Artur Yanq - İngilis kənd təsərrüfatçısı, iqtisadçısı və yazıçısı. 11 sentyabr 1741-ci ildə anadan olub və 20 aprel 1820-ci ildə vəfat edib, 18-ci əsrin sonlarında Britaniya və Avropadakı kənd təsərrüfatı təcrübələri və iqtisadi vəziyyətlər haqqında ətraflı hesabları ilə tanınır. Kənd Təsərrüfatı İnqilabında əsas fiqur olan Yanqın İngiltərə və Uelsin Cənub Şəhristanları Boyunca Altı Həftəlik Səyahət (1768) və Fransada Səyahətlər (1792) kimi əsərləri aqrar həyat haqqında mühüm fikirlər təqdim edib və sürətli dəyişiklik dövründə iqtisadi düşüncəyə təsir edib. Erkən həyat və təhsil Artur Yanq 11 sentyabr 1741-ci ildə Londonda, Uaythollda, Suffolkda torpaqları olan zadəgan ailədə anadan olub. Atası Artur Yanq Sr. din xadimi və torpaq sahibi, anası Ann Lukresiya isə onun erkən təhsilini dəstəkləyib. Yanq Lavenham Qrammatika Məktəbində təhsil alıb, lakin akademik meyl göstərməyib, 17 yaşında universitetə getmədən məktəbi tərk edib. Onun praktiki təhsili ailə təsərrüfatlarını idarə etməklə başlayıb, bu da onda kənd təsərrüfatına və iqtisadi müşahidələrə ömürlük maraq oyadıb, baxmayaraq ki, ilkin maliyyə çətinlikləri ilə üzləşib. Karyera Yanq karyerasına 1763-cü ildə Suffolkda fermer kimi başlayıb, Bradfild Hollu idarə edib, lakin təcrübəsizliyi səbəbindən zərərə uğrayıb və yazı işinə yönəlib. İlk böyük əsəri Altı Həftəlik Səyahət (1768) İngiltərədə yenilikçi kənd təsərrüfatı üsullarını sənədləşdirib və ona kənd təsərrüfatı şərhçisi kimi tanınma qazandırıb. Növbəti onilliklərdə o, Fermerin Təqvimi (1771) və Siyasi Aritmetika (1774) kimi çoxsaylı əsərlər nəşr edib, empirik məlumatları iqtisadi təhlillə birləşdirərək torpaq hasarlanması və müasir fermerlik üsullarını müdafiə edib. 1793-cü ildə Kənd Təsərrüfatı Şurasının katibi təyin edilərək Britaniyanın sənayeləşməsi dövründə kənd təsərrüfatının təkmilləşməsini dəstəkləyib. Fransız İnqilabı zamanı yazılan Fransada Səyahətlər (1792) kənd yoxsulluğu və siyasi qarışıqlıq haqqında birbaşa hesab təqdim edib, feodal sistemləri tənqid edərək ingilis aqrar tərəqqisini tərifləyib. Təsirinə baxmayaraq, Yanqın son illəri şəxsi faciələr və maliyyə çətinlikləri ilə keçib, qismən uğursuz fermerlik cəhdləri səbəbindən. O, 1820-ci ildə kor və yoxsul halda vəfat edib, lakin kənd təsərrüfatı ədəbiyyatında davamlı iz qoyub. Şəxsi həyat və miras Yanq 1765-ci ildə Marta Allenlə evlənib və cütlüyün dörd övladı olub, baxmayaraq ki, tez-tez səyahətləri səbəbindən evlilik gərgin keçib. Enerjisi və marağı ilə tanınan Yanq həyatının çox hissəsini Hertfordşirdə keçirib. Onun mirası Kənd Təsərrüfatı İnqilabının vasvası sənədləşdirilməsi ilə bağlıdır, Tomas Maltus kimi iqtisadçılara və dövrünün siyasətçilərinə təsir edib. Tənqidçilər onun iri miqyaslı fermerlik və hasarlanmaya meylini, kiçik fermerlərin vəziyyətini nəzərə almamasını qeyd etsə də, əsərləri iqtisadi və aqrar tarixdə təməl olaraq qalır.
https://www.britannica.com/biography/Arthur-Young
https://www.mountvernon.org/library/digitalhistory/digital-encyclopedia/article/arthur-young
https://eh.net/encyclopedia/arthur-young/
https://oll.libertyfund.org/pages/young-arthur-1741-1820
https://worldoffinewine.com/travel/arthur-young-french-wine-revolution
https://www.npg.org.uk/collections/search/person/mp04977/arthur-young
https://en.wikipedia.org/wiki/Arthur_Young_(agriculturist)
Tarix : 14 mart 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
