Atractaspis bibronii ilanı - Atractaspididae ailəsinə aid olan zəhərli bir ilan növüdür. Bu növ Cənubi Afrikaya endemikdir. Yarımnövləri Bu növün heç bir yarımnövü etibarlı şəkildə tanınmır. Ümumi adları Cənubi xəncər ilanı, Bibron xəncər ilanı, Yan tərəfdən zərbə endirən ilan; əvvəllər Bibron qazıcı aspı, Bibron kör ilanı və qazıcı əqrəb kimi tanınırdı. Etimologiya Xüsusi epiteti olan "bibronii", fransız herpetoloq Gabriel Bibronun şərəfinə verilmişdir. Təsvir A. bibronii-nin yetkin fərdləri orta hesabla 30–40 sm (12–16 düym) ümumi uzunluğa (quyruq daxil olmaqla) malikdir, maksimum uzunluq isə 55 sm (21+3⁄4 düym) qədər ola bilər. Bel tərəfi vahid boz, tünd qəhvəyi və ya qara rəngdədir. Qarın hissəsi vahid ağ və ya açıq sarı rəngdədir və tünd ləkələrlə örtülüdür. Daha açıq qarın rənginə malik nümunələrdə qarın rəngi yan tərəfdə iki və ya üç sıra pulcuq da əhatə edə bilər. Burun hissəsi çıxıntılı və yarı pazşəkilli formadadır. Burun pulcuğunun yuxarıdan görünən hissəsi frontal sümüyə qədər olan məsafə ilə eyni və ya bir qədər qısadır. Orta bədəndə 21 və ya 23 sıra bel pulcuğu var. Qarın pulcuqları 221-260 arasındadır. Anal lövhə tamdır. Quyruqaltı pulcuqlar 20-23 arasındadır, bunların hamısı və ya böyük hissəsi təkdir (bölünməmişdir). Yayılması A. bibronii Cənubi Afrikada, mərkəzi Namibiyadan şərqdə şimali Cənubi Afrikaya, şimalda Konqo Demokratik Respublikasının cənub-şərqinə və Uqandaya, şərqi Tanzaniya, sahil Keniyası və Somalinin cənub sahilində tapılır. Yaşayış yeri A. bibronii-nin üstünlük verdiyi yaşayış yerləri fynbos, Namib səhrası, karoo kolluqları, yarımsəhra, quru savanna, savanna, rütubətli savanna, çəmənlik, düzənlik meşəsi və meşəlikdir. Qidalanma A. bibronii qurbağalar və kiçik məməlilərlə qidalanır, lakin əsas qidası köhnə termit yığınlarında rast gəlinən qazıcı sürünənlərdir. Zəhər A. bibroniinin zəhəri yüksək dərəcədə sitotoksikdir, baxmayaraq ki, çox kiçik miqdarda istehsal olunur. Bəzi Afrika bölgələrində dişləmələr tez-tez baş verir. Çox vaxt ilanları boynundan tutan şəxslər bu növün boynundan tutularkən dişləyə biləcəyindən xəbərsiz olurlar. Bu növ Cənubi Afrikada Mozambik tüpürən kobra və Puf əqrəbindən sonra ciddi ilan dişləmələrinin üçüncü ən ümumi səbəbidir. Dişləmə simptomları adətən yüngül və ya şiddətli ağrı, yerli şişkinlik, bəzən qabarcıqlar, nekroz və regional limfadenopatiyadan ibarətdir. Erkən mərhələlərdə quru boğaz və ürəkbulanma kimi simptomlar müşahidə edilə bilər. Heç bir ölüm halı qeydə alınmayıb. Bununla belə, bu ciddi bir dişləmədir və tibbi müalicə tələb olunur. Hazırda məlum bir antidot yoxdur.
https://reptile-database.reptarium.cz/species?genus=Atractaspis&species=bibronii
https://animalia.bio/atractaspis-bibronii
https://www.africansnakebiteinstitute.com/snake/bibrons-stiletto-snake/?srsltid=AfmBOoqrkdupN87rzTFs1US8KqEtQEKsS5aEApJc411wNIFTLO6eqCIi
https://www.biodiversityexplorer.info/reptiles/squamata/serpentes/atractaspididae/atractaspis_bibronii.htm
https://www.inaturalist.org/taxa/116496-Atractaspis-bibronii
https://repfocus.dk/Atractaspis.html
https://en.wikipedia.org/wiki/Atractaspis_bibronii
Tarix : 9 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
