Avropa qırmızıbel qaranquşu ("Cecropis rufula") - Hirundinidae fəsiləsinə aid kiçik, oxuyan quş növü. Taksonomiya Avropa qırmızıbel qaranquşu ilk dəfə 1835-ci ildə holland zooloqu Coenraad Jacob Temminck tərəfindən "Hirundo rufula" adı ilə təsvir edilmişdir. "Rufula" epiteti latınca "qırmızımtıl" mənasını verir. Bu növ əvvəllər şərq qırmızıbel qaranquşu ("Cecropis daurica") növünün yarımnövü hesab edilirdi. Lakin morfoloji və genetik fərqlər əsasında ayrı növ kimi tanındı. Avropa qırmızıbel qaranquşu monotipikdir, yəni heç bir yarımnövü yoxdur. Yayılması və yaşayış yeri Avropa qırmızıbel qaranquşu cənubi Avropa, şimali Afrika, İran, Pakistan və şimal-qərbi Hindistanda çoxalır. Qışda Afrika və cənub-qərbi Asiyaya miqrasiya edir. Davranış Bu qaranquşlar adətən otlaq ərazilərdə həşərat ovlamaq üçün uçurlar. Bəzən ot yanğınları və mal-qaranın həşəratları havaya qaldırmasından istifadə edirlər. Çoxalma Qaranquşların yuva qurma texnikasının təkamülü "açıq yuva"dan "qapalı yuva"ya, sonra isə "damacana formalı yuva"ya doğru inkişaf etmişdir. Qırmızıbel qaranquşu kimi damacana formalı yuva qurucular əvvəlcə açıq fincan şəklində yuva qurur, sonra onu qapadır və giriş tunelini tikirlər. Qapalı yuvaların inkişafının erkəklər arasında dişilər üçün rəqabəti azaltdığı düşünülür. Cütləşmə yuva içində baş verdiyi üçün, digər erkəklər bu prosesdən kənarlaşdırılır. Bu rəqabətin azalması Delichon və Petrochelidon cinslərinin sıx çoxalma koloniyalarını mümkün edir, lakin kolonial çoxalma məcburi deyil; Cecropis növlərinin çoxu tək yuva qurur. Qorunma Beynəlxalq Təbiəti Mühafizə İttifaqı ("IUCN") növlərin qorunma statusunu qiymətləndirən təşkilatdır. Bir növ kiçik, parçalanmış və ya azalan yayılma sahəsinə malikdirsə, ümumi populyasiya 10.000 yetkin fərddən azdırsa, sayı 10 il ərzində 10% azalıbsa və ya nəsillər boyu davam edən azalma varsa, təhlükə altında hesab edilir. Qırmızıbel qaranquşunun çox geniş yayılma sahəsi və milyonlarla populyasiyası var. Yayılma sahəsi və ya sayı ciddi şəkildə azalmır, buna görə də "ən az narahat edici" statusuna malikdir. Avropa qırmızıbel qaranquşu son illərdə Avropada şimala doğru yayılır və Fransa və Rumıniya kimi ölkələrdə yeni əraziləri kolonizə edir. Avropa populyasiyası təxminən 100.000-430.000 çoxalma cütü və ya 300.000-1.290.000 fərddən ibarətdir.

İstinadlar

https://www.vogelwarte.ch/en/birds-of-switzerland/red-rumped-swallow/

https://app.birda.org/species-guide/24894/Red-rumped_Swallow

https://www.birdguides.com/species-guide/ioc/cecropis-daurica/

https://birdwatchingalentejo.com/red-rumped-swallow-roodstuitzwaluw-rotelschwalbe-andorinha-daurica-golondrina-daurica/

https://www.thainationalparks.com/species/red-rumped-swallow

https://nepaldesk.com/bird/red-rumped-swallow

https://ebird.org/species/rerswa8/L18979114

https://www.birdinginmalta.com/species_redrumped.html

https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/red-rumped-swallow-cecropis-daurica/summary

https://www.ozanimals.com/Bird/Red-rumped-Swallow/Cecropis/daurica.html

https://birdsoftheworld.org/bow/species/rerswa8/cur/introduction

https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=3690F067BD62C40E

Tarix : 1 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.