Arras döyüşü - 17-ci əsrin ortalarında Avropada Fransanın gücünün artmağa başlaması ilə əlaqədar olaraq baş verən müharibə. Bu döyüş Fransızlarla İspanlar arasında davam edən "Fransa-İspaniya müharibəsi" (1635-1659) çərçivəsində baş vermişdir. Həmçinin, Hollanda Respublikasının İspaniya İmperiyası ilə mübarizəsi və Fransanın Hollanda ilə ittifaqı da döyüşün arxa planını təşkil edir. 1648-ci ildən sonra Fransa, İspaniya ilə müharibə edərək İspaniyanın Hollanda üzərindəki hakimiyyətinə son qoymağa çalışırdı. Bu döyüş həmçinin "Fransa–İspaniya müharibəsi" adlanan və bir neçə il davam edən müharibənin bir hissəsi idi. Fransanın əsas məqsədi, o dövrün ən güclü imperiyalarından biri olan İspaniyanın Avropadakı mövqelərini zəiflətmək və Hollanda ilə ittifaqlarını gücləndirmək idi. Döyüşün yeri və strateji əhəmiyyəti Arras döyüşü 1654-cü ilin yanvar ayında Fransanın şimalında, Arras şəhəri yaxınlığında baş verdi. Arras, Fransa ilə İspaniya arasındakı strateji mövqedə idi, çünki şəhər İspaniyanın Fransaya keçid yollarını təmin edən əhəmiyyətli bir qapı idi. Bu baxımdan, Fransanın bu şəhəri ələ keçirməsi, regionda gücünü artırmaq üçün əhəmiyyətli bir addım idi. Döyüşün başlanğıcı və tərəflər Bu döyüşdə əsasən iki tərəf iştirak edirdi: Fransızlar: XIV. Louisin rəhbərlik etdiyi Fransa ordusu, o dövrdə Fransanın ən güclü ordularından biri hesab olunurdu. General Henri de Turenne Fransız ordusunun komandiri idi. İspanlar: İspaniya ordusu isə, həmin dövrdə Avropanın ən böyük imperiyası olsa da, müharibənin sonunda çətinliklərlə üzləşirdi. İspanların Arras döyüşündəki komandiri Infante Filipe idi. Döyüşün gedişatı Döyüş, Fransızların Arras şəhərini mühasirəyə alması ilə başladı. Fransızlar, şəhəri təkrarlanan hücumlarla ələ keçirməyə çalışdılar. İspanlar isə şəhəri müdafiə etməyə və Fransız hücumlarını geri püskürtməyə çalışdılar. Döyüş boyunca Fransızlar hərbi strateji manevr və hazırlıqda üstünlük qazanmağa başladılar. İspanlar şəhəri müdafiə etməyə çalışsalar da, Fransızlar onlardan daha yaxşı təchiz edilmiş və nizamlı idilər. Fransa ordusunun daha yaxşı komanda idarəçiliyi və müasir döyüş taktikalara üstünlük verməsi, Fransızların döyüşdə üstünlük əldə etməsinə səbəb oldu. Döyüşün nəticələri Fransızlar döyüşü qazanaraq Arras şəhərini ələ keçirə bildilər. Ancaq döyüşün strateji nəticələri o qədər də uzun müddətli olmadı. İspanlar hələ də güclü mövqelərdə idilər və döyüşün müharibənin ümumi gedişinə ciddi təsiri olmadı. Lakin, Fransanın bu döyüşdəki uğuru, Fransa ilə Hollanda arasında daha sıx ittifaqların qurulmasına və gələcəkdəki hərbi müttəfiqliklərə zəmin yaratdı. Fransa-İspaniya müharibəsi və sonraki dövrlər Arras döyüşü, Fransa və İspaniya arasında gedən müharibələrin hələ də davam etdiyini göstərdi. 1659-cu ildə imzalanan Pyrenees Sülhü ilə bu müharibəyə son qoyuldu və Fransa, İspaniyaya qarşı daha da gücləndi. Fransa, İspaniyadan Flandriya və digər ərazilərini aldı və bu, Fransa tarixində böyük bir dövrün başlanğıcı oldu. Əhəmiyyəti Arras döyüşü, Fransa'nın şimal sərhədlərindəki mövqelərini gücləndirməsi və Avropadakı geosiyasi vəziyyətdəki yerini müəyyən etməsi baxımından vacib idi. Həmçinin, Fransanın müharibə sahəsindəki diplomatik və hərbi bacarıqları ilə diqqət çəkməsi, onu Avropanın ən güclü dövlətlərindən biri halına gətirdi.

İstinadlar

https://military-history.fandom.com/wiki/Battle_of_Arras_(1654)

https://dbpedia.org/page/Battle_of_Arras_(1654)

https://militarymaps.rct.uk/franco-spanish-war-1635-59/a-view-of-the-siege-of-arras-1654-arras-nord-pas-de-calais-france-50deg1734n-02deg4654e

https://militarymaps.rct.uk/franco-spanish-war-1635-59/siege-of-arras-1654-la-grande-iovrnee-darras-ou-la-tres

https://news.library.mcgill.ca/mapping-a-history-of-the-battle-of-arras/

https://www.wikidata.org/wiki/Q2745283

https://ru.wikibrief.org/wiki/Battle_of_Arras_(1654)

Tarix : 14 fevral 2025