• Wikisun
Layihə çərçivəsində Wikipedia platformasına əlavə olunan məqalə sayı
1
2
5
5
arapaima-baligi

Arapaima balığı

Arapaima - Həmçinin pirarucu və ya paiche kimi tanınır, Cənubi Amerikanın Amazon və Essequibo hövzələrinə aid olan Arapaima cinsinə daxil olan iri sümüklüdillilər növü. Taksonomiya Arapaima ənənəvi olaraq monotipik cins kimi qəbul edilsə də, sonradan bir neçə növ fərqləndirilmişdir. Bu taksonomik qarışıqlıq səbəbindən əvvəlki tədqiqatların çoxu A. gigas adı ilə aparılsa da, bu növ yalnız köhnə muzey nümunələrindən məlumdur və dəqiq təbii arealı aydın deyildir. Hal-hazırda ən çox görülən və öyrənilən növ A. arapaima-dır, baxmayaraq ki, akvarium ticarətində az sayda A. leptosoma da qeydə alınıb. Digər növlər, məsələn, A. agassizii və A. mapae, demək olar ki, məlum deyil və yalnız köhnə təsvirlər və tip nümunələr əsasında tanınır. Növlər - Arapaima agassizii (Aqassizin arapaiması) - Arapaima gigas (Pirarucu, arapaima) - Arapaima leptosoma (İncə arapaima; Solimoes arapaiması) - Arapaima mapae (Mapa arapaiması) Bunlardan əlavə, geniş yayılmış və yaxşı tanınan A. arapaima növünün də tanınması təklif edilir. Bu balıqlar geniş yayılmışdır və miqrasiya etmədikləri üçün alimlər Amazon hövzəsinin dərinliklərində daha çox növün kəşf edilməsini gözləyirlər. Xüsusiyyətlər Arapaima balıqları 2 m (6 fut 7 düym) və daha çox uzunluğa çata bilir, bəzi istisna hallarda isə 2,6 m (8 fut 6 düym) və 100 kq (220 funt) çəkiyə qədər böyüyür. Növ üçün qeydə alınmış maksimum çəki 200 kq (440 funt), uzunluq isə 3,07 m (10 fut 1 düym) təşkil edir. Bəzi şifahi məlumatlar 4,57 m (15 fut) uzunluğunda nümunələrin mövcud olduğunu göstərsə də, bu məlumatlar təsdiqlənməmişdir və şübhəli hesab olunur. Ovlanma səbəbilə təbiətdə 2 m-dən uzun arapaima balıqları nadir hallarda tapılır. Arapaima torpedo şəkilli bədənə, böyük qara-yaşıl pulcuqlara və qırmızı işarələrə malikdir. Onun bədəni axıcı və zərifdir, bel və anal üzgəcləri quyruğuna yaxın yerləşir. Arapaima balığının pulcuqları mineralizasiya olunmuş, sərt və buruq səthə malikdir. Bu səthin altında Bouligand tipli təşkil olunmuş bir neçə kollagen təbəqəsi yerləşir. Bu qatlar bir-birinə böyük bucaqlarla yerləşərək, plywood strukturu kimi möhkəmlik təmin edir. Sərt və buruq səth ilə daxili kollagen təbəqələri sinerji yaradaraq balığın hərəkət qabiliyyətini qoruyarkən, eyni zamanda möhkəmlik və qorunma təmin edir. Arapaima balığı səthdən hava ilə tənəffüs etməyə çox güclü şəkildə asılıdır. Qəlsəmələrindən əlavə, onun modifikasiya olunmuş və böyüdülmüş üzgəc kisəsi var ki, bu da ağciyərə bənzər toxumadan ibarətdir və hava ilə oksigen almasına imkan verir.


İstinadlar

Tarix : 24 yanvar 2025


Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.