Asiya zolaqlı bayquşu ("Glaucidium cuculoides") - Həmçinin "ququ bayquşu" kimi tanınan, "Strigidae" fəsiləsinə aid olan kiçik bayquş növü. Təsvir Asiya zolaqlı bayquşu 22-25 sm uzunluğundadır. Erkəklərin çəkisi 150-176 qram, dişilərin isə 240 qrama qədər çıxır. Əksər "Strigidae" fəsiləsinə aid bayquşlar kimi, dişilər erkəklərdən daha böyükdür. Tünd qəhvəyi və ya zeytun-qəhvəyi rəngdə olub, ağ boğaz ləkəsi və sıx zolaqları var. Sinə və qarın hissəsi ağ rəngdədir və tünd qəhvəyi zolaqlarla örtülüdür. Quyruğu və qanadları tünd qəhvəyi rəngdədir və ağ zolaqlara malikdir. Digər kiçik bayquş növlərindən fərqli olaraq, başlarının arxasında saxta gözlər yoxdur. Cavan fərdlərin sinəsi zolaqlı deyil, xətlidir və başları daha qırmızımtıl-qəhvəyi rəngdədir. Yava bayquşu və yaxalı bayquşla oxşar görünüşə malikdirlər. Asiya zolaqlı bayquşu əsasən gündüz fəaldır və gün boyu çılpaq budaqlarda oturaraq ov edir. Gündüz daha fəal olduğu üçün tez-tez kiçik quşlar tərəfindən təqib edilir və bu zaman hərəkətsiz qalır. Digər kiçik bayquşlar kimi, dalğalı uçuş quruluşuna malikdir: bir neçə sürətli qanad çırpma, ardınca qanadlarını bağlayaraq fasilə. Taksonomiya Asiya zolaqlı bayquşu ("Glaucidium cuculoides"), "Strigidae" fəsiləsinə, yəni əsl bayquşlar fəsiləsinə aiddir. Bu fəsilədə 28 cins və 194 növ var. "Glaucidium" cinsi kiçik bayquşları özündə birləşdirir və "Athene" cinsi ilə yaxından əlaqəlidir. "Glaucidium" cinsinə 26 növ daxildir, o cümlədən Asiya zolaqlı bayquşu. Bu növ ilk dəfə 1831-ci ildə təsvir edilmiş və "Noctua cuculoides" adlandırılmışdır, daha sonra "Glaucidium" cinsinə daxil edilmişdir. Bəzən "Taenioglaux cuculoides" adı "Glaucidium cuculoides" ilə eyni mənada istifadə edilir. Yarımnövlər -"G. c. cuculoides" (Vigors, 1830) – qərb və mərkəzi Himalay -"G. c. austerum" (Ripley, 1948) – şimal-şərqi Hindistan, Butan və şimal-qərbi Myanmar -"G. c. rufescens" (Baker, ECS, 1926) – şimal-şərqi Hindistan, Banqladeş, şimal Myanma və cənub Yunnan (cənub Çin) -"G. c. whiteleyi" (Blyth, 1867) – cənub Çindən şimal-şərqi Vyetnama qədər -"G. c. persimile" (Hartert, EJO, 1910) – Haynan (cənub Çin sahilində) -"G. c. delacouri" (Ripley, 1948) – şimal-şərqi Laos və şimal-qərb, mərkəzi Vyetnam -"G. c. deignani" (Ripley, 1948) – cənub-şərqi Tailand, cənub Vyetnam və Kamboca -"G. c. bruegeli" (Parrot, 1908) – cənub-şərqi Myanma və Tailand (cənub-şərqi istisna olmaqla) Yaşayış mühiti və yayılması Asiya zolaqlı bayquşu əsasən meşəlik ərazilərdə, şam və palıd meşələrində, subtropik və tropik həmişəyaşıl cəngəlliklərdə aşağı yüksəkliklərdə yaşayır. Həmçinin dağətəyi və subalp zonasında 2100 metr yüksəklikdə də tapıla bilər. Pakistanın Himalay dağlarında 2700 metr yüksəklikdə qeydə alınıb. Bəzən bağlar və parklar kimi inkişaf etmiş ərazilərdə də yaşayır. Asiya zolaqlı bayquşu bəzi yerlərdə ilkin meşələrə nisbətən ikinci dərəcəli meşələrə üstünlük verir. Asiya zolaqlı bayquşu Cənub-Şərqi Asiyanın materik hissəsində geniş yayılıb. Cənub Çin, Butan, Myanmar, Laos, Vyetnam, Tailand, Nepal, Banqladeş, şimal-şərqi Hindistan və Pakistanın Himalay dağlarının ətəklərində tapıla bilər. Səslər Erkəklərin mahnısı 5-20 saniyə davam edən bir trildir və tədricən daha yüksək və kobud notlarla bitir. Bu mahnı "kwuhk kwuhk-ke-kwuhk kwuhk-kekekwurre kwurre kwurre-kwurrekwurrekwurre kwurrekwurr" kimi təsvir edilir. Onların ümumi çağırışı hamar bir "hoop" səsidir. Asiya zolaqlı bayquşu ən çox sübh vaxtı və günəş doğduqdan bir neçə saat sonra səs çıxarır, lakin günün istənilən vaxtı səs çıxara bilər. Qidalanma Onların pəhrizi əsasən