Avrasiya üçbarmaq ağacdələni (Picoides tridactylus) - Şimali Avropadan şimali Asiyaya və Yaponiyaya qədər yayılmış orta ölçülü bir ağacdələn növü. Taksonomiya Avrasiya üçbarmaq ağacdələni 1758-ci ildə İsveçli təbiətşünas Karl Linney tərəfindən "Systema Naturae" əsərində təsvir edilmişdir. Linney ona "Picus tridactylus" binominal adını vermişdir. Növün tip lokaliteti İsveçdir. Elmi adı olan "tridactylus" qədim yunan dilində "üçbarmaq" mənasını verir (tri- "üç", daktulos "barmaq"). Bu növ hazırda 1799-cu ildə fransız təbiətşünas Bernard Jermen de Laseped tərəfindən təqdim edilmiş "Picoides" cinsinə daxildir. Avrasiya üçbarmaq ağacdələni əvvəllər Amerika üçbarmaq ağacdələni (Picoides dorsalis) ilə eyni növ hesab edilirdi. Yarımnövlər -P. t. tridactylus: Şimali Avropadan cənubi Ural dağları, cənub-şərqi Sibir və şimal-şərqi Çin. -P. t. alpinus: Mərkəzi və cənub-şərqi Avropadan qərbi Ukrayna və Rumıniyaya qədər. -P. t. crissoleucus: Şimali Ural dağlarından şərqi Sibirə qədər. -P. t. albidior: Şərqi Sibir və Kamçatka yarımadası. -P. t. tianschanicus: Şərqi Qazaxıstan və qərbi Çin. -P. t. kurodai: Şimal-şərqi Çin və Şimali Koreya. -P. t. inouyei: Yaponiya (Hokkaydo). -P. t. funebris: Mərkəzi Çin. Təsvir Avrasiya üçbarmaq ağacdələni 21-22 sm (8,3-8,7 düym) uzunluğundadır və böyük xallı ağacdələndən bir qədər kiçikdir. Yetkin fərdlərin qara və ağ lələkləri var, yalnız erkəyin başının üstündə sarı ləkə var. Hər iki cinsdə qırmızı lələk yoxdur. Qanadları və beli qara, boğazından qarnına qədər ağ rəngdədir. Avrasiya üçbarmaq ağacdələninin səsi "kik" və ya "çik" kimi səslənir. Yaşayış mühiti Çoxalma yaşayış mühiti Norveçdən Koreyaya qədər Palearktikin iynəyarpaqlı meşələridir. Alp və Karpat dağlarında da populyasiyalar var. Üçbarmaq ağacdələnləri ölü iynəyarpaqlı ağaclarda, bəzən canlı ağac və ya dirəklərdə yuva qurur. Cütlük hər il yeni yuva qazır. Bu quş adətən daimi qeyri-köçəridir, lakin şimal populyasiyaları qışda cənuba, yüksək dağlıq ərazilərdə yaşayanlar isə daha aşağı səviyyələrə köçə bilər. Qidalanma Üçbarmaq ağacdələnləri iynəyarpaqlı ağaclarda ağac qabığı həşəratlarının sürfələrini və ya digər həşəratları axtarır. Həmçinin meyvə və ağac şirəsini də yeyə bilər. Bu quşlar tez-tez böyük miqdarda həşəratlarla yoluxmuş ağacların olduğu ərazilərə köçür, adətən meşə yanğınları və ya daşqınlardan sonra bu hal daha çox baş verir. Status 2015-ci ildə "BirdLife International" tərəfindən aparılmış sorğuya əsasən, Avropa populyasiyası 1.200.000-2.900.000 yetkin fərddən ibarətdir. Avropa populyasiyası qlobal populyasiyanın təxminən 20%-ni təşkil etdiyi üçün dünya üzrə ümumi populyasiya 6.000.000-14.500.000 fərd arasında qiymətləndirilir.
https://xeno-canto.org/species/Picoides-tridactylus?view=3
https://animaldiversity.org/accounts/Picoides_tridactylus/
https://ebird.org/species/ettwoo1
https://birdsoftheworld.org/bow/species/ettwoo1/cur/introduction
https://app.birda.org/species-guide/11894/Eurasian_Three-toed_Woodpecker
https://www.arcticcentre.org/EN/arcticregion/flora-fauna/Flying-Arctic/Eurasian-Three-toed-Woodpecker
https://animalia.bio/eurasian-three-toed-woodpecker
https://www.birdguides.com/species-guide/ioc/picoides-tridactylus/
https://www.inaturalist.org/taxa/17669-Picoides-tridactylus
https://link.springer.com/article/10.1007/s10336-024-02161-4
https://www.birdingplaces.eu/en/birds/5756
https://www.birdguides.com/gallery/birds/picoides-tridactylus/455155/
https://www.allaboutbirds.org/guide/American_Three-toed_Woodpecker/overview
https://planetofbirds.com/piciformes-picidae-eurasian-three-toed-woodpecker-picoides-tridactylus/
https://academic.oup.com/auk/article/121/1/58/5561925
https://www.upmforestlife.com/species/eurasian-three-toed-woodpecker
https://life-kocevsko.eu/en/three-toed-woodpecker/
https://bioone.org/journals/ardea/volume-110/issue-1/arde.v110i1.a2/Foraging-Behaviour-of-the-Eurasian-Three-Toed-Woodpecker-Picoides-tridactylus/10.5253/arde.v110i1.a2.short
https://planetbirds.blogspot.com/2013/09/eurasian-three-toed-woodpecker.html
https://luontoportti.com/en/t/1614/three-toed-woodpecker
https://www.darwinmuseum.ru/subprojects/exposition/?hall=5&showcase=31&zone=2&id=100763
https://www.birds-online.ch/photography/birds/piciformes/syst/img/86
Tarix : 31 yanvar 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
