Arthur Wesley Dow - Amerika modernist sənətində və dizayn təhsilində inqilabi dəyişikliklər edən sənətçi, pedaqoq və nəzəriyyəçi. O, dizayn və kompozisiya prinsiplərinin öyrədilməsi sahəsində yeni yanaşmalar gətirmiş və bu sahədə 20-ci əsr Amerika sənət təhsilinə böyük təsir göstərmişdir. Dow, öz dövründə ənənəvi akademik təlimlərdən uzaqlaşaraq, sənətdə formanın və ritmin harmoniyasını vurğulayan metodlar inkişaf etdirmişdir. Erkən həyatı və təhsili Arthur Wesley Dow 1857-ci ildə Massachusetts ştatının Ipswich şəhərində anadan olmuşdur. O, gənc yaşlarında rəsm çəkməyə maraq göstərmiş və Boston muzeyi incəsənət məktəbində (Museum of Fine Arts School) təhsil almışdır. Daha sonra 1880-ci illərdə Parisə gedərək "Académie Julian"da təhsil almış və burada Avropa akademik sənət ənənələri ilə tanış olmuşdur. Lakin Avropa akademizminin sərt qaydalarından məmnun qalmayan Dow, sənətə fərqli yanaşma yolları axtarmağa başladı və nəticədə dizayn və kompozisiyanın yeni prinsiplərini inkişaf etdirdi. Yapon sənətindən ilham və yeni dizayn metodu Dowun sənət anlayışına ən böyük təsir Yapon sənəti və xüsusilə Ukiyo-e (Yapon taxta çap sənəti) olmuşdur. O, Yapon rəssamı Katsushika Hokusai-nin əsərlərini araşdıraraq, Qərb sənətində perspektiv və reallıq təsvirinə əsaslanan metodların əvəzinə, kompozisiya, ritm və harmoniya üzərində qurulan bir yanaşma inkişaf etdirdi. Onun əsas sənət prinsipləri belə idi - Xətt (Line): sənətdə hərəkət və axıcılığı ifadə edən əsas elementdir. - Kütlə (Mass): böyük və kiçik formaların balanslı istifadəsi. - Rəng (Color): kompozisiyada duyğuların ifadə vasitəsi. Bu prinsipləri o, "Composition: A Series of Exercises in Art Structure for the Use of Students and Teachers" (1899) adlı kitabında sistemləşdirdi. Bu kitab 20-ci əsrin ən mühüm sənət tədris vəsaitlərindən biri oldu və Bauhaus və modernist sənət məktəbləri üçün ilham mənbəyinə çevrildi. Müəllimlik fəaliyyəti və təsiri Dow, Columbia Universiteti, Pratt İnstitutu və Art Students League kimi nüfuzlu qurumlarda dərs demişdir. Onun pedaqoji yanaşması sənətkarların sərbəst yaradıcılığını təşviq edir, onların təkcə təqlid etməsini deyil, öz daxili hisslərinə və kompozisiya duyğusuna güvənərək işləməsini tövsiyə edirdi. Dowun tələbələri arasında Georgia O’Keeffe, Max Weber və Alfred Stieglitz kimi sonradan modernist sənət hərəkatında mühüm rol oynayan şəxslər var idi. Əsas işi və irsi Arthur Wesley Dow, öz karyerası boyunca rəngli çaplar, qravürlər, mənzərələr və dizayn əsərləri yaratmışdır. Onun yaradıcılığı Avropa akademik ənənələri ilə Yapon minimalizminin sintezini əks etdirirdi. Əsas töhfələri bunlardır - "Composition" (1899) – müasir sənət təhsilinə yön verən dərslik. - "Ipswich Prints" (1890-cı illər) – Yapon üslubunda Amerika mənzərələrini təsvir edən rəngli çap kolleksiyası. Pedoqoji yeniliklər – o sənət təhsilində forma və harmoniyaya əsaslanan metodologiyanın tətbiqini təşviq etdi. Arthur Wesley Dow, sənətdə kompozisiya və dizaynın vacibliyini vurğulayan inqilabi sənətkar və müəllim olmuşdur. O, Yapon sənətindən ilhamlanaraq, Amerika modernizminin inkişafına böyük təsir göstərmiş və 20-ci əsr rəssamlarına yeni bir yol açmışdır. Onun prinsipləri bu gün də dizayn, qrafika və incəsənət təhsilində istifadə olunur və sənət tarixində kompozisiya nəzəriyyəsinin ən mühüm inkişaf etdiricilərindən biri kimi tanınır.
https://en.wikipedia.org/wiki/Arthur_Wesley_Dow
https://americanart.si.edu/artist/arthur-wesley-dow-1325
https://www.britannica.com/biography/Arthur-Wesley-Dow
https://www.artnet.com/artists/arthur-wesley-dow/
https://www.artic.edu/artists/43629/arthur-wesley-dow
https://www.metmuseum.org/art/collection/search/711541
https://www.artsy.net/artist/arthur-wesley-dow
Tarix : 20 fevral 2025
Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.
