Angel Adası çakvallası (Sauromalus hispidus) - Həmçinin tikanlı çakvalla kimi tanınan, İguanidae fəsiləsinə aid olan və Kaliforniya körfəzindəki Isla Ángel de la Guarda (Mələk Qoruyan Adası) adasına endemik olan bir çakvalla növü. Bu növ Seri tayfası tərəfindən potensial qida mənbəyi kimi digər adalara da aparılmışdır. Taksonomiya və etimologiya Cins adı olan Sauromalus, qədim yunan sözləri olan sauros (kərtənkələ) və omalus (düz) sözlərinin birləşməsindən yaranmışdır. Lakin qədim yunanca "düz" sözü homalos (ὁμαλός) və ya homalēs (ὁμαλής) kimi yazılır. Növün xüsusi adı hispidus isə latıncada "kobud" və ya "tikanlı" mənasını verir və çakvallanın quyruğundakı tikanlara istinad edir. "Çakvalla" ümumi adı Şoşon dilindəki tcaxxwal və ya Cahuilla xalqı tərəfindən istifadə edilən caxwal sözündən götürülmüşdür. Təsvir Angel Adası çakvallası çakvalla növləri arasında ikinci ən böyük növdür, bədən uzunluğu 44 sm (17 düym), ümumi uzunluğu 64 sm (25 düym) və çəkisi 1,4 kq (3,1 funt) ola bilər. Bu növ nəhəng hesab edilir, çünki qitədə yaşayan yaxın qohumlarından iki-üç dəfə böyükdür. Bədən rəngi tünd qəhvəyi olub, eninə qara zolaqlara malikdir; heyvan yaşlandıqca bu zolaqlar tünd qəhvəyi və ya qara rəngə çevrilir. Yayılma və yaşayış mühiti Angel Adası çakvallası Isla Ángel de la Guarda və Kaliforniya körfəzindəki 10 kiçik adada endemikdir. Davranış və çoxalma İnsanlar üçün zərərsiz olan bu kərtənkələlər potensial təhlükədən qaçmaqla tanınır. Narahat edildikdə, çakvalla ağciyərlərini şişirdir, bədənini genişləndirir və özünü qaya çatlarına sıx şəkildə yerləşdirir. Erkəklər mövsümi və şərti olaraq əraziyə bağlıdır; resursların bolluğu ölçü əsasında iyerarxiya yaradır, bu zaman bir böyük erkək ərazidəki kiçik erkəkləri nəzarət edir. Çakvallalar ərazisini qorumaq və ünsiyyət qurmaq üçün rəng və fiziki nümayişlərdən, xüsusilə "şınav çəkmə", başını yellətmə və ağzını açmaq kimi üsullardan istifadə edir. Qidalanma Çakvallalar təhlükə zamanı gizlənmək üçün çatlar və yarıqlar olan qayalıq əraziləri və lava axınlarını üstün tutur. Bu ərazilər adətən kreozot kolu və çolla kaktusları ilə örtülüdür ki, bu da onların əsas qidasını təşkil edir, çünki çakvallalar əsasən otçuldur. Çakvallalar həmçinin illik və çoxillik bitkilərin yarpaqları, meyvələri və çiçəkləri ilə qidalanır; həşəratlar isə əlavə qida mənbəyi kimi istifadə olunur. İnsanlarla əlaqə Comca’ac xalqı bu çakvalla növünü əhəmiyyətli qida mənbəyi hesab edirdi. Hətta bir neçə kərtənkələ San Esteban çakvallaları ilə çarpaz çoxaldılmış və Seri xalqı tərəfindən Bahia de los Angeles-dəki adalara (Isla San Lorenzo Norte, Isla San Lorenzo Sur və Tiburón adası) ehtiyac zamanı qida mənbəyi kimi aparılmışdır. Bu, Amerikanın qurulmasından əvvəl baş vermişdir və bu populyasiyaların əksəriyyəti məhv olmuşdur, lakin 2000-ci illərin əvvəllərində herpetikulturacılar tərəfindən bu proses təkrar edilmişdir. Bu çarpaz növlər məhsuldardır və hər iki növün ən yaxşı xüsusiyyətlərini özündə birləşdirir – San Esteban çakvallasının daha parlaq rəngi və Angel Adası çakvallasının daha sakit xarakteri.

İstinadlar

https://animalia.bio/angel-island-chuckwalla

https://www.inaturalist.org/taxa/35340-Sauromalus-hispidus

https://www.joelsartore.com/ani109-00244/

https://www.reptilesncritters.com/angel-island-chuckwallas.php

https://www.mascotarios.org/en/iguana-espinosa/

https://www.reptilefact.com/angel-island-chuckwalla.html

https://en.wikipedia.org/wiki/Angel_Island_chuckwalla

Tarix : 22 fevral 2025

Əksi qeyd olunmayıbsa, bu məzmun CC BY-SA 4.0 çərçivəsində yayımlanır.