Baitul Mukarram məscidi - (Benqalca: বায়তুল মোকাররম; mənası "Hörmətli Ev"), rəsmi olaraq Baitul Mukarram Milli Məscidi (Benqalca: বায়তুল মোকাররম জাতীয় মসজিদ) kimi tanınır, Banqladeşin milli məscididir. Banqladeşin paytaxtı Dəkkənin mərkəzində yerləşir. Məscid 1968-ci ildə tamamlanmışdır. 42.000-dən çox ibadətçinin tutumuna malikdir. Tarix Məscid kompleksi memar Əbdülhüseyn M. Thariani tərəfindən layihələndirilmişdir. 27 aprel 1959-cu ildə, o vaxtkı Bawani Jute Mills-in sahibi Əbdül Lətif İbrahim Bawani, öz evində GA Madani, Hacı Əbdül Lətif Bawani, MH Adamji, S Sattar, Məhəmməd Sadiq, AZN Rezai Kərim və General-mayor Umrao Xan ilə bir görüş keçirdi. Həmin görüşdə o, Şərqi Pakistanın o vaxtkı hərbi inzibatçısı General-mayor Xana Dəkkədə böyük bir məscid inşa etməyi təklif etdi. Umrao Xan belə bir məscidin tikintisinə kömək etməyə razılaşdı. Elə həmin il, Baitul Mukarram məscid komitəsi yaradıldı və yeni Dəkkə ilə Köhnə Dəkkə arasında 8,30 akr torpaq sahəsi yer olaraq seçildi. Həmin vaxt, indiki məscidin yerində böyük bir gölməçə var idi. Paltan gölməçəsi kimi tanınırdı. Gölməçə dolduruldu və 27 yanvar 1960-cı ildə Pakistanın o vaxtkı prezidenti Əyyub Xan işə başladı. İlk dəfə namazlar 25 yanvar 1963-cü il cümə günü qılındı. 28 mart 1975-ci ildə Banqladeş Hökuməti məscidin idarəsini Banqladeş İslam Fonduna həvalə etdi. Məscid kompleksi içində mağazalar, ofislər, kitabxanalar və parkinq yerləri daxildir. Qeyri-adiliyi, məscidin günbəzinin olmamasıdır. 2008-ci ildə məscid Səudiyyə Ərəbistanı hökumətinin ianəsi ilə genişləndirilmişdir. Memarlıq Məscid, bir müddət Hind yarımqitəsində dominant olan Mughal memarlığının ənənəvi prinsiplərini qoruyub saxlasa da, bir çox müasir memarlıq xüsusiyyətinə malikdir. Baitul Mukarramın böyük kub forması, Məkkədəki Kəbənin formasından sonra modellənmişdir və bu, onu Banqladeşdəki digər məscidlərdən fərqli, diqqətəlayiq bir quruluş halına gətirir. Xarici dizayn Məscid çox yüksək bir platformadadır. Baitul Mukarram Milli Məscidinin binası səkkiz mərtəbəlidir və yer səviyyəsindən 99 fut yüksəkliyə qalxır. Orijinal plana əsasən, məscidin əsas girişi şərq tərəfdə olmalı idi. Şərqdəki "shaan" 29.000 kvadrat futdur və cənub və şimal tərəflərində dəstəmaz yeri var. Baitul Mukarramın tikintisinə başlananda dəstəmaz və ya Wu'du yeri mühüm bir hissəni təşkil edirdi. Əsas binada günbəzin olmaması, cənubda və birinin şimalda olmaqla iki səthi günbəzli giriş portikası ilə kompensasiya edilir. Bu portikaların hündürlüyü üç dovşan ayağı şəklindəki tağdan ibarətdir, ortadakı isə qalanlarından daha böyükdür. Daxili dizayn İki patio (dam örtüyü olmayan daxili həyət), Baitul Mukarram Milli Məscidinin namaz zalına kifayət qədər işıq və hava girməsini təmin edir. Zalın namaz taxçası yarımdairəvi deyil, düzbucaqlıdır. Müasir memarlıqda bəzəkçiliyin minimuma endirilməsi tipik olduğundan, məscid boyunca həddindən artıq bəzəklərdən qaçınılmışdır. Bağ Bağ, Mughal bağlarından çox təsirlənmiş bir üslubda salınmışdır, lakin İslam Cənnətini təmsil edən ənənəvi Mughal bağlarından fərqli olaraq, bağda, böyük ehtimal ki, belə bir bağ üçün kifayət qədər yer olmadığı üçün Char-Bagh sistemi yoxdur. Bu bağın gələcəyi bilinmir; Banqladeş hökuməti məscidi genişləndirərsə, çox güman ki, bağı ləğv etməli olacaq.
https://beautifulbangladesh.gov.bd/loc/dhaka/99
https://www.bangladesh.com/blog/baitul-mukarram-the-national-mosque-of-bangladesh/
https://www.daily-sun.com/post/685839
https://businesspostbd.com/opinion-todays-paper/history-of-baitul-mukarram-mosque-2023-04-07
https://en.banglapedia.org/index.php/Baitul_Mukarram_Mosque
https://evendo.com/locations/bangladesh/dhaka/attraction/baitul-mukarram-national-mosque-south-gate
https://en.wikipedia.org/wiki/Baitul_Mukarram
Tarix : 16 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
