Ascraeus Mons - Mars planetindəki ən yüksək və ən böyük vulkanlardan biri olaraq, həm geoloqlar, həm də astronomlar üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Tharsis bölgəsində yerləşən bu vulkan, planetin səthindəki digər vulkanlarla müqayisədə böyük ölçüsü və fərqli geoloji xüsusiyyətləri ilə tanınır. Ascraeus Mons, yalnız Marsın vulkanik tarixi haqqında deyil, həm də planetin geoloji inkişafı barədə əhəmiyyətli məlumatlar təqdim edir. Kəşfi və adı Ascraeus Mons, Marsın şimal yarımkürəsində yerləşir və Tharsis vulkanik bölməsinin bir hissəsidir. Bu vulkan NASA-nın Mariner 9 missiyası tərəfindən 1971-ci ildə təhlil edilmişdir. Vulkanın adı, yunan mifologiyasından götürülüb və Ascraeus adlı bir titanla əlaqələndirilir. Ascraeus, yunan mifologiyasına görə, cəsarət və güclü iradə ilə tanınır, bu da vulkanın böyük və güclü təbiətinə uyğun gəlir. Geoloji xüsusiyyətləri Ascraeus Mons, Marsın ən yüksək vulkanlarından biridir, onun hündürlüyü təxminən 18.000 metrdir (Yerin ən yüksək dağı olan Everestdən təxminən 5 dəfə daha yüksək). Vulkanın diametri isə 300 kilometr civarındadır. Bu ölçülər, Ascraeus Mons'u yalnız Marsın deyil, həm də günəş sisteminin ən böyük vulkanlarından biri edir. Vulkanın forması, qüsursuz bir konus şəklindədir və onun zirvəsi çox açıq şəkildə görünür. Kraterin içindəki strukturlar və lava təbəqələri, Ascraeus Mons'un güclü və uzun müddət fəaliyyət göstərən bir vulkan olduğunu göstərir. Vulkanın səthi, lava axınları, kraterlər və yüksək dağlar ilə zəngindir, bu da onun geoloji tarixinin necə formalaşdığını anlamağa kömək edir. Vulkanın fəaliyyəti və təhlili Ascraeus Mons, aktiv vulkanlar kateqoriyasına daxil edilməsə də, gələcəkdə yenidən fəallaşma ehtimalı da nəzərə alınır. Vulkanın fəal olduğu dövrlərdə, lava axınları və böyük partlayışlar meydana gəlmişdir. Marsda vulkanizm digər planetlərə nisbətən fərqli şəkildə baş verdiyindən, Ascraeus Mons kimi vulkanlar, Marsın tarixindəki vulkanik fəaliyyətin izlərini göstərir. Marsın atmosferinin təkamülü və vulkanik fəaliyyətin əlaqəsi, bu cür vulkanların tədqiqi vasitəsilə daha yaxşı başa düşülə bilər. Ascraeus Mons'un üzərindəki lava sahələri və təbii struktur izləri, günəş sisteminin geoloji tarixinin öyrənilməsi üçün mühüm məlumatlar təmin edir. Gələcək tədqiqatlarda rolu Ascraeus Mons, yalnız Marsın geoloji tarixini anlamağa kömək etmir, həm də gələcək Mars missiyaları üçün astronavtlar üçün vacib məlumatlar təqdim edə bilər. Bu vulkan, Marsın daxili quruluşunun necə formalaşdığı və planetin geoloji keçmişinin necə olduğunu başa düşmək üçün əhəmiyyətli bir obyektdir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Ascraeus_Mons
https://www.jpl.nasa.gov/images/pia26021-ascraeus-mons-summit/
https://themis.asu.edu/zoom-20240416a
https://themis.asu.edu/zoom-20240401a
https://www.mars4.me/product-page/ascraeus-mons
https://www.esa.int/Science_Exploration/Space_Science/Mars_Express/Ascraeus_Mons_in_3D
https://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1029/2011JE003825
Tarix : 12 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
