Arzachel krateri - Ayın səthindəki ən mühüm və maraqlı kraterlərdən biri. Şərq yarımkürəsində yerləşən bu krater, Ayın səthindəki əsas geoloji xüsusiyyətləri ilə diqqət çəkir və həm astronomlar, həm də geoloqlar tərəfindən geniş şəkildə tədqiq olunmuşdur. Arzachel kraterinin kəşfi və adı Arzachel krateri, Ayın şərqində, Oceanus Procellarum adlı geniş okeanın yaxınlığında yerləşir. Kraterin diametri təxminən 100 km-dir və çox gözəçarpan bir yer tutar. Kraterin adı, Orta Əsrlər dövrünün məşhur islam alimi və astronomu olan Arzachelə (və ya Abu Ishaq Ibrahim al-Zarqali) verilmişdir. Arzachel, 11-ci əsrdə Yaxın Şərqdəki astronomik tədqiqatlara böyük töhfələr vermişdir. Ayın səthinin tədqiqi və astronomiyanın inkişafı ilə bağlı işləri, onun adını bu kraterə bəxş etmişdir. Geoloji xüsusiyyətlər Arzachel krateri, çox böyük bir təsir nəticəsində meydana gəlmiş və Ayın səthindəki ən qədim geoloji formalarla əlaqədar məlumatlar təqdim edir. Kraterin səthi, çox sayda qayalıqlar, yarıqlar və çökəkliklər ilə zəngindir, bu da onun şiddətli bir təsir nəticəsində meydana gəldiyini göstərir. Kraterin yüksək dağları və dərin çökəklikləri, onun böyük və güclü bir təsir nəticəsində formalaşdığını sübut edir. Kraterin daxilindəki terrian və yüksəkliklər, Ayın geoloji tarixi və geysir fəaliyyəti haqqında mühüm məlumatlar verir. Arzachel kraterinin daxili sahəsi çox dərin olub, içərisində çox sayda buz və qaya təbəqələri müşahidə edilir. Bu təbəqələr, Ayın geysir fəaliyyəti və astrofizik fenomenləri barədə mühüm göstəricilərdir. Parlaq qayalıqlar və izlər Kraterin xüsusiyyətlərindən biri, onun parlaq qayalıqları və izləridir. Kraterin daxilindəki yüksək qaya strukturları, Günəş işığı ilə parlayır və bu, kraterin parlaq görünüşünü təmin edir. Günəş işığının bu qayalarla əks olunması, Ayın səthindəki digər formalarla müqayisədə Arzachel Kraterini daha parlaq edir. Bu xüsusiyyət, astronomların bu kraterə maraq göstərməsinə səbəb olmuş və onu təhlil etmək üçün bir çox missiyaya ev sahibliyi etmişdir. Astronomik və elmi əhəmiyyəti Arzachel krateri, Ayın geologiyasının öyrənilməsi baxımından çox əhəmiyyətlidir. Geoloji təhlil və planetar sistemlər haqqında məlumat toplamaq üçün bu krater, astronomlar üçün vacib bir obyekt olmuşdur. Kraterin böyük ölçüsü və yüksək geoloji xüsusiyyətləri, Ayın zamanla necə dəyişdiyini və təsir nəticəsində necə formalaşdığını anlamaq üçün mühüm bir mənbədir. Arzachel Kraterinin günəşin parıltısına olan reaksiyası, Ayın səthindəki işıq əksini və geysir fəaliyyətini izləyən astronomlar üçün də çox əhəmiyyətlidir. Bu xüsusiyyət, həmçinin Ayın günəş işığını necə əks etdirdiyini və kraterin içindəki strukturun necə işıqlandığını tədqiq etməyə kömək edir.
https://en.wikipedia.org/wiki/Arzachel_(crater)
https://www.cloudynights.com/topic/921586-arzachel/
https://skyandtelescope.org/online-gallery/ptolemaeus-alphonsus-and-arzachel/
https://the-moon.us/wiki/Arzachel
https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Arzachel_lunar_crater_map.jpg
https://epod.usra.edu/blog/2019/07/the-straight-wall-and-arzachel-crater-of-the-moon-.html
Tarix : 12 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
