Bataqlıq qurbağası (Rana arvalis) - Avropa və Asiyaya məxsus olan, incə quruluşlu, qırmızımtıl-qəhvəyi rəngli və yarımsu mühitinə uyğunlaşmış bir amfibiya növü. Bataq qurbağaları donaraq bərk hala gəlmək və yenidən əriyərək sağ qalmaq qabiliyyəti ilə tanınır. Qurbağa müxtəlif krioprotektantlardan (məsələn, antifriz) istifadə edərək daxili donma temperaturunu aşağı salır. Bu növ geniş bir ərazidə yayılmışdır və Avrasiyanın əhəmiyyətli bir hissəsini əhatə edir. Erkək bataq qurbağaları çütləşmə mövsümünün zirvəsində müvəqqəti olaraq mavi rəngə çalır. Bu rəng dəyişikliyinin cütləşmə uyğunluğunu göstərdiyi güman edilir. Bataq qurbağaları adətən çoxlu erkəklərin iştirak etdiyi "ampleksus" (polyandriya) yolu ilə çütləşir. Təsvir Bataq qurbağası kiçik bir bataqlıq qurbağasıdır və bərk qarın hissəsi, böyük, tünd rəngli qulaq ləkəsi və tez-tez belində uzanan açıq zolaq ilə xarakterizə olunur. Növ əsasən qırmızımtıl-qəhvəyi rəngdə olsa da, sarı, boz və ya açıq zeytun rəngli də ola bilər. Ümumi xüsusiyyətlərə ağ və ya sarı rəngli alt tərəf və burun dəliklərindən başının yan tərəflərinə qədər uzanan qara zolaqlar daxildir. Bataq qurbağasının uzunluğu 5,5-6,0 sm (2,2-2,4 düym) arasında dəyişir, lakin 7,0 sm (2,8 düym) qədər böyüyə bilər. Başları adi qurbağanın (Rana temporaria) başından daha ucdadır. Onların yan tərəfləri və bud dəriləri hamardır, dilləri çəngəlşəkilli və sərbəstdir. Göz bəbəkləri üfüqi istiqamətlidir, ayaqları qismən pərdəlidir və arxa ayaqları eyni fəsilədəki digər qurbağalara nisbətən daha qısadır. Erkəklər, dişilərdən fərqli olaraq, birinci barmaqlarında cütləşmə yastıqları və cüt guttural səs kisələrinə malikdir. Taksonomiya Bataq qurbağasının aid olduğu Ranidae fəsiləsi, 605 növü özündə birləşdirən geniş bir qrupdur. Bu fəsiləyə digər fəsilələrə aid olmayan ranoid qurbağalar daxildir və Antarktida xaricində hər qitədə tapılır. Bataq qurbağası Rana cinsinə aiddir ki, bu cinsə Avropa və Asiyada tapılan növlər daxildir. Bataq qurbağası Amerikada tapılmır. Bataq qurbağasının elmi adı olan Rana arvalis, "tarlalar qurbağası" mənasını verir. Həmçinin, Asiyanın Altay dağlarında tapılan qurbağalar R. arvalis növünə daxil edildiyi üçün "Altay qəhvəyi qurbağası" adı ilə də tanınır. Altay qurbağalarının daha qısa baldırları kimi bəzi fərqli xüsusiyyətləri var, lakin hazırda rəsmi bir fərqləndirmə yoxdur və bütün qurbağalar bir növ kimi tanınır – Rana arvalis. Bataq qurbağası ilk dəfə Nilsson tərəfindən "Skandinavisk fauna"nın 3-cü cildində orta ölçülü burun və görkəmli birinci paz sümüyü ilə təsvir edilmişdir. Yayılması və yaşayış yeri Bataq qurbağası Avrasiyanın əksər hissəsində tapıla bilər; onun uzunluq arealı şimal-şərqi Fransa və şimali Belçikadan Sibirdəki Lena çayına qədər uzanır. Enlik arealı isə Finlandiyanın 69-cu paralelindən cənuba, Mərkəzi Avropada Panoniyanın düzənlikləri və daxili Balkanlara qədər genişlənir. Qorunma statusu Bataq qurbağası hal-hazırda Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı (IUCN) tərəfindən "ən az narahatlıq doğuran" kimi təsnif edilir. Lakin bataq qurbağası yaxın gələcəkdə çoxalma yerlərinin və bitişik yaşayış yerlərinin məhv edilməsi və çirklənməsi səbəbilə təhdid altına düşə bilər. Bu, əsasən şəhərləşmə, sahil ərazilərinin istirahət məqsədi ilə istifadəsi və intensiv kənd təsərrüfatı ilə bağlıdır. Növ xitridiomikoz xəstəliyinə qarşı xüsusilə həssas görünmür, baxmayaraq ki, Almaniyada qurbağalarda bu göbələk aşkar edilmişdir.
https://amphibiaweb.org/species/4983
https://www.lifeamphicon.eu/moor-frog-rana-arvalis/
https://www.inaturalist.org/taxa/25488-Rana-arvalis
https://animalia.bio/moor-frog
https://www.amphi.at/en/species-profiles/moor-frog
https://zowiac.eu/en/endangered_species/moorfrosch/
https://en.wikipedia.org/wiki/Moor_frog
Tarix : 10 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