həşəratlardan, məsələn, böcəklər və çəyirtkələr ibarətdir. Həmçinin kərtənkələ, siçan kimi kiçik gəmiricilər və kiçik quşları da yeyirlər. Bir budaqda oturaraq ovlayır və quşları havada tutur. Adi bildirçin ("Coturnix coturnix") kimi quşları havada tutduqları müşahidə edilmişdir. Çoxalma Asiya zolaqlı bayquşunun çoxalma mövsümü Taylandda yanvar-fevral, digər yerlərdə isə mart-iyun aylarına təsadüf edir. Ağac oyuqlarında, ağacdələnlər və barbetlərin köhnə yuvalarında yuva qururlar. Həmçinin yaxalı bayquş ("Otus lettia") ilə eyni yaşayış mühitini paylaşdıqları üçün onların köhnə yuva oyuqlarını da istifadə edirlər. Hətta ağacdələn və ya barbetləri yuva oyuğu üçün öldürdükləri də məlumdur. 2017-ci ildə Tailandda bir neçə yer yuvaları müşahidə edilmişdir ki, bu da ərazidə uyğun yuva yerlərinin olmaması ilə əlaqədar ola bilər. Bir çoxalma cütlüyü ildə bir dəfə 3-5 ağ və yumru yumurta qoyur. Yumurtadan çıxan balaları hər iki valideyn qidalandırır. Balalar Tailandda aprel, digər yerlərdə isə iyul ayında uçmağa başlayır. Hərəkət Asiya zolaqlı bayquşu yerli quşdur və uzun məsafəli miqrasiya etmir. Yerli hərəkətlər edir və çoxalma mövsümündən kənarda daha aşağı yüksəkliklərə enir. İnsanlarla münasibət Asiya zolaqlı bayquşunun yayıldığı bəzi yerlərdə bayquşlar pis bir quş və pis bir əlamət kimi qəbul edilir. Bu inanc insanların bayquşları vurmaq, yumurtalarını oğurlamaq və zəhərləmək kimi cəhdlərinə səbəb olur. Bu quşlar artıq şəhərləşmə və meşə qırılması səbəbindən yaşayış mühitinin məhv olması təhlükəsi ilə üzləşdiyi üçün bu qərəz onların riskini artırır və yerli qoruma təşəbbüslərini zəiflədir.
https://ebird.org/species/asbowl1
https://xeno-canto.org/species/glaucidium-cuculoides
https://en.wikipedia.org/wiki/Asian_barred_owlet
https://www.inaturalist.org/taxa/19839-Glaucidium-cuculoides
https://www.owlpages.com/owls/species.php?s=2130
https://datazone.birdlife.org/species/factsheet/asian-barred-owlet-glaucidium-cuculoides/summary
https://samveasna.com/bird/asian-barred-owlet-2/
https://birds.iitk.ac.in/wiki/asian-barred-owlet
https://macaulaylibrary.org/asset/558960261
https://avibase.bsc-eoc.org/species.jsp?avibaseid=75E76449583F8EA4
https://www.thainationalparks.com/species/asian-barred-owlet
https://avifauna.hkbws.org.hk/species/0190/026900
https://animalia.bio/asian-barred-owlet
https://www.oiseaux.net/birds/asian.barred.owlet.html
https://www.wetlandpark.gov.hk/en/biodiversity/beauty-of-wetlands/wildlife/glaucidium-cuculoides
https://www.birdingplaces.eu/en/birds/4748
https://nepaldesk.com/bird/asian-barred-owlet
https://birdsoftheworld.org/bow/species/asbowl1/cur/introduction?lang=es&media=video
https://www.shanghaibirding.com/birds-of-china/asian-barred-owlet/
https://greenverz.com/asian-barred-owlet/
https://blog.junglesafarirajajinationalpark.com/asian-barred-owlet/
https://www.owlpages.com/owls/species.php?i=642
https://digital.lib.hkbu.edu.hk/hkwildtracks/animal_detail.php?ids=HWT-000113
https://www.beyourownbirder.com/2018/10/15/weekly-bird-asian-barred-owlet/
https://www.inaturalist.org/guide_taxa/1374860
https://www.worldbirdnames.com/bird/asian-barred-owlet/9217.html
https://www.123rf.com/photo_46142068_asian-barred-owlet-glaucidium-cuculoides-is-a-species-of-true-owl.html
https://www.worldbirdphotos.com/photo/owlet-asian-barred-glaucidium-cuculoides-india/
http://bestnaturephotography.com/2020/08/26/the-last-breath-of-an-asian-barred-owlet/
https://www.theguardian.com/science/punctuated-equilibrium/2011/may/29/mystery-bird
Tarix : 3 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
