- Wikisun
Bap (Koreya: 밥) - Bişmiş düyü üçün Koreyada istifadə edilən bir ad, düyü və ya digər dənli bitkilərin qaynadılması yolu ilə hazırlanan yemək növü. Qaynadılarkən suyun çəkilməsi ilə bişirilir. Xüsusi tərkib hissələri kimi tərəvəzlər, dəniz məhsulları və ət də əlavə edilərək müxtəlif növ bap hazırlamaq mümkündür. Keçmişdə, varlı sosial təbəqə istisna olmaqla, insanlar düyünü yalnız yemək əvəzinə, paxlalı bitkilər və arpa ilə qarışdırılmış taxıl düyüsü yeyirdilər. Koreyada qədim zamanlardan bəri düyü mərkəzli taxıl qidaları ən çox istifadə olunanlardan biri olub və gündəlik qidalanmada əsas qida kimi özünü təsdiq edib. Koreya dilində bap (yemək) üçün hörmət ifadə edən terminlərə yaşlı insanlar üçün jinji (진지), monarxlar üçün sura (수라) və mərhumlar (ancestral mərasimlərdə) üçün me (메) daxildir. Hazırlanması. Ənənəvi olaraq, bap böyük ailələr üçün qamasotda (가마솥, dəmir qazanda) hazırlanırdı. Lakin müasir dövrdə düyü bişirmək üçün adətən elektron düyü bişirənlərdən istifadə olunur. Bununla yanaşı, adi ağır dibi olan qazandan və ya dolsotdan (돌솥, daş qazandan) da istifadə edilə bilər. Hazırda qamasot və ya dolsotda bişirilmiş düyü sotbap adlanır və ləzzətli yemək sayılır. Qamasot-bap (dəmir qazanda bişmiş düyü) və dolsot-bap (daş qazanda bişmiş düyü) hazırlanan zaman daha çox nurungji (누룽지, qızarmış düyü) əmələ gəlir. [mənbə lazımdır] Bap hazırlamaq üçün düyü su ilə yaxşıca yuyulur və bir neçə dəfə durulanır. Bu proses zamanı tteumul (뜨물, düyünün son yuyulma suyunu) əmələ gətirir. Düyü bərabər bişməsi üçün qaynadılmadan əvvəl otuz dəqiqə suda isladılır. Daha sonra dənələr bişirilir. Adi ağır dibi olan qazanda düyünü orta yüksək temperaturda, qapaqlı vəziyyətdə təxminən on dəqiqə bişirib, qarışdırmaq və daha sonra əlavə beş-on dəqiqə aşağı temperaturda dəmləmək olar. Qazan və ya tavanın dibində əmələ gələn qızarmış düyü, yəni nurungji, qəlyanaltı kimi yeyilə bilər və ya sungnyung (숭늉, qızarmış düyü qaynadılaraq hazırlanan içki) hazırlamaq üçün istifadə edilə bilər. Bap Koreyada məşhur bir əsas yeməkdir və Koreyalıların kulinariya mədəniyyətini təmsil edir (Chung et al. 2017). Bap yeməyi əhəmiyyətli qidalanma və enerji təmin edir. Onun yüksək yapışqanlığı və parlaq görünüşü var, kifayət qədər nəmlik saxladığı üçün asanlıqla həzm olunur (Chung et al. 2017). Bu səbəbdən Bap yeməyi, təbii məhsullardan əldə edilən müalicəyə olan Koreya mədəniyyətinə xas yanaşmanı göstərir. Bap, adi bişmiş düyüdən fərqli və əlavə qida dəyərlərinə malik olduğuna görə Koreya mətbəxində ən populyar yeməklərdən biri olaraq qalır. Ən sadə bap, düyüdən hazırlanır və ssalbap (쌀밥, "düyü bap") adlanır. Düyü ağ rəngdən fərqli rənglərdə də olur, buna görə də tamamilə ağ düyüdən hazırlanan bap huinssal-bap (흰쌀밥, "ağ düyü bap") adlanır. Tam qəhvəyi düyüdən (parçalanmamış düyü) və ya qəhvəyi düyü ilə qarışıq ağ düyüdən hazırlanmış bap isə hyeonmi-bap (현미밥, "qəhvəyi düyü bap") adlanır. Bap tam yapışqan düyüdən və ya ağ düyü ilə qarışdırılmış yapışqan düyüdən bişirildikdə, ona chapssal-bap (찹쌀밥, "yapışqan düyü bap") deyilir. Parçalanmamış yapışqan düyü ilə də bap bişirilə bilər ki, bu zaman yemək hyeonmi-chapssal-bap (현미찹쌀밥, "qəhvəyi yapışqan düyü bap") adlanır. Byeolmi-bap (별미밥, "xüsusi ləzzətli düyü") və ya byeolbap (별밥, "xüsusi düyü"), tərəvəzlər, dəniz məhsulları və ət kimi xüsusi inqrediyentlər qarışdırılaraq hazırlana bilər. Məsələn, namul-bap (나물밥, "namul düyüsü"), namul tərəvəzləri ilə qarışdırılmış düyüdən hazırlanır. Yeməklər 1. Bibimbap (비빔밥, "qarışıq düyü") – Üzərinə ədviyyatlı tərəvəzlər, ət, göbələk, yumurta, ədviyyatlar və digər əlavələr qoyulan düyü. Yeməkdən əvvəl bütün inqrediyentlər qarışdırılır. 2. Bokkeum-bap (볶음밥, "qızardılmış düyü") – Doğranmış tərəvəz və ya ət ilə yağda qovrulmuş düyü. 3. Deopbap (덮밥, "üstü örtülmüş düyü") – Üzərinə yan yemək kimi təqdim edilə bilən bir şey (məsələn, Hoedeopbap balıq hoe ilə) qoyulmuş bişmiş düyü. 4. Gimbap (김밥, "dəniz yosunu ilə düyü") – Düyü və müxtəlif digər inqrediyentlər gim (yeyilə bilən yosun) ilə bükülərək dilimlərə kəsilir. 5. Gukbap (국밥, "şorba düyüsü") – Bişmiş düyü isti şorbaya əlavə edilir və ya birlikdə qaynadılır. 6. Heotjesatbap (헛제삿밥, "saxta jesa düyüsü") – Ancestral mərasimlərdə istifadə olunan tərəvəzlərlə birlikdə təqdim edilən bibimbap bənzəri yemək. 7. Jumeok-bap (주먹밥, "düyü topu") – Bişmiş düyü toplar şəklində hazırlanır. 8. Ssambap (쌈밥, "düyü bükmələri") – Bişmiş düyü, yan yeməklər və ssamjang (ədviyyatlı sous) kahı, perilla və s. yarpağı ilə bükülərək yeyilir. 9. Yakbap (약밥, "şirin düyü") – Bal, xurma, soya sousu, küncüt yağı, şabalıd, şam fındığı və digər əlavələrlə qarışdırılmış buxarda bişmiş yapışqan düyü.
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Bap_(rice_dish)
http://www.latimes.com/food/dailydish/la-dd-6-la-restaurants-with-great-banchan-20150105-story.html
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Korea_Tourism_Organization
http://korea.stripes.com/news/exploring-korea%E2%80%99s-true-flavor
https://en.m.wikipedia.org/wiki/National_Institute_of_Korean_Language
https://archive.org/details/illustratedguide0000unse_j0p0/page/12
http://www.hansik.org/en/article.do?cmd=html&menu=PEN3010100&lang=en
https://www.dbpia.co.kr/Journal/articleDetail?nodeId=NODE08805259
http://international.thefaceshop.com/english/product/productView.jsp?ctgr=ctgr&search=ca&prdidx=793
https://doi.org/10.1016%2Fj.jef.2017.12.001
http://stdweb2.korean.go.kr/search/View.jsp?idx=148344
http://stdweb2.korean.go.kr/search/View.jsp?idx=406023
Tarix : 21 dekabr 2024
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.