiəsi başda general Denys-Alexandre, comte de la Tour-d'Auvergne olmaqla bir neçə minlik kiçik bir Fransız qoşunu tərəfindən həyata keçirildi. Belfort'un müdafiəsi xüsusilə çətin idi, çünki şəhər Prussiya qoşunları ilə tamamilə əhatə olunmuşdu və şəhərə təchizat göndərmək çox çətin idi. Prussiya qüvvələri şəhəri tezliklə ala biləcəklərinə inanırdılar, lakin Fransızlar ciddi müqavimət göstərdilər. Müdafiə planı və strategiya Belfort'un müdafiəçisi olan general La Tour-d'Auvergne, şəhəri mühasirəyə almış Prussiya qüvvələrinə qarşı effektiv şəkildə müqavimət göstərmək üçün bir neçə taktika tətbiq etdi. Şəhərdəki istehkamlar möhkəmləndirildi və Fransızlar şəhəri çox yaxşı qorudular. Həmçinin, şəhərdən xaricə çıxmaq və mühasirəni yarmaq üçün müxtəlif cəhdlər oldu, lakin bu cəhdlər çox vaxt uğursuz oldu. Prussiya qüvvələrinin çətinlikləri Prussiya qüvvələri, şəhəri təslim etməyə və müdafiəçiləri zəiflətməyə çalışsalar da, bir neçə amil onların bu əməliyyatlarını çətinləşdirdi. Şəhərin müdafiəsi çox möhkəm idi və şəhərin ətrafında çox geniş istehkamlar vardı. Eyni zamanda, mühasirəyə alınan şəhərdən qaçış cəhdləri nəticəsində, bəzi döyüşçülər mühasirəni yarmağı bacardılar və bu da Prussiya qüvvələrinin təchizatını çətinləşdirdi. Belfortun azad olunması 1871-ci ilin fevralında Fransanın başında yeni bir hökumət quruldu və bu yeni hökumət, müharibənin sona çatması üçün danışıqlara başlamağa qərar verdi. Bu müddət ərzində Belfort'un müdafiəçiləri nəhayət ki, təslim oldu. Belfort'un azad olması, Fransızlar üçün bir növ moral qələbəsi oldu, çünki bu müqavimət göstərmiş şəhər Prussiyanı məğlub etməyən nadir Fransız şəhərlərindən biri oldu. Nəticələr Belfort döyüşü və mühasirəsi, Fransız xalqının mübarizə ruhunun simvolu halına gəldi. Lakin müharibə ümumilikdə Fransanın məğlubiyyəti ilə nəticələndi. 1871-ci ilin mayında, Fransanın Prussiya ilə Frankfurt Sülh müqaviləsini imzalaması ilə müharibə başa çatdı. Bu müqavilə əsasında, Fransanın Alsas və Lotaringiya bölgələri Prussiyaya verildi və Fransaya ciddi maliyyə tələbləri qoyuldu. Belfort, Alsas bölgəsinin bir hissəsi olaraq Fransanın tərkibində qaldı, ancaq ümumi müharibə məğlubiyyəti Fransada çox böyük siyasi və sosial dəyişikliklərə səbəb oldu.
https://dbpedia.org/page/Siege_of_Belfort
https://realtimehistory.net/blogs/news/new-glory-defeat-episode-the-battle-of-belfort-gap
https://www.cheminsdememoire.gouv.fr/en/franco-prussian-war-1870-71
https://www.musee-armee.fr/expoFranceAllemagnes/presentation-en.html
https://www.meisterdrucke.uk/fine-art-prints/French-School/883645/Siege-of-Belfort,-Franco-Prussian-War,-November-1870---February-1871.html
https://www.belfort.fr/la-ville-de-belfort/lhistoire-de-belfort/la-guerre-de-1870-1871-et-ses-consequences
https://www.napoleon.org/en/history-of-the-two-empires/timelines/the-franco-german-war-of-1870-1871-part-3-the-consequences-of-the-fall-of-the-second-empire-and-the-end-of-the-war/
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
